Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Serieuze discussies over het menselijk denken en gedrag

Moderator: Moderators

Gebruikersavatar
Sam J
Berichten: 35
Lid geworden op: 25 mar 2013 20:42

Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door Sam J »

Goedemiddag,

Zoals de titel aangeeft wil ik graag de discussie starten betreffende de vraag 'waarom is er iets en niet niets'.

Het is in zekere zin dé vraag naar de oorsprong van ons/het bestaan, en daardoor - naar mijn mening - de ultieme filosofische vraag.

Wat deze vraag zo dringend maakt is het volgende: Iedereen moet - anders zou men liegen - toegeven dat hij iets ervaart, en dat er daarom iets is. Maar wat is dat nu precies? Is het nodig om te weten wat dat iets is, om te kunnen zeggen waarom er überhaupt iets is?

Er zijn een aantal Godsbewijzen gegeven die logischerwijs verklaren dat er iets moet zijn. Tenminste, ik maak er 'iets' van, maar het was voor deze denkers zelf het idee om te bewijzen dat God bestaat. Ik ga met die denkers mee, indien we spreken over een spinozistische God (het iets/natuur/werkelijkheid is God). Wat zijn dan nu die Godsbewijzen? Een Godsbewijs van Anselmus gaat als volgt: er is iets, omdat het onmogelijk niet had kunnen bestaan (en dit is God, aldus Anselmus). Descartes kwam met het argument dat: we hebben het begrip van een volmaakt wezen, en een volmaakt wezen heeft alle perfecties, daarnaast is bestaan een perfectie, en daarom bestaat God.

Er zijn meer van dergelijke argumenten, en zowaar zijn deze een argument voor het feit dat er iets is. Natuurlijk valt er af te dingen op elk van deze redenaties, maar dat is hier niet zo van belang. Wat mij van belang is, is dat een verklaring eigenlijk buiten datgene wat verklaard moet worden hoort te staan, of het moet iets zijn dat aan het fenomeen vooraf gaat in zeker zin. Dit betekent voor de vraag waarom is er iets en niet niets, dat we een antwoord zoeken buiten iets, maar dat lijkt toch in zekere zin onmogelijk. Betekent deze onmogelijkheid dat wij niet kunnen verklaren waarom de werkelijkheid er is, zonder dat we vervallen in het soort argument 'omdat er iets is, is er iets'?

Ik vind deze aporie verschrikkelijk fascinerend. Ik vind het daarom ook lastig om te geloven dat er niks meer is - voor mij als ik-zijnde - wanneer ik dood ga, immers hoe zou er nu geheel niks kunnen zijn?

Ik ben benieuwd of jullie je durven te wagen aan een antwoord op de vraag, evenals ik benieuwd ben naar wat het betekent dat we de vraag eventueel niet kunnen oplossen.

Groetjes Sam
Labyrint
Bevlogen
Berichten: 2174
Lid geworden op: 20 nov 2014 23:02

Re: Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door Labyrint »

Ik las eens de 'vraag': "Is God een solipsist?" Ik hou het dan maar, voor zover ik ze kan volgen dan, bij Lawrence Krauss lezingen over - iets en niets - . Dat lijkt dan misschien nog het meeste op zoeken naar 'god' maar dan op een wetenschappelijke basis.
2001: "This is a memo that describes how we’re going to take out seven countries in five years, starting with Iraq, and then Syria, Lebanon, Libya, Somalia, Sudan and, finishing off, Iran" (General Wesley Clark 2007)
Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21179
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door Peter van Velzen »

Hierover heb ik eerder een topic geopend en wel dit.
Ik wens u alle goeds
Gebruikersavatar
Iksnaphetniet
Forum fan
Berichten: 289
Lid geworden op: 04 jul 2013 23:24

Re: Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door Iksnaphetniet »

Labyrint schreef:Ik las eens de 'vraag': "Is God een solipsist?" Ik hou het dan maar, voor zover ik ze kan volgen dan, bij Lawrence Krauss lezingen over - iets en niets - . Dat lijkt dan misschien nog het meeste op zoeken naar 'god' maar dan op een wetenschappelijke basis.
Als god een solipsist is heeft hij dan niet hetzelfde probleem als wij? Persoonlijk vind ik de verklaring van Lawrence Krauss heel overtuigend. De reden dat wij bestaan is van eenzelfde oorsprong als een kokosnoot die uit een boom valt.
Gebruikersavatar
Sam J
Berichten: 35
Lid geworden op: 25 mar 2013 20:42

Re: Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door Sam J »

Peter van Velzen schreef:Hierover heb ik eerder een topic geopend en wel dit.
Waarvoor dank, een leuke discussie om terug te lezen. Echter is de vraag daar niet opgelost, wat niet heel vreemd is.

Ik zou nog graag aan die discussie toevoegen dat een natuurkundige oplossing immanente tekortkomingen kent, omdat de natuur - wat het onderzoeksobject is - geen verklaring lijkt te kunnen hebben voor het bestaan van de natuur zelf. Verdere inhakingen op deze stelling en een herneming van de discussie an sich, lijkt mij in elk geval leuk. En zoals in mijn beginpost geschreven is, ben ik ook benieuwd naar de betekenis van het eventueel niet kunnen oplossen van de vraag.
Gebruikersavatar
doctorwho
Ontoombaar
Berichten: 11463
Lid geworden op: 19 mei 2005 12:53
Locatie: tardis

Re: Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door doctorwho »

Sam J schreef: Ik zou nog graag aan die discussie toevoegen dat een natuurkundige oplossing immanente tekortkomingen kent, omdat de natuur - wat het onderzoeksobject is - geen verklaring lijkt te kunnen hebben voor het bestaan van de natuur zelf.
Dit raakt aan het terrein van de evolutionaire ontwikkeling. Wat mis je hierin als verklaring?
Wie atheïsme een geloof noemt kan tot niets bekeerd worden
The person who calls atheism a religion can be converted to nothing
Gebruikersavatar
Socratoteles
Diehard
Berichten: 1189
Lid geworden op: 27 feb 2007 20:31

Re: Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door Socratoteles »

De 'waarom'-vraag impliceert het bestaan van een intentie/reden in plaats van een oorzaak. Als je je been breekt, vraagt men daarop gewoonlijk niet 'waarom brak je je been?' maar 'waardoor brak je je been?'. Als je geen bovennatuurlijke intentie wilt binnensmokkelen in je vraagstelling, dan vraag je dus 'Waardoor is er iets en niet niets?'.
Dmfcasimiri
Forum fan
Berichten: 102
Lid geworden op: 28 dec 2016 21:52

Re: Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door Dmfcasimiri »

Socratoteles schreef:De 'waarom'-vraag impliceert het bestaan van een intentie/reden in plaats van een oorzaak. Als je je been breekt, vraagt men daarop gewoonlijk niet 'waarom brak je je been?' maar 'waardoor brak je je been?'. Als je geen bovennatuurlijke intentie wilt binnensmokkelen in je vraagstelling, dan vraag je dus 'Waardoor is er iets en niet niets?'.
Google -> Geavanceerd zoeken -> 'Waarom brak je' geeft 222 resultaten; 'Waardoor brak je' geeft 1 resultaat. :idea:
"Ruimdenkendheid blijkt niet uit het toegeeflijk zijn, maar uit wijsheid en het juiste handelen." (Uit: Dmfcasimiri, aforisme 73)
Gebruikersavatar
Delight
Ervaren pen
Berichten: 668
Lid geworden op: 21 apr 2014 11:25

Re: Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door Delight »

Ik dacht weleens als volgt: als er niets is, dan is er iets, namelijk 'niets'. Dit betekent dat ook het 'zijn' er is, al is het maar in potentie. Anders bekeken bezit 'niets' geen tijd. Dat betekent dat de potentie tot het 'zijn' van iets, het 'bestaan', onbegrensd wordt. Immers: als er nooit iets zal zijn, dan 'duurt' dit oneindig kort! En dan hebben we weer niets, en beginnen we weer vrolijk opnieuw. Ofwel: wie zal iets missen aan niets? 8*)

Je zou kunnen zeggen: als er helemaal niets is, is er ook niet niets!

Ik weet niet of je hier wat mee kan. :)
Gebruikersavatar
Waarom?
Bevlogen
Berichten: 1502
Lid geworden op: 15 jun 2015 09:20

Re: Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door Waarom? »

Sam J schreef:Goedemiddag,

Zoals de titel aangeeft wil ik graag de discussie starten betreffende de vraag 'waarom is er iets en niet niets'.
Waarom zou deze vraag interessanter zijn dan : "Waarom is er niets en niet iets"?...
God is dood! God blijft dood! En wij hebben hem gedood! Hoe zullen wij ons troosten, wij moordenaars?

Zoek je troost? Bach! ( Waarom? 1:1)
Dmfcasimiri
Forum fan
Berichten: 102
Lid geworden op: 28 dec 2016 21:52

Re: Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door Dmfcasimiri »

LonelyThinker schreef:Ik dacht weleens als volgt: als er niets is, dan is er iets, namelijk 'niets'.
"Er is niets". Het woord "er" is in dit geval een uitdrukking die naar een niet genoemd onderwerp in een ruimte-context verwijst, het woord "niets" is hier een uitdrukking, waarbij iets gezegd wordt van de afwezigheid of het ontbreken van een niet genoemd onderwerp. “Niets” is dus een predikaat dat in relatie staat tot dit onderwerp.

Een concreet voorbeeld:
Als er niets is, dan is er iets, namelijk ‘niets’ dwz het ontbreken van koekjes in de koektrommel.

Psychologisch:
In het geheugen is er 1) een beeld gevormd van een koektrommel met koekjes erin, 2) een lege koektrommel. Als men optie 2) constateert met een ervaring uit het verleden waarbij optie 1) opging worden die inhouden met elkaar geassocieerd waarbij combinerend het begrip 3) van het “ontbreken van koekjes” of van het “niets” denkend gevormd wordt.

NB: Dit derde begrip wordt gebruikt omdat iemand in het verleden heeft leren spreken of schrijven, waarbij hij 1) naar iemand heeft geluisterd of iets heeft gelezen 2) het extract of de echo hiervan als herinnering in het geheugen is opgeslagen.

Resultaat:
Als alle genoemde elementen met elkaar verbonden worden krijg je “een begrip van de zaak”...

Kortom, het eigenlijke antwoord op de vraag “waarom is er iets en niet niets?” luidt: “... omdat er koekjes in de koektrommel zitten”.
"Ruimdenkendheid blijkt niet uit het toegeeflijk zijn, maar uit wijsheid en het juiste handelen." (Uit: Dmfcasimiri, aforisme 73)
Hopper
Banned
Berichten: 1064
Lid geworden op: 25 apr 2016 21:04

Re: Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door Hopper »

Sam J schreef:
Zoals de titel aangeeft wil ik graag de discussie starten betreffende de vraag 'waarom is er iets en niet niets'.
Misschien is het een idee om eerst de termen iets en niets te definiëren? Om met de gemakkelijkste te beginnen: Alles wat we iets noemen is tijdelijk. Wij mensen zijn ietsen die voortkomen uit een lang proces van opbouw van elementen in reeds vergane sterren. Via een proces wat we evolutie noemen zijn wij uitgerold tot een verzameling van 7 miljard ietsen. Hetzelfde geldt ook voor alles wat we kennen en fysiek van aard is. Er loopt van oerknal tot mijn persoon een lange lijn van oorzaken waaruit alles wat iets is, is ontstaan.

Hierbij constateer ik ook dat voor het vormen van de iets die ik ben zo’ n 14 miljard jaar nodig was. Iedere nanoseconde levert een ander heelal op met een verschillende opbouw van ontelbare hoeveelheden ietsen. Dat wat we tijd noemen is gekoppeld aan ietsen en aan verandering/beweging.

Nu lijkt het mij dat iets wat beweegt, verandert, een eerste oorzaak moet hebben. Iets heeft die kluwen van energie (want dat is iets eigenlijk) in beweging gezet. Die eerste oorzaak zouden we ook oorzaakloze oorzaak kunnen noemen. Oftewel, niets. Immers, zou de oorzaakloze oorzaak tot de ietsen behoren dan zouden we haar kennen. We kunnen immers het spoor van de ietsen terug volgen tot aan de oerknal.

Niets staat dus buiten de tijd en de verandering. Wat betekend dat we haar nu ook nog terug moeten kunnen vinden, maar dan niet in het nu als begrip van tijd.
Zien dat er niks te bereiken valt is zien.
Gebruikersavatar
lanier
Superposter
Berichten: 6824
Lid geworden op: 14 sep 2004 23:20

Re: Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door lanier »

http://www.bbc.com/earth/story/20141106 ... ist-at-all" onclick="window.open(this.href);return false;

In de kwantummechanica zie je telkens deeltjes uit het niets verschijnen en vervolgens weer verdwijnen. Eerst was er geen deeltje, toen plotseling wel en toen weer niet. Dit is een continu proces. Stephen Hawking beschrijft dit ook in zijn boek 'het grote ontwerp' waarin hij uitlegt dat je geen God nodig hebt om het heelal te verklaren.
Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21179
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door Peter van Velzen »

Waarom? schreef: Waarom zou deze vraag interessanter zijn dan : "Waarom is er niets en niet iets"?...
Een vraag naar de oorzaak van iets dat helemaal niet zo is, Is niet zozeer oninteressant, dan wel onlogisch. Er is evident iets, al was het maar de vraag zelf.
Ik wens u alle goeds
Dmfcasimiri
Forum fan
Berichten: 102
Lid geworden op: 28 dec 2016 21:52

Re: Metafysica: Waarom is er iets en niet niets

Bericht door Dmfcasimiri »

Peter van Velzen schreef:
Waarom? schreef: Waarom zou deze vraag interessanter zijn dan : "Waarom is er niets en niet iets"?...
Een vraag naar de oorzaak van iets dat helemaal niet zo is, Is niet zozeer oninteressant, dan wel onlogisch. Er is evident iets, al was het maar de vraag zelf.
Dit is niet de vraag die Waarom? - stelde: het wordt weer eens verkeerd uitgelegd.
Je kunt slechts iets significants van dit onderwerp weten als je acht slaat op wat ik gisteren heb uiteengezet. Maar ja, de dovemansoren zijn weer eens de andere kant op gericht... :evil3:
"Ruimdenkendheid blijkt niet uit het toegeeflijk zijn, maar uit wijsheid en het juiste handelen." (Uit: Dmfcasimiri, aforisme 73)
Plaats reactie