Socratoteles schreef:[...]
Er volgt nog niets, want er zijn nog geen waarden geformuleerd. Natuurlijk kan het zijn dat jij het fijn vindt om vermoord te worden. Je zult dan een soort moraal willen die rekening houdt met wat mensen fijn vinden. 'De kans wagen' dat je geen dier zult worden en dus het slachten van dieren toestaan, klinkt niet erg rationeel. Het risico dat je geen mens wordt is erg groot, en als je als mens geboren wordt schiet je er weinig mee op. Een rationele calculus minimaliseert de kans dat je een ellendig leven zult lijden, en dat lijkt een goede benadering van onze morele intuities.
Aha, nu moeten we ineens rekening houden met wat de mensen fijn vinden. En als de meerderheid nu Taliban is? Toch maar de sharia invoeren? Bovendien is "ellendig leven" behoorlijk subjectief.
Wat een rationale calculus betreft: in hoeverre wijkt dit af van het zoeken naar een Pareto-evenwicht?
[...]
Mijn "methode" daarentegen lijkt een objectief criterium voor wat goed is en wat slecht is te leveren.
.. alleen lijken de consequenties niet precies overeen te komen met wat we in werkelijkheid (met goede reden) goed en slecht vinden. Maar misschien kun je daar een oplossing voor bedenken.
Nee, ben ik niet bereid toe. Wat ik als goede normen en waarden kies, is onafhankelijk van wat andere mensen vinden. Sommige normen en waarden van anderen vind ik namelijk hoogst abject, zoals het stenigen van overspelige vrouwen. Daar wens ik mij dus niet aan aan te passen. Ik heb nog geen goede reden gezien waarom de Pareto-ethiek oneerlijk zou zijn als je hem toepast op de Westerse maatschappij. Ik heb erg het idee dat grofweg onze wetten overeenkomen met hoe je strategie moet zijn om Pareto-efficiënt te zijn.
Aha, bedoelde je dat. Nee, de moraal die opstelt, is de moraal die mensen zullen hanteren. Als je wordt geboren als konijn, en opgepeuzeld door een vos, dan heb je natuurlijk pech gehad. Maar je kunt wel voorkomen dat je op het kerstmenu van een restaurant terecht komt

.
Dus dieren mogen zich wel opportuun gedragen? Waarom is het dan eerlijk dat mensen ten opzichte van dieren dat niet mogen? Wat gebiedt de mens dat niet te doen? Intelligentie? Dan zijn we terug op de beginpost en ik zie gewoon niet waarom intelligentie eist dat je je niet-opportuun opstelt tegenover wezen die zich wel opportuun opstellen (ook al is dat tegen wil en dank).
Ik zie de noodzaak om me te gedragen tegenover mensen, want daar heb ik baat bij. Samenwerking tussen mensen onderling geeft fantastische resultaten, tegenwerking kan funest zijn. Dieren hebben niet zo'n impact. Maar ik heb het idee dat we op het punt komen dat argumenten herhaald worden.
Met rationele redenen bedoel je 'motivatie'? Dat is natuurlijk een belangrijk punt. Wat motiveert iemand om zo te handelen als hij gelooft dat 'juist' is, zelfs als dat af en toe in zijn nadeel is? Socrates (eindelijk, ik kan hem eens aanhalen -grin-) was van mening dat ieder streeft naar een 'goed leven' (in de zin van: 'het goede leven', 'gelukkig leven'). Maar dat is onmogelijk, meende hij, als men van zichzelf weet ondeugdelijk te handelen. Moreel slecht handelen is shameful, en als men zich voor zichzelf schaamt, kan men niet werkelijk gelukkig zijn. Ik kan me hier eigenlijk wel in vinden. Je zou wellicht kunnen reageren met: 'en wat nou als ik me helemaal niet schaam, en juist heel erg gelukkig wordt van misdaden plegen?' Tja, als alle intrinsieke motivatie ontbreekt om je moreel juist te gedragen, blijft enkel de extrinsieke over. Concreet: straffen die de samenleving je oplegt.
Maar waarom zouden die straffen eerlijk zijn? We moeten toch ook een criterium hebben om te bepalen waarom het overtreden van een bepaalde wet gestraft moet worden? Gegeven een dergelijk criterium is er ineens ook sprake van intrinsieke motivatie, althans wat mezelf betreft. Als het duidelijk is waarom een dergelijke strategie beter is voor iedereen, kan dat ook voor de motivatie zorgen om ernaar te handelen. De Pareto-moraal lijkt mij ernstige zaken als moord, verkrachting en diefstal in de meeste gevallen te verbieden.
Het lijkt mij dat jouw criterium in toevoeging met je extra eis van rationaliteit equivalent is met het Pareto-criterium, alleen zijn we het niet eens wat de plaats van dieren in het verhaal is. Of zie jij dat anders?