Standaardbeeld waardevrijheid wetenschap

[LaurienL]

Kan iemand mij helpen met het volgende:

Ik moet een betoog houden over of wetenschap waardevrij is.

Nu is een van de vragen die ik moet behandelen wat een tegenstander van het standaardbeeld van de wetenschap(INTERNE wetenschap is waardevrij en berust op feiten en directe waarneming) als kritiekpunt kan geven en hoe een aanhanger dit weer zou kunnen weerleggen.

kritiekpunten zijn te vinden maar ik heb erge moeite met het vinden van weer een goed tegenwoord op deze kritiek door een aanhanger van het standaardbeeld.


Kan iemand mij opweg helpen?

[Jan van Lennip]

Wellicht kun je de kritiekpunten met ons delen, zodat wij kunnen zien waarop een reactie moet worden geformuleerd.

[axxyanus]

Ik denk dat je eerst en vooral je stelling moet verduidelijken.

Wat bedoel je juist met wetenschap. Wetenschap betekent o.a. de totale kennis die via de wetenschappelijke methode verzameld werd. Maar het betekent ook de manier van werken die ons die kennis bezorgt.

En wat betekent waardevrij hier? Het kan betekenen dat wetenschap geen waarden levert. Dat lijkt me correct. Het kan ook betekenen dat het onafhankelijk is van waarden, dat is al lastiger.

Correcte wetenschap beoefenen is wel degelijk afhankelijk van het naleven van bepaalde waarden. Het is belangrijk dat je een betrouwbare methode gebruikt. Dus betrouwbaar is een belangrijke waarde bij het beoefenen van wetenschap.

Je kan wel aanvoeren dat eens je een betrouwbare methode hanteert, het resultaat niet afhankelijk is van de waarden die de onderzoeker hanteert.

Ik hoop je hiermee enigszins op weg geholpen te hebben.

[pallieter]

Kritiekpunten tegen is vrij gemakkelijk, voor al wat moeilijker. Toch indien je intellectueel eerlijk discours wil voeren.

Argumenten pro:
* Je kan wetenschappelijke ontdekking zowel ten goede als ten kwade gebruiken, waarom het kind met het badwater weggooien? Nucleaire energie vs atoombom.
*varianten op "guns don't kill peoples, people do". "Als wij het niet doen, doet een ander het wel" past ook in dit rijtje.
Vooruitgang kan je niet tegenhouden. Wij kunnen niet verantwoordelijk zijn voor wat men met onze uitvindingen doet: we hebben geen glazen bol en alles kan "mis"bruikt worden.
*Wetenschappelijke vooruitgang red meer levens dan ze kost. Het is zelfs perfect maatschappelijk aanvaard dat vrijwilligers tijdens proeven met nieuwe medicijnen een (kleine) kans hebben om dit niet te overleven. Zo redden we honderden miljoenen anderen.
*Wetenschappelijk onderzoek aan regels onderwerpen werkt enkel wanneer elk land dit doet, anders verspelen we onze voorsprong.
*Wetenschap maakt fouten maar leert uit haar fouten. Dit is de motor achter wetenschappelijke vooruitgang.
*Wetenschap moet zonder restricties kunnen zoeken naar oplossingen voor problemen die letterlijk het bestaan van de mensheid in gevaar brengen. Daarom moeten we die niet gebruiken maar ALLE mogelijkheden dienen onderzocht worden. Dit is m.i. wel een zeer valabel argument. Voorbeeld: klimaatwetenschap vandaag weet bij benadering niet wat het effect zal zijn van methaangas dat vrijkomt door de opwarming van de aarde (uit de permafrost maar nog meer van de bodem van oceanen). Mogelijks krijgen we te maken met een opwarming van de aarde van 12 graden deze eeuw ipv 3 graden. Dit betekent een extinctie van meer dan 99.9% van alle leven op aarde. Op kortere termijn hongersnoden met miljarden slachtoffers! Op dat moment moeten alle mogelijkheden open onderzocht kunnen worden: van geo-engineering tot gedwongen geboortebeperking. De wetenschap mag dus niet zelf beslissen welke oplossingen al dan niet ethisch verantwoord zijn aangezien een oplossing die vandaag moreel verwerpelijk lijkt, morgen net humaan kan zijn. Als miljarden mensen sterven wegens hongersnood, is verplichte geboortebeperking dan nog onethisch?
*https://nl.wikipedia.org/wiki/Vrij_onderzoek

Een citaat van Henri Poincaré vat de principes van vrij onderzoek goed samen:
"Het denken mag zich nooit onderwerpen, noch aan een dogma, noch aan een partij, noch aan een hartstocht, noch aan een belang, noch aan een vooroordeel, noch aan om het even wat, maar uitsluitend aan de feiten zelf, want zich onderwerpen betekent het einde van alle denken".

[LaurienL]

Bedankt voor alle reacties!
Het gaat mij vooral over wat max weber verdedigde dat het interne gedeelte van de wetenschap, dus het deel waar de onderzoeker de test uitvoert, niet beïnvloed zou zijn door normen en waarden. Een kritiekpunt zou kunnen zijn dat bij het bepalen van een significantieniveau van een statistische test een wetenschapper een bepaalde waarde uitspreekt over of een type 1 of type 2 fout belangrijker is.
Ik zou alleen niet goed weten hoe ik dit kan weerleggen vanuit het oogpunt van een aanhanger van het standaardbeeld, het logisch positivisme..

Sorry als ik niet erg duidelijk ben maar filosofie is geheel nieuw voor mij!

[Jan van Lennip]

Bedankt voor alle reacties!
Het gaat mij vooral over wat max weber verdedigde dat het interne gedeelte van de wetenschap, dus het deel waar de onderzoeker de test uitvoert, niet beïnvloed zou zijn door normen en waarden. Een kritiekpunt zou kunnen zijn dat bij het bepalen van een significantieniveau van een statistische test een wetenschapper een bepaalde waarde uitspreekt over of een type 1 of type 2 fout belangrijker is.
Ik zou alleen niet goed weten hoe ik dit kan weerleggen vanuit het oogpunt van een aanhanger van het standaardbeeld, het logisch positivisme..

Sorry als ik niet erg duidelijk ben maar filosofie is geheel nieuw voor mij!

Als ik je reactie lees dan zou ik je adviseren deze wiki over inductie eens door te nemen. Ik denk dat dit je wel wat opweg kan helpen bij het oplossen van de vraagstelling.

[axxyanus]

Bedankt voor alle reacties!
Het gaat mij vooral over wat max weber verdedigde dat het interne gedeelte van de wetenschap, dus het deel waar de onderzoeker de test uitvoert, niet beïnvloed zou zijn door normen en waarden. Een kritiekpunt zou kunnen zijn dat bij het bepalen van een significantieniveau van een statistische test een wetenschapper een bepaalde waarde uitspreekt over of een type 1 of type 2 fout belangrijker is.

Maar dat zijn twee verschillende zaken.

Uw kritiekpunten gaan om de beoordeling van de resultaten, terwijl het interne gedeelte gaat om het uitvoeren van de proef.

Ik zou alleen niet goed weten hoe ik dit kan weerleggen vanuit het oogpunt van een aanhanger van het standaardbeeld, het logisch positivisme..

Ik dacht dat we het logisch positivisme al achter ons gelaten hadden.

[Blues-Bob]

Beste Laurien,

Ongeacht of wetenschap waardevrij is, zijn wij geen van allen hier waardevrij. Je hebt geen benul van wie wij zijn, en ik vraag mij af of deze weg de juiste is. Zorg ervoor dat je een betoog altijd kunt onderbouwen met transparante en heldere bronnen. "Blues Bob" van "een forum" is niet een gedegen bronvermelding, ondanks dat het altijd waar en zinnig is wat ik zeg .

Google eens op
The wiener Kreis
Karl Popper
Thomas Kuhn
Imre Lakatos

Hopelijk heb ik je daarmee geholpen.

Groetjes en heel veel succes,

Bob

[Sam J]

Ik heb wat standaard lectuur in de vorm van primaire teksten die ik moest lezen voor het vak wetenschapsfilosofie voor je, mocht je daar interesse in hebben.

McMullin - Values in Science (Geldt als een soort van grondleggende tekst wat betreft dé waarden in wetenschap)

Helen e. Longino - Gender, Politics and the theoretical virtues (alternatieve feministische waarden in de wetenschap als alternatief voor de gangbare waarden

Ronald N. Giere - A New Program for Philosophy of Science? (Over wetenschap als een sociologische - en daarom niet waardenvrije - onderneming)

Janet A. Kourany - Reply to Giere (zoals de titel beschrijft: een antwoord op bovenstaande)

Dit is lectuur over het huidige debat dat gevoerd wordt binnen de wetenschap over waarden binnen de wetenschap.

PS. De exacte inhouden moet ik je verschuldigd blijven, omdat ik die zo niet precies meer weet. Bij interesse wil ik wel mijn geheugen eventueel opfrissen en wat meer achtergrondinformatie geven

[Sam J]

Merton - The normative structure of science (1942) geldt trouwens ook als een zeer beroemde en bekende tekst. Een hierop gegeven commentaar/verdieping is geschreven door Hans Radder met zijn paper 'Mertonian values, Scientific norms and the commodification of academic research.

Deze teksten zou je eigenlijk voor de teksten moeten lezen die ik in mijn vorige post gestuurd heb

[Sam J]

Bedankt voor alle reacties!
Het gaat mij vooral over wat max weber verdedigde dat het interne gedeelte van de wetenschap, dus het deel waar de onderzoeker de test uitvoert, niet beïnvloed zou zijn door normen en waarden. Een kritiekpunt zou kunnen zijn dat bij het bepalen van een significantieniveau van een statistische test een wetenschapper een bepaalde waarde uitspreekt over of een type 1 of type 2 fout belangrijker is.
Ik zou alleen niet goed weten hoe ik dit kan weerleggen vanuit het oogpunt van een aanhanger van het standaardbeeld, het logisch positivisme..

Sorry als ik niet erg duidelijk ben maar filosofie is geheel nieuw voor mij!

De teksten die ik je gegeven heb geven een direct antwoord op jouw kwestie, bovendien is het nog top notch ook