Petra schreef
Dat is precies wat ik bedoelde; een terugval.
En daarom snap ik niet dat het nog steeds als 'wortel van de beschaving' of moreel gezien wordt. De werkelijkheid is wortel van onderdrukking en immoreel gedrag.
Er wordt mij te vaak gedaan alsof we er heel wat aan te danken hebben. Dat klopt toch niet dan!
Ik ga gewoon nog een poging wagen.
De bijbel is niet de wortel van onze beschaving. Het was een poging tot ordening op die plaats en in die tijd. Een harde tijd in vaak onherbergzaam gebied. Waar overleven een kunst was, de gemiddelde leeftijd laag, en waar empathie en moraliteit
luxe begrippen waren. Waar willekeur regel, en rechtspraak afwezig was. Waar bijgeloof oppermachtig heerste en kinderoffers normaal waren.
De bijbel was een poging om tot een betere samenleving te komen. Waar men grenzen stelde aan de wreedheid die tot dan onbegrensd was. Waar voorschriften kwamen hoe je slaven moest behandelen. Want slaven waren eigendom en daar kon je mee doen wat je wilde. Dus kwamen er regels. Dat je ze niet mocht doodslaan bijvoorbeeld. Dat je ze na verloop van tijd vrij moest laten. Dat ze ook bij de meester mochten blijven uit vrije wil.
Die hele geschiedenis met Avraham die zijn zoon moest offeren bijvoorbeeld, is een poging om een eind te maken aan de praktijk van de kinderoffers. Dat kon blijkbaar door zo'n legende te bedenken. Mogelijk heeft het ertoe bijgedragen...
Deze rechtsorde strekte zich zelfs uit tot de dieren. Je mocht plotseling niet meer een os in hetzelfde juk laten lopen als een ezel. want dat brengt een dier leed toe, vanwege het krachtsverschil. In die harde wereld je bekommeren om dierenleed was een flinke sprong vooruit. Ook het voorschrift om dieren zo snel en pijnloos mogelijk te slachten door middel van een keelsnede was een vooruitgang. Zelfs de ethiek kwam aan bod. Gij zult het bokje niet koken in de melk van de moeder heeft een duidelijk herkenbare ethische grondslag.
Het enige nare aan deze hele zaak is dat het boek in de loop der tijd als heilig en onaantastbaar werd beschouwd. Daardoor kon het niet met de tijd meegaan. Kon het veranderingen en voortschrijdend inzicht niet bijhouden, en werd het tot wat het nu is, een achterlijk boek vol bizarre voorschriften.
Stel je eens voor hoe onze wereld eruit zou zien wanneer wij zouden leven volgens wetten van 500 jaar geleden?
En dan jouw groot verwijt...
En al die oorlogen dan? Met die vele honderdduizenden doden? Wel...Veel van die veldslagen zijn nooit geleverd, en Jericho is nooit verwoest. De legerkopsen van de Farao zijn nooit in de rode zee verzopen, en Mozes heeft niet 40 jaar door de woestijn gezworven met een stelletje ruziemakers. Allemaal niet gebeurt, propaganda, grootspraak en opschepperij. Legendes vertellen in een tijd zonder televisie. In een tent temidden van zand en verveling. Een tijd waar iedereen zijn voorouders kende maar niet wist hoe oud men zelf was. Verhalen vertellen en liederen zingen, die werden door verteld. Wie weet hoe vaak, en hoe mooi werden ze niet en hoe wonderbaarlijk? Tot iemand ze op ging schrijven, en ze niet meer mooier konden worden. Een boek gestold in de tijd, waar de mensen desondanks tot op heden nog steeds een leidraad in zien, een troost, een moreel kompas. Dat is de fout. Niet het boek is fout, maar wij!
Natuurlijk heb je gelijk de bijbel niet als moreel fundament voor ons huidige leven te zien. Daarvoor staan er veel te veel zaken in die wij tegenwoordig als immoreel beschouwen. Maar wij leven nu 3000 jaar later, en ons humanitair inzicht is pas begonnen in pak hem beet 1300 na de gewone jaartelling. Wij zijn nog eeuwen daarna doorgegaan met het verbranden van heksen, het martelen van gevangenen en het verkopen van slaven. En bij tijd en wijle vallen wij weer zomaar terug naar een periode van primitieve barbarij