Vrijdenken zonder Kerk

Serieuze discussies over het menselijk denken en gedrag

Moderator: Moderators

Gebruikersavatar
axxyanus
Moderator
Berichten: 12302
Lid geworden op: 08 nov 2008 21:23

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door axxyanus »

Amerauder schreef: 14 mar 2023 10:43 Bovendien: erkennen dat “volkomen objectiviteit”, wat dat ook moge betekenen, onhaalbaar is, sluit op geen enkele manier uit dat men desondanks nog steeds veel en veel te veel nadruk legt op het streven naar objectiviteit. Het is als iemand die erkent dat roken kanker veroorzaakt maar ondertussen vrolijk doorpaft: de meest volkomen normale zaak ter wereld.
Erkennen dat iets niet volkomen haalbaar is, spreekt ook niet tegen dat het toch een na te streven ideaal kan zijn. Iets dat niet volkomen haalbaar is, impliceert nog niet dat het schadelijk is om er naar te streven.

Het is niet omdat volkomen foutloos schrijven onhaabaar is, dat er iets mis mee is om daar toch naar te streven. Anderen kunnen dat dan uitleggen als een te veel nadruk leggen op het vermijden van fouten maar dat lijkt me een kwestie van perspectief.

Is iemand die erkent feilbaar te zijn maar er toch naar streeft zo weinig mogelijk taalfouten te maken, vergelijkbaar met iemand die erkent dat roken kanker veroorzaakt maar ondertussen vrolijk doorpaft? Dat lijkt me serieus scheefgetrokken en zo ook lijkt mij de vergelijking scheefgetrokken van iemand die naar objectiviteit streeft met iemand die vrolijk doorpaft.

Ik wil best aannemen dat er momenten zijn dat iemand te veel nadruk legt op objectiviteit. Maar dat lijkt me ook een kwestie van perspectief. Hoe bepalen we wat gegeven de omstandigheden te veel is? Mij lijkt het dat dat voornamelijk subjectieve afwegingen zijn en dat het enige dat men dan kan besluiten is, dat anderen meer of minder de nadruk leggen op objectiviteit dan dat men zelf wenselijk acht.
Al mijn hier gebrachte meningen, zijn voor herziening vatbaar.
De illusie het verleden te begrijpen, voedt de illusie dat de toekomst voorspelbaar en beheersbaar is -- naar Daniël Kahneman
Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21174
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door Peter van Velzen »

Amerauder schreef: 14 mar 2023 10:43
Peter van Velzen schreef: 12 mar 2023 23:55

Nu ga jij óók te snel! De waarneming is een gebeurtenis, die blijft helemaal niet!
...
Maar je hebt wel gelijk, dat het de impressie is (het gevolg van de waarneming) die meer of minder objectief kan worden, niet de oorspronkelijke gebeurtenis. (althans dat is onze fysicalistische veronderstelling)
Maar taal is een lastige metgezel, ze noemt de impressie meestal óók waarneming ook al is ze dat niet.

“Blijft” is inderdaad niet helemaal de juiste manier van zeggen, want het verleden is er niet meer. Waar ik op wijs is alleen maar dat de waarneming niet achteraf gewijzigd kan worden, en daarom dus ook nooit objectiever kan worden.

Wat wel gewijzigd wordt is inderdaad de impressie, of de herinnering aan de waarneming.

Maar, net zoals de waarneming, kan ook die op geen enkele wijze zelf objectiever worden. Alleen de beschrijving van die impressie kan buiten de geest bestaan en aldus ‘als object’ in het leven staan, objectief zijn. De impressie niet, al doet de taal dat soms zo lijken.

Dat is het belangrijke onderscheid wat we steeds in de gaten moeten houden: hebben we het over objectieve beschrijvingen, dan hebben we het dus niet langer over wat in de waarneming aan ons verschijnt, maar over door menselijke activiteit gecreëerde artefacten, zoals bijvoorbeeld rapporten en verslagen, doorgaans in de vorm van dode materie.

Kortom, een zee van verschil tussen ‘objectief’ en ‘waarneming’.
Nu maak je het toch wel heel dol. Alleen dode objecten kunnen objectief zijn?
Als iemand zijn Hallucinaties opschrijft wordt het ineens objectief?
Maak dat de (zwarte) kat wijs!

NIETS kan 100% objectief zijn! Iets kan slechts objectiever of subjectiever zijn. Objectief is slechts iets waar je naar kunt streven. (je wilt meer van het object weten. Dat kun je slechts doen door je impressie los te maken van andere invloeden (zoals jijzelf!). Uiteraard is dat niet totaal mogelijk. Maar dat is niet hetzelfde als totaal onmogelijk! Door simpelweg de waarneming van meerdere personen te combineren, wordt ze al wat minder subjectief.

Wat wel kan is de impressie bevriezen door hem inderdaad op te schrijven (of in steen te beitelen. Dat deden de Oude Egyptenaren al) Maar daarmee wordt ze geen spat objectiever. Dat kan alleen door de invloed van het subject (de waarnemer) te verminderen.
Ik wens u alle goeds
Gebruikersavatar
VseslavBotkin
Diehard
Berichten: 1081
Lid geworden op: 19 aug 2022 12:33

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door VseslavBotkin »

De objecten vliegen ons om de oren. Heeft iemand wel eens van het woord "intersubjectiviteit" gehoord? Dat lost wellicht een hele hoop verwarring op.
"Any proposition passing the lips of a priest is necessarily totally false, excepting only insidiouses whose message is momentarily misunderstood. It is impossible to deny him without discovering some buried fragment or reality." (Nick Land)

https://fanged-nominals.blogspot.com/
Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21174
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door Peter van Velzen »

VseslavBotkin schreef: 15 mar 2023 00:50 De objecten vliegen ons om de oren. Heeft iemand wel eens van het woord "intersubjectiviteit" gehoord? Dat lost wellicht een hele hoop verwarring op.
Het lost - denk ik - niet de verwarring op die Amerauder onlangs zaaide.
Intersubjectiviteit houdt volgens mij in, dat meerdere mensen het eens zijn over iets. Dat iets is dan minder subjectief wanneer één enkele persoon iets poneert. Het is daarmee nog (lang) niet objectief. De graad van objectiviteit neemt normalieter wel toe naarmate meer personen (zelfs personen die de voorkeur gaven aan het niet waar zijn van dat iets, dat iets toch toegeven.

Zo lijken jouw beweringen een stuk objectiever als ik en axxyanus toegeven dat jij (met die beweringen) gelijk heb.
Zo lijken mijn beweringen een stuk objectiever als jij en amerauder toegeven dat ik (met die beweringen) gelijk heb.

Pas wel op, ook als we het eens zijn kunnen we het volstrekt mis hebben. Tenslotte zijn 2 miljard mensen het erover eens dat Jezus voor "onze" zonden gestorven is. Maar al waren het er 8 miljard, dat wil nog niet zeggen dat het waar is. En al helemaal niet objectief, want het is niet mogelijk om het betreffende object fysisch waar te nemen.

Jammergenoeg zijn fysische waarnemingen de enige die wij bijna geheel los kunnen koppelen van de waarnemende persoon (het subject) Niet fysische waarnemingen zijn altijd 100% aan een of meer subjecten gebonden en het ook maar bestaan van het object, valt er niet mee aan te tonen.

Misschien dat jullie nu beter begrijpen wat het nut is van fysicalisme. Maar waarschijnlijk is dat ijdele hoop mijnerzijds.
Ik wens u alle goeds
Gebruikersavatar
VseslavBotkin
Diehard
Berichten: 1081
Lid geworden op: 19 aug 2022 12:33

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door VseslavBotkin »

Geen object, geen subject; geen subject, geen object. Het één kan niet zonder het ander.

"Objectiviteit", zoals jij dat woord gebruikt, bestaat niet. Het is bijgeloof en dogma. Objecten zijn zelf namelijk iets (inter)subjectiefs. Wanneer ik een kat zie, en mijn vriend ook, bestaat die kat (het object) niet "objectief", maar intersubjectief. Praten over objecten zoals die "los van ons" bestaan is wensdenken (wat een rare wens trouwens!) en nonsens. Zelfs als twee miljard mensen, of zelfs acht miljard mensen het geloven!

Stel je ergens een voorwerp voor, ver in een verlaten woestijn, een voorwerp wat door niemand waargenomen wordt. Is het een object? Nee, het is onzin; er kan helemaal geen object bestaan zonder een subject, zonder een waarnemer. Vervang het woord "objectiviteit" met "intersubjectiviteit", kijk en huiver hoeveel "problemen" er ineens verdwijnen; hoeveel zonlicht er plots begint te schijnen!
"Any proposition passing the lips of a priest is necessarily totally false, excepting only insidiouses whose message is momentarily misunderstood. It is impossible to deny him without discovering some buried fragment or reality." (Nick Land)

https://fanged-nominals.blogspot.com/
Gebruikersavatar
Rereformed
Moderator
Berichten: 18251
Lid geworden op: 15 okt 2004 12:33
Locatie: Finland
Contacteer:

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door Rereformed »

Peter van Velzen schreef: 15 mar 2023 01:29 Misschien dat jullie nu beter begrijpen wat het nut is van fysicalisme. Maar waarschijnlijk is dat ijdele hoop mijnerzijds.
In ieder geval is jouw insteek voor mij helder.

Met VseslavBotkin en Amerauder krijg ik zolang ze op het forum bezig zijn het gevoel dat ze uitsluitend bezig zijn met filosofische bespiegelingen op het gebied van de voorvragen. Voor filosofen uiteraard een zinvol gebied om mee bezig te zijn, maar wanneer je, zoals VseslavBotkin en Amerauder, in die voorvragen blijft steken kom je in feite nooit aan waar vrijdenkers op dit forum altijd mee bezig zijn: in gesprek zijn mensen die zich overgegeven hebben aan een of ander (religieus of anderszins) geloof.


Pas als ze dát zouden doen zou ik wat van hen kunnen leren, maar wanneer ze dat nooit doen leiden ze me op voor de tegengestelde gedachte: "De beste stuurlui staan aan wal".
Misschien kan men nog verder gaan: indien je boodschap is aan vrijdenkers die al weten dat 100% objectiviteit niet bestaat vertellen "objectiviteit bestaat niet", dan staat je boodschap gelijk aan dat het geen zin heeft om ooit over welke religie dan ook een oordeel uit te spreken, en komt het neer op dat er geen waardeoordeel over welk geloof dan ook dat er in de wereld te koop is, uitgesproken kan worden.

Dit korte topic illustreert het goed. Peter van Velzen begint een topic over het verschil tussen politiek links en rechts. Daar staat nota bene uitdrukkelijk "Over het algemeen ... gekenmerkt door een nadruk op..."

Vervolgens komt VseslavBotkin met het commentaar:
VseslavBotkin schreef:
Slavoj Zizek schreef:

Er bestaat geen neutrale definitie van links en rechts, want iedere definitie van de politieke "tegenstelling" tussen links en rechts is al een linkse of een rechtse. Het enige dat bestaat zijn "linkse" en "rechtse" benaderingen. Het verschil is puur non-substantiëel.
Je kunt in dit opzicht de ruimtelijke metafoor die met de begrippen gepaart gaat heel letterlijk nemen. Links of rechts, vanuit welk perspectief gezien? Als ik de straat over wil steken en er staat iemand aan de andere kant, zijn zijn links en rechts precies het spiegelbeeld van die van mij.

In mijn ogen is de definitie al vrij "links"/liberaal. Het woord "reactie" vooronderstelt dat de Verlichting een scheppende, creatieve daad was waar men nu enkel nog op kan "reageren", op negatieve wijze dus. Maar vanuit een ander perspectief bezien is de Verlichting (en de Franse revolutie die daaruit voortvloeide) zelf een reactie geweest, op de vastgeroeste aristocratie en de kerk in die tijd. Revoluties zijn meestal een reactie natuurlijk.
Maar dit staat in essentie gelijk aan dat men helemaal niet zinvol kan praten over links en rechts. Het is het doodslaan van ieder gesprek. En wat mij betreft onterecht, omdat de vrijdenker helemaal niet uitging van het feit dat links en rechts moeiteloos onderscheiden kan worden van elkaar.
Born OK the first time
holog
Bevlogen
Berichten: 1501
Lid geworden op: 17 aug 2019 08:33

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door holog »

VseslavBotkin schreef: 15 mar 2023 04:31 Geen object, geen subject; geen subject, geen object. Het één kan niet zonder het ander.

"Objectiviteit", zoals jij dat woord gebruikt, bestaat niet. Het is bijgeloof en dogma. Objecten zijn zelf namelijk iets (inter)subjectiefs. Wanneer ik een kat zie, en mijn vriend ook, bestaat die kat (het object) niet "objectief", maar intersubjectief. Praten over objecten zoals die "los van ons" bestaan is wensdenken (wat een rare wens trouwens!) en nonsens. Zelfs als twee miljard mensen, of zelfs acht miljard mensen het geloven!

Stel je ergens een voorwerp voor, ver in een verlaten woestijn, een voorwerp wat door niemand waargenomen wordt. Is het een object? Nee, het is onzin; er kan helemaal geen object bestaan zonder een subject, zonder een waarnemer. Vervang het woord "objectiviteit" met "intersubjectiviteit", kijk en huiver hoeveel "problemen" er ineens verdwijnen; hoeveel zonlicht er plots begint te schijnen!
Ik vraag me af hoeveel het er hier niet mee eens zijn, alhoewel het uit de natuurkunde hoe het oorspronkelijk of 100 jaar geleden was, niet evident was - is dit ondertussen anders gebleken. Een -relational- benadering is vrij 'natuurlijk' geworden.
Carlo Rovelli maakt dit zeer expliciet in de 'relational interpretatie van Qm' , Helgoland , maar impliciet of het overal aanwezig en zeker niet alleen in Qm.
Bij Carlo is het eveneens 'relational' in de harde zin en niet in de softe zin. Ik verwijs naar Carlo en Helgoland vanwege de algemene bekendheid , toegankelijkheid en de expliciete uitdrukking, maar dat is natuurlijk ver van het enige verhaal.
Het minste wat er gezegd kan worden is dat het een zeer vruchtbare benadering blijkt te zijn.

Is trouwens ook een van de reden dat ik wou benadrukken dat de natuurwetenschappen wel degelijk vanuit een eerste persoon perspectief is en niet een derde persoons perspectief zoals VseslavBotkin menen te insinueren.
The decel mindset is the most destructive force imaginable. It infects its host and convinces it to slowly die.
Gebruikersavatar
Amerauder
Ervaren pen
Berichten: 884
Lid geworden op: 12 jun 2022 13:19

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door Amerauder »

Rereformed schreef: 14 mar 2023 12:00
Dus "de innerlijke beleving wordt afgekeurd als bewijs voor iets" is terecht, maar "de innerlijke beleving wordt afgekeurd, punt" is fout.
Duidelijk, maar je zult moeten aangeven waarom "wantrouwen van de innerlijke beleving in een algemenere zin" geen deugd is.

Klopt.

Inderdaad stip ik sommige punten alleen even aan, en dat heeft er ook mee te maken dat ik aan het aftasten ben waar wel- en niet een discussie over mogelijk is.

Dat heeft alles te maken met:

Rereformed schreef: 14 mar 2023 12:00 Het probleem voor mij is dat ik vrijwel enkel meedoe aan topics die met christelijk geloof te maken hebben (op Trump :cussing: en Oekraïne na, die ook mijn grote aandacht hebben). En indien je daar niets tegenin hebt te brengen is er weinig wat er verder met mij te discussiëren valt.

Er moet sprake zijn van zowel een meningsverschil als een gedeelde interesse, anders loopt zelfs de monoloog spaak.

Rereformed schreef: 14 mar 2023 12:00
Amerauder schreef: 14 mar 2023 10:43 Alles wat maar machine-achtig is wordt verheerlijkt, en alles wat dat niet is wordt geminacht, op deze site en daarbuiten, en soms denk ik dat, zoals een vrijdenker zich in de middeleeuwen tegen de mechanismen van de kerk te werk moest stellen, de vrijdenker van vandaag de dag een antwoord dient te formuleren op deze nieuwe vorm van nihilisme, deze ongekende neiging alles en iedereen aan het algemene te willen onderwerpen.
Ik vind dit interessante gedachten, maar of ze waar zijn is onmogelijk te zeggen op basis van deze paar losse flodders. Enkel het waardeoordeel uitspreken als zou hier sprake zijn van nihilisme doet me al flink mijn wenkbrauwen optrekken.
Ik zou er wel graag een heel lang essay over willen lezen!

Als dat zo is dan zou ik je graag wat toesturen. Stuur me een PM met een e-mail adres of laat een bericht achter via https://www.overstorm.nl/contact/ en dan stuur ik je een langere uitleg ter ondersteuning van deze beweringen.

Rereformed schreef: 14 mar 2023 12:00 Oftewel de aanklacht is "te veel nadruk leggen op het streven naar objectiviteit". Ik vind het maar moeilijk om in te zien dat daar teveel nadruk op gelegd kan worden. Om het te begrijpen zou ik graag willen dat jij of VseslavBotkin dan voorbeelden geven van welke soort van subjectiviteit een deugd kan zijn of als een deugd kan werken.

De liefde van een moeder voor haar kind is mij altijd het meest voor de hand liggende voorbeeld.

Rereformed schreef: 14 mar 2023 12:00
Amerauder schreef:Het innerlijke afwijzen is wat Kierkegaard noemt een “gebrek aan eindigheid.” Het is je verliezen in het fantastische, zoals bijvoorbeeld gebeurt wanneer men kennis vergaart, zonder dat deze toename van kennis beantwoord aan de mate van zelfkennis. In een gezond zelf gaat toename van kennis altijd gepaard gaan met een toename van zelfkennis.

Het innerlijke wordt afgewezen omdat het onzeker is. Men kan er niet van op aan, het wordt beschouwd als een risicofactor, als iets dat zich niet heeft bewezen. De afkeer van deze onzekerheid is uiteindelijk terug te voeren op de angst voor de dood. Zodra je accepteert dat je een eindig wezen bent, imperfect en irrationeel, dan accepteer je daarmee ook dat je spoedig dood zult zijn en vergeten. Om daar van weg te kunnen blijven kijkt verliest men zich in het fantastische, doorgaans in de vorm van ‘het objectieve’, dan wel in een onderwerpen aan dat wat van buiten komt, omdat men zich inbeeldt daar zeker over te kunnen zijn.

Nietzsche noemt dit simpelweg zwakte, en zet helder uiteen hoe het christendom als instituut teert op het doen toenemen van deze zwakte. We moeten ervoor wachten echter te denken dat nu het christendom afneemt, het verheerlijken van deze zwakte daarmee op zijn retour is. Integendeel, ze vindt in het marxisme en het liberalisme – in het wezen van de techniek – ongekende hoogten, en het christendom neemt dan ook niet af omdat men op dit punt is gaan omschakelen, maar juist omdat betere, effectievere en rationelere technieken om deze zwakte te doen toenemen constant hun intrede doen. Men noemt dit soms zelfs: vooruitgang.
Mooie tekst, maar voor mij heel moeilijk om uit wijs te worden. Het is een filosofische uiteenzetting waarin je uitlegt hoe het zich vastklampen aan "het objectieve" een manier is waarop men onzekerheid in het leven te lijf gaat. En dat gaat men te lijf omdat men angst heeft voor de dood en de eindigheid van alles niet kan accepteren.
Ik vind dit laatste nogal vergezocht en gekunsteld.

De eerste paragraaf met Kierkegaard, daar kan ik overigens weer helemaal niets mee. Ik begrijp er niets van. Ik heb ook helemaal niets met het afwijzen van het innerlijke. En ik sta argwanend tegenover iemand die beweert dat hele volksstammen het innerlijk afwijzen, omdat, zo zou ik denken, de wereld van het innerlijk voor iedereen centraal staat in het leven.

De tweede paragraaf lijkt eerst voor mij heel helder. Zelfs begrijp ik het tot aan het "zich verliezen in het fantastische"! Maar wanneer je dan vervolgt: "het fantastische, doorgaans in de vorm van ‘het objectieve’", dan snap ik er weer niets van, want bij "het fantastische" denk ik juist aan het doorgaans subjectieve: de religie en ideologieën, ergens bij willen horen, verstrooiing, spel, muziek, kunst, terapieën om je lekkerder te voelen of je ergens van te laten genezen. Wanneer je er dan nog marxisme en liberalisme en techniek die zich tot ongekende hoogte ontwikkelt erbij haalt als bron voor verheerlijking en toename van innerlijke zwakte dan dan ik er geen touw meer aan vast knopen. Ik begrijp het eenvoudig niet.

Hoe de behoefte aan zekerheid zich verhoudt tot de angst voor de dood is een tamelijk ingewikkeld kwestie die ik inderdaad nog niet voldoende heb toegelicht.

Ik schets even de grote lijnen om een globaal beeld te geven hoe en waarom het afkeuren van het de innerlijke beleving problematisch is. Het niet kunnen accepteren van de eindigheid van het bestaan maakt dat men op zoek gaat naar dat was niet eindig is – of dit nu de logica is, of het godenrijk, of een systematisch rangschikken van al het zijnde, dat maakt voor dit punt niet zo heel veel uit. Al die verschillende vormen zijn uiting van dezelfde neiging op zoek te gaan naar iets wat niet aan dezelfde zwaktes onderhevig is als het eigen al te beperkte zelf.

Dat het fantastische de vorm van het objectieve aanneemt is inderdaad een lastige paradox. Daarvoor moeten we goed begrijpen dat de voorchristelijke Europeaan niet zoveel had met de voorstelling van een voor iedereen gelijke wereld die aan het begrip objectiviteit ten grondslag ligt, en dat het juist de christen is die met dit beeld aan komt zetten, met daarin God als opperrechter en alziend oog.

Dat wil zeggen, de ook nu nog onder atheïsten aanwezige behoefte aan een voorstelling van objectiviteit is een erfenis van het christendom. De vorm waarin deze behoefte tot uiting komt is veranderd, maar het onderliggende principe van het geloof aan een voor iedere gelijke buitenwereld is gelijk gebleven. De wereld van de ervaring is namelijk allerminst objectief. Objectief word de wereld pas als ons verstand op basis van onze ervaringen een voorstelling van een objectieve wereld opwerpt. Zo beschouwd komt objectiviteit van binnen, uit het verstand namelijk, en wel in die zin waarop atheïsten vaak over de christelijke God zeggen dat die ‘slechts’ in het verstand bestaat. Op die manier kan een overmaat aan objectiviteit een 'jezelf verliezen in het fantastische' genoemd worden.

Op dat punt beperkt Nietzsche zich in zijn kritiek op het concept van een ‘ware wereld’ niet tot christenen. Het christendom is voor hem alleen maar een specifieke, meest geslaagde poging de waarde van de wereld buiten jezelf te positioneren. En dat is de de reden dat ik het marxisme en het liberalisme er even bij betrek: atheïsten juichen vaak mee met Nietzsche’s kritiek op het christendom, zonder zich te realiseren dat deze kritiek zodanig diep snijdt dat ook het marxisme en het liberalisme het moeten ontgelden, die immers op hetzelfde fundament rusten van een wereld voor allen gelijk.

Nog steeds veel te beknopt en kort door de bocht! Maar, nogmaals, een aantal grote lijnen die kunnen dienen om af te tasten waar verschillende interesses voor dit onderwerp overlappen.
Gebruikersavatar
Rereformed
Moderator
Berichten: 18251
Lid geworden op: 15 okt 2004 12:33
Locatie: Finland
Contacteer:

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door Rereformed »

Amerauder schreef: 15 mar 2023 10:39
Rereformed schreef: 14 mar 2023 12:00 Oftewel de aanklacht is "te veel nadruk leggen op het streven naar objectiviteit". Ik vind het maar moeilijk om in te zien dat daar teveel nadruk op gelegd kan worden. Om het te begrijpen zou ik graag willen dat jij of VseslavBotkin dan voorbeelden geven van welke soort van subjectiviteit een deugd kan zijn of als een deugd kan werken.
De liefde van een moeder voor haar kind is mij altijd het meest voor de hand liggende voorbeeld.
OK. Liefde of passie voor iets of iemand is inderdaad het bij uitstek subjectieve. Maar omdat men dat aantreft bij ieder mens zie ik niet in hoe dat bij vrijdenkers zou kunnen ontbreken.

Dus: om voor mij te begrijpen hoe vrijdenkers teveel nadruk kunnen leggen op het streven naar objectiviteit moet ik me een moeder indenken die vanuit de drang om objectief te zijn alle kinderen gelijk behandelt en daarmee de liefde verliest voor haar eigen kind? Want vanuit het streven naar objectiviteit kan ze het zelfs niet meer "eigen" kind noemen, noch het meer aandacht schenken dan dat ze aan andere kinderen schenkt.
Of moet ik me indenken dat iemand alle liefde of passie voor wie of wat dan ook verliest, om maar niet in het subjectieve te vervallen van één persoon of één zaak boven een ander(e) te verheffen.

Het blijft voor mij dan even moeilijk om te zien hoe men "te veel nadruk kan leggen op het streven naar objectiviteit". Zoals iedere vrijdenker begrijpt dat objectiviteit niet tot het einde bereikt kan worden, zo begrijpt hij/zij ook dat liefde en passie voor bepaalde zaken - oftewel subjectiviteit - een basisingrediënt van het leven is. Zoals ik aangaf in de eerste post als reactie op de bewering (gericht tegen vrijdenkers) "Alles wat te maken heeft met innerlijke beleving wordt afgewezen":
Rereformed schreef:Een vrijdenkersforum is voor rationele discussies. Maar dat sluit "innerlijke beleving" toch niet uit? Sterker nog, geen mens sluit innerlijke beleving uit.


Amerauder schreef: Hoe de behoefte aan zekerheid zich verhoudt tot de angst voor de dood is een tamelijk ingewikkeld kwestie die ik inderdaad nog niet voldoende heb toegelicht.

Ik schets even de grote lijnen om een globaal beeld te geven hoe en waarom het afkeuren van de innerlijke beleving problematisch is.
Maar je gaat hier nog steeds klakkeloos uit van de bewering van VsaslavBotkin dat (laat ik het afzwakken: sommige) vrijdenkers "Alles wat te maken heeft met innerlijke beleving afwijzen". Wat mij betreft klopt die bewering niet.
Het niet kunnen accepteren van de eindigheid van het bestaan maakt dat men op zoek gaat naar dat wat niet eindig is – of dit nu de logica is, of het godenrijk, of een systematisch rangschikken van al het zijnde, dat maakt voor dit punt niet zo heel veel uit. Al die verschillende vormen zijn uiting van dezelfde neiging op zoek te gaan naar iets wat niet aan dezelfde zwaktes onderhevig is als het eigen al te beperkte zelf.
Ook dit vind ik een bijzonder aanvechtbare bewering. Logica, systematisch rangschikken, religie, zijn allemaal zaken waar wij van klein kind af aan mee opgroeien. Ze hebben niets te maken met ons zoeken naar iets, het wordt aan ons doorgegeven. Het heeft nog minder te maken met "niet kunnen accepteren van de eindigheid van het bestaan", want dat hele dilemma bestaat nog niet in die kinderjaren. (OK, laten we een uitzondering maken voor een filmkarakter van Woody Allen. :lol: )

Dat het fantastische de vorm van het objectieve aanneemt is inderdaad een lastige paradox.
Als iets een paradox is heeft het geen zin het aan te voeren als argument.
Nog steeds veel te beknopt en kort door de bocht! Maar, nogmaals, een aantal grote lijnen die kunnen dienen om af te tasten waar verschillende interesses voor dit onderwerp overlappen.
Het lijkt me dat het probleem niet zit in beknoptheid. Ik kan eenvoudig niet wijs worden uit wat je wil zeggen. En voor de goede orde, dat kan geheel aan mij liggen. Dat maakt me ook minder enthousiast om een lang essay dat je aanbiedt te gaan lezen. :(
Born OK the first time
Gebruikersavatar
VseslavBotkin
Diehard
Berichten: 1081
Lid geworden op: 19 aug 2022 12:33

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door VseslavBotkin »

In ieder geval is jouw insteek voor mij helder.

Met VseslavBotkin en Amerauder krijg ik zolang ze op het forum bezig zijn het gevoel dat ze uitsluitend bezig zijn met filosofische bespiegelingen op het gebied van de voorvragen. Voor filosofen uiteraard een zinvol gebied om mee bezig te zijn, maar wanneer je, zoals VseslavBotkin en Amerauder, in die voorvragen blijft steken kom je in feite nooit aan waar vrijdenkers op dit forum altijd mee bezig zijn:
Ik deel mijn "weerzin tegen dogma's" en ga daar de discussie over aan met mensen.
in gesprek zijn mensen die zich overgegeven hebben aan een of ander (religieus of anderszins) geloof
En dat doe ik dus. Die mensen dachten echter dat ze vrij waren van geloof, dat het altijd de ander was die iets geloofde.
Misschien kan men nog verder gaan: indien je boodschap is aan vrijdenkers die al weten dat 100% objectiviteit niet bestaat vertellen "objectiviteit bestaat niet", dan staat je boodschap gelijk aan dat het geen zin heeft om ooit over welke religie dan ook een oordeel uit te spreken, en komt het neer op dat er geen waardeoordeel over welk geloof dan ook dat er in de wereld te koop is, uitgesproken kan worden.
Je kunt overal waardeoordelen over uitspreken. Op basis van je ervaringen als ex-refo bijvoorbeeld, of gewoon op basis van mensenkennis en je eigen gedachtes. Je illistreert hier heel mooi die obsessie met "objectiviteit" die je schijnbaar zelf niet eens ziet, zo ongelooflijk diep zit hij ingebakken. Mijn suggestie dat dat niet bestaat, dat er "slechts" intersubjectiviteit bestaat, is voor jou genoeg om alle kritiek op religie als ongeldig te verklaren. Maar dáár heb ik het toch niet over!

Het innerlijke afwijzen gaat dus niet alleen over mystiek, maar ook over een mening hebben schijnbaar. Meningen en goede argumenten zijn schijnbaar niet genoeg, het moet "objectief" zijn. Anders mag je niet eens je mening geven? En dan is het de kerk die dogmatisch is, hahaha. Jezus Christus, zou ik bijna uitroepen!

Ik vind het eerlijk gezegd verwonderlijk dat je zoveel Nietzsche hebt gelezen en daar nog nooit bij stil hebt gestaan. De beste man heeft het er namelijk constant over. Als veel mensen het geloven, is het nog niet waar. Sterker nog, als veel mensen het geloven is het hoogstwaarschijnlijk onzin. Dat was met de kerk zo, en dat is met popwetenschap niet anders.
"Any proposition passing the lips of a priest is necessarily totally false, excepting only insidiouses whose message is momentarily misunderstood. It is impossible to deny him without discovering some buried fragment or reality." (Nick Land)

https://fanged-nominals.blogspot.com/
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 12006
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door heeck »

PAREIDOLISCH SPIEGELDOOLHOF
van Amerauder en Vseslav Botkin

Dat mensen net als andere dieren, voorzien zijn van provisorisch functionerende waarnemingsvermogens is een evolutionair te begijpen waarheid als een koe.
Beseffen dat de hersens en ons “ik” daar onderdeel van zijn en ook nog het vermogen hebben naar een Kahnemann’se vertraging over te schakelen, geeft al veel zicht op het ingebakken zijn van imperfekt waarnemen.

Een inschatten van wat er zou kúnnen gebeuren is daar overigens onderdeel van.
Bewuste verificatie van zulke inschattingen maakt ze wat betrouwbaarder en gelijk ook losser van alternatieven die per I-Ching etc. multi-interpretabel worden voorgeschoteld aan spiritueel smachtenden.

Wat jou en Amerauder beweegt om zo een
Pareidolisch Spiegeldoolhof te presenteren terwijl een simpel bewust zijn van ons aller gevoeligheid voor pareidolie, ook buiten het zien van gezichten in wolken, zou voldoen? Dat verbaast me.

De kermisbaas is namelijk stukken korter, minder dan 3 minuten, en duidelijker:

Niet je met neus vooruit lopen, maar met je handen. en zijn “ga je mee verdwalen ik weet de weg” past ook ergens op.
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Gebruikersavatar
Amerauder
Ervaren pen
Berichten: 884
Lid geworden op: 12 jun 2022 13:19

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door Amerauder »

axxyanus schreef: 14 mar 2023 14:45
Amerauder schreef: 14 mar 2023 10:43
Bovendien: erkennen dat “volkomen objectiviteit”, wat dat ook moge betekenen, onhaalbaar is, sluit op geen enkele manier uit dat men desondanks nog steeds veel en veel te veel nadruk legt op het streven naar objectiviteit. Het is als iemand die erkent dat roken kanker veroorzaakt maar ondertussen vrolijk doorpaft: de meest volkomen normale zaak ter wereld.

Erkennen dat iets niet volkomen haalbaar is, spreekt ook niet tegen dat het toch een na te streven ideaal kan zijn. Iets dat niet volkomen haalbaar is, impliceert nog niet dat het schadelijk is om er naar te streven.

Het is niet omdat volkomen foutloos schrijven onhaabaar is, dat er iets mis mee is om daar toch naar te streven. Anderen kunnen dat dan uitleggen als een te veel nadruk leggen op het vermijden van fouten maar dat lijkt me een kwestie van perspectief.

Is iemand die erkent feilbaar te zijn maar er toch naar streeft zo weinig mogelijk taalfouten te maken, vergelijkbaar met iemand die erkent dat roken kanker veroorzaakt maar ondertussen vrolijk doorpaft? Dat lijkt me serieus scheefgetrokken en zo ook lijkt mij de vergelijking scheefgetrokken van iemand die naar objectiviteit streeft met iemand die vrolijk doorpaft.

Ik wil best aannemen dat er momenten zijn dat iemand te veel nadruk legt op objectiviteit. Maar dat lijkt me ook een kwestie van perspectief. Hoe bepalen we wat gegeven de omstandigheden te veel is? Mij lijkt het dat dat voornamelijk subjectieve afwegingen zijn en dat het enige dat men dan kan besluiten is, dat anderen meer of minder de nadruk leggen op objectiviteit dan dat men zelf wenselijk acht.

Die vergelijking heeft inderdaad zijn grenzen, en onhaalbaar is inderdaad niet per definitie schadelijk, maar de nadruk ligt niet op het schadelijke van roken, maar op de schijnbare overeenstemming van de roker in zijn erkennen dat roken schadelijk is, terwijl dat eigenlijk geen oprechte overeenstemming is.

Waar ik op doel is dat het feit dat Richard Dawkins als het puntje bij paaltje komt ook wel toegeeft dat totale objectiviteit niet haalbaar is – hoe zou hij het kunnen ontkennen? – op zichzelf niet genoeg is om hem vrij te pleiten van zijn bijdrage aan een doorgeslagen nadruk op objectiviteit waar hij wel degelijk onderdeel van uitmaakt.

Even heel cru geschetst, maar misschien maakt dit duidelijk wat ik bedoel, we kunnen het er allemaal over eens zijn dat 90% objectiviteit nastreven onwenselijk is, (en te laag is ook niet goed) maar dan missen we daarmee dat ook rond de 70% of 80% al veel te hoog is, dat rond 50% ergens veel gezonder is.

Nu is het natuurlijk onzin om objectiviteit in percentages uit te drukken – strikt genomen is het al onzin om überhaupt over objectiviteit te spreken, maar daar wil ik wel in meespelen – maar het punt is alleen maar dat toegeven dat iets in zijn meest extreme vorm onhaalbaar is (of zelfs schadelijk, het verschil tussen die twee is niet de hoofdzaak) ook gebruikt kan worden om een overdaad aan objectiviteit te verhullen of recht te praten.

Zo kan iemand heel hard roepen hoe schadelijk heroïne wel niet is, en dat klinkt dan alsof we het met hem eens zijn, maar het ondertussen prima vinden om dagelijks te roken en drinken. Zijn verhaal over heroïne werkt dan alleen maar als afleiding om de werkelijke problematiek te verhullen. Die wordt pas zichtbaar als je nader gaat beschouwen, en blijft volledig verborgen zolang je je alleen op dit soort extreme gevallen richt.

Nog een voorbeeld:

Rereformed schreef: 15 mar 2023 06:39
VseslavBotkin schreef:
Slavoj Zizek schreef:

Er bestaat geen neutrale definitie van links en rechts, want iedere definitie van de politieke "tegenstelling" tussen links en rechts is al een linkse of een rechtse. Het enige dat bestaat zijn "linkse" en "rechtse" benaderingen. Het verschil is puur non-substantiëel.
Je kunt in dit opzicht de ruimtelijke metafoor die met de begrippen gepaart gaat heel letterlijk nemen. Links of rechts, vanuit welk perspectief gezien? Als ik de straat over wil steken en er staat iemand aan de andere kant, zijn zijn links en rechts precies het spiegelbeeld van die van mij.

In mijn ogen is de definitie al vrij "links"/liberaal. Het woord "reactie" vooronderstelt dat de Verlichting een scheppende, creatieve daad was waar men nu enkel nog op kan "reageren", op negatieve wijze dus. Maar vanuit een ander perspectief bezien is de Verlichting (en de Franse revolutie die daaruit voortvloeide) zelf een reactie geweest, op de vastgeroeste aristocratie en de kerk in die tijd. Revoluties zijn meestal een reactie natuurlijk.

Maar dit staat in essentie gelijk aan dat men helemaal niet zinvol kan praten over links en rechts. Het is het doodslaan van ieder gesprek. En wat mij betreft onterecht, omdat de vrijdenker helemaal niet uitging van het feit dat links en rechts moeiteloos onderscheiden kan worden van elkaar.

Juist het onderkennen dat links en rechts inderdaad niet moeiteloos van elkaar onderscheiden kunnen worden kan gebruikt worden als voorwendsel om vrolijk door te gaan de wereld in ‘links’ en ‘rechts’ op te delen, zelfs wanneer inmiddels duidelijk is geworden dat zoiets alleen maar dient om verwarring te scheppen. Men zegt: “ja, ik weet ook wel dat het in het extreme geval problematisch is”, en gaat vrolijk door als te voren. Je blijft steken in een paradigma dat al lang niet meer houdbaar is, door dat wat de doodsteek voor dat paradigma was af te doen als ‘slechts een extreem geval’.

En ook dit geldt als een voorbeeld:

holog schreef: 15 mar 2023 06:49
VseslavBotkin schreef: 15 mar 2023 04:31 Geen object, geen subject; geen subject, geen object. Het één kan niet zonder het ander.

"Objectiviteit", zoals jij dat woord gebruikt, bestaat niet. Het is bijgeloof en dogma. Objecten zijn zelf namelijk iets (inter)subjectiefs. Wanneer ik een kat zie, en mijn vriend ook, bestaat die kat (het object) niet "objectief", maar intersubjectief. Praten over objecten zoals die "los van ons" bestaan is wensdenken (wat een rare wens trouwens!) en nonsens. Zelfs als twee miljard mensen, of zelfs acht miljard mensen het geloven!

Stel je ergens een voorwerp voor, ver in een verlaten woestijn, een voorwerp wat door niemand waargenomen wordt. Is het een object? Nee, het is onzin; er kan helemaal geen object bestaan zonder een subject, zonder een waarnemer. Vervang het woord "objectiviteit" met "intersubjectiviteit", kijk en huiver hoeveel "problemen" er ineens verdwijnen; hoeveel zonlicht er plots begint te schijnen!
Ik vraag me af hoeveel het er hier niet mee eens zijn, alhoewel het uit de natuurkunde hoe het oorspronkelijk of 100 jaar geleden was, niet evident was - is dit ondertussen anders gebleken. Een -relational- benadering is vrij 'natuurlijk' geworden.
Carlo Rovelli maakt dit zeer expliciet in de 'relational interpretatie van Qm' , Helgoland , maar impliciet of het overal aanwezig en zeker niet alleen in Qm.
Bij Carlo is het eveneens 'relational' in de harde zin en niet in de softe zin. Ik verwijs naar Carlo en Helgoland vanwege de algemene bekendheid , toegankelijkheid en de expliciete uitdrukking, maar dat is natuurlijk ver van het enige verhaal.
Het minste wat er gezegd kan worden is dat het een zeer vruchtbare benadering blijkt te zijn.

Is trouwens ook een van de reden dat ik wou benadrukken dat de natuurwetenschappen wel degelijk vanuit een eerste persoon perspectief is en niet een derde persoons perspectief zoals VseslavBotkin menen te insinueren.

Even ervan afgezien dat ik het helemaal eens bent met wat holog hier naar voren brengt:

Door op de wetenschappers te wijzen die de relationele verhouding tussen subject en object die Vseslav en ik beschrijven ondersteunen – die natuurlijk niet moeilijk te vinden zijn – kan het feit verbloemd worden dat de rest van de maatschappij ondertussen blijft steken in een heel ander, al lang niet meer houdbaar paradigma, waar men niet zonder fanatisme aan vast blijft klampen. Je zegt dan: “Kijk maar, niets aan de hand hoor, we weten het al lang.” Maar het is natuurlijk een illusie om te denken dat als een wetenschapper iets begrijpt, dat de rest van de maatschappij dan zal volgen.

In al deze voorbeelden wordt een schijn van overeenstemming bereikt, door een extreem geval eruit te pikken waarop inderdaad overeenstemming bestaat, maar dat daarbij gebruikt kan worden om het grotere plaatje te verhullen.
Gebruikersavatar
Amerauder
Ervaren pen
Berichten: 884
Lid geworden op: 12 jun 2022 13:19

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door Amerauder »

Peter van Velzen schreef: 15 mar 2023 01:29
Misschien dat jullie nu beter begrijpen wat het nut is van fysicalisme. Maar waarschijnlijk is dat ijdele hoop mijnerzijds.

Ik begrijp het wel. En ik ben het er ook niet volledig mee oneens, ik vind alleen dat we moeten oppassen dat het niet doorslaat in een tunnelvisie waarin alleen wat door iedereen onderschreven wordt nog recht van spreken heeft. Bovendien ben ik het er niet mee eens dat als meerdere mensen het eens zijn over een beschrijving dat daarmee de impressie objectiever is geworden. Dan ben je het gewoon eens over een beschrijving, meer niet, en dat is dan ook wat objectiviteit voor mij betekent: het eens zijn over een beschrijving.

Zoals je het nu zelf ook beschrijft. Zie je wel, we komen er wel.

Peter van Velzen schreef: 15 mar 2023 01:29
Zo lijken jouw beweringen een stuk objectiever als ik en axxyanus toegeven dat jij (met die beweringen) gelijk heb.
Zo lijken mijn beweringen een stuk objectiever als jij en amerauder toegeven dat ik (met die beweringen) gelijk heb.

Inderdaad, de bewering wordt objectiever. De bewering, en dus niet de waarneming of de impressie. Je mag het verwarrend vinden maar ik wijs er alleen maar op dat je die drie niet op één hoop kunt gooien, want dat is de oorzaak van veel misverstand en misleiding. Zolang duidelijk is dat het een bewering is waar we over spreken, en niet een waarneming, kun je een hoop goedgelovigheid op afstand houden.

Een bewering kan bijvoorbeeld een leugen zijn. Een waarneming niet. En zo zijn er ontzettend veel uiterst belangrijke verschillen te benoemen.

***

Rereformed schreef: 15 mar 2023 12:09
Amerauder schreef: 15 mar 2023 10:39
Rereformed schreef: 14 mar 2023 12:00 Oftewel de aanklacht is "te veel nadruk leggen op het streven naar objectiviteit". Ik vind het maar moeilijk om in te zien dat daar teveel nadruk op gelegd kan worden. Om het te begrijpen zou ik graag willen dat jij of VseslavBotkin dan voorbeelden geven van welke soort van subjectiviteit een deugd kan zijn of als een deugd kan werken.
De liefde van een moeder voor haar kind is mij altijd het meest voor de hand liggende voorbeeld.
OK. Liefde of passie voor iets of iemand is inderdaad het bij uitstek subjectieve. Maar omdat men dat aantreft bij ieder mens zie ik niet in hoe dat bij vrijdenkers zou kunnen ontbreken.

Ik tref dat zeker niet aan bij ieder mens. In ieder geval niet in voldoende mate, en het lijkt me een groot gevaar om dit voor vanzelfsprekend te houden. Mensen raken steeds verder geatomiseerd, vervreemd van elkaar, en sluiten zich steeds meer op in hun eigen bubbels.

Rereformed schreef: 15 mar 2023 12:09
Dus: om voor mij te begrijpen hoe vrijdenkers teveel nadruk kunnen leggen op het streven naar objectiviteit moet ik me een moeder indenken die vanuit de drang om objectief te zijn alle kinderen gelijk behandelt en daarmee de liefde verliest voor haar eigen kind? Want vanuit het streven naar objectiviteit kan ze het zelfs niet meer "eigen" kind noemen, noch het meer aandacht schenken dan dat ze aan andere kinderen schenkt.

Bijvoorbeeld. Zoals Nietzsche het zegt:

‘Medelijden met allen’ – zou hardheid en tirannie jegens u zijn, beste buurman! –
***
Rereformed schreef: 15 mar 2023 12:09
Het blijft voor mij dan even moeilijk om te zien hoe men "te veel nadruk kan leggen op het streven naar objectiviteit". Zoals iedere vrijdenker begrijpt dat objectiviteit niet tot het einde bereikt kan worden, zo begrijpt hij/zij ook dat liefde en passie voor bepaalde zaken - oftewel subjectiviteit - een basisingrediënt van het leven is.

Dat is zo, en toch belet hen dat er niet van al het subjectieve consequent als ondergeschikt aan het objectieve voor te stellen.

Er wordt onderschat hoezeer men zichzelf hiermee in de eigen voet schiet. Het is self-defeating. En dat is nu juist wat we hier af en toe proberen aan te kaarten.

Rereformed schreef: 15 mar 2023 12:09
Amerauder schreef: 15 mar 2023 10:39 Het niet kunnen accepteren van de eindigheid van het bestaan maakt dat men op zoek gaat naar dat wat niet eindig is – of dit nu de logica is, of het godenrijk, of een systematisch rangschikken van al het zijnde, dat maakt voor dit punt niet zo heel veel uit. Al die verschillende vormen zijn uiting van dezelfde neiging op zoek te gaan naar iets wat niet aan dezelfde zwaktes onderhevig is als het eigen al te beperkte zelf.
Ook dit vind ik een bijzonder aanvechtbare bewering. Logica, systematisch rangschikken, religie, zijn allemaal zaken waar wij van klein kind af aan mee opgroeien. Ze hebben niets te maken met ons zoeken naar iets, het wordt aan ons doorgegeven. Het heeft nog minder te maken met "niet kunnen accepteren van de eindigheid van het bestaan", want dat hele dilemma bestaat nog niet in die kinderjaren.

Als kind neem je klakkeloos over wat je voorgeschoteld krijgt. Sommigen echter worden volwassen en nemen dan zelf verantwoordelijkheid voor hun daden en overtuigingen. Ik heb het dus slechts over de situatie voor zover die zich voordoet onder mensen die verantwoordelijkheid nemen voor wat ze doen en laten. Doet men alleen maar wat hen wordt voorgeschoteld, dan gaat het niet helemaal op inderdaad, en verschuift de verantwoordelijkheid doorgaans naar diegene die het voorschotelen voor zijn rekening neemt.

Dat is ook een van de hoofdthema’s: hoe kunnen we verantwoordelijkheid nemen voor dat waar we in geloven?
Gebruikersavatar
axxyanus
Moderator
Berichten: 12302
Lid geworden op: 08 nov 2008 21:23

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door axxyanus »

Amerauder schreef: 15 mar 2023 14:26 Waar ik op doel is dat het feit dat Richard Dawkins als het puntje bij paaltje komt ook wel toegeeft dat totale objectiviteit niet haalbaar is – hoe zou hij het kunnen ontkennen? – op zichzelf niet genoeg is om hem vrij te pleiten van zijn bijdrage aan een doorgeslagen nadruk op objectiviteit waar hij wel degelijk onderdeel van uitmaakt.
Op wat bazeer jij om te besluiten dat er een doorgeslagen nadruk op objectiviteit is. Op welke manier heeft Dawkins daar aan bijgedragen? Wat heeft Dawkins in welke context gezegd dat aan zo'n eventuele doorgeslagen nadruk op objectiviteit heeft bijgedragen?

Dat er een doorgeslagen nadruk op objectiviteit is, is dat jouw subjectieve inschatting of is dat enigszins te objectiveren? Op welke manier verschilt een maatschappij waar de nadruk op objectiviteit is doorgeslagen van een maatschappij waar dat niet het geval is?
Amerauder schreef: 15 mar 2023 14:26Even heel cru geschetst, maar misschien maakt dit duidelijk wat ik bedoel, we kunnen het er allemaal over eens zijn dat 90% objectiviteit nastreven onwenselijk is, (en te laag is ook niet goed) maar dan missen we daarmee dat ook rond de 70% of 80% al veel te hoog is, dat rond 50% ergens veel gezonder is.
Ik vind dat rare uitspraken. Alsof we daarover iets kunnen zeggen zonder context. Misschien dat een kunstenaar die bezig is met zijn kunstwerk maar 20% objectiviteit nodig heeft, terwijl het gerechtelijk apparaat in zijn onderzoek naar een moord best zo hoog mogelijk scoort in objectiviteit.
Amerauder schreef: 15 mar 2023 14:26 Nu is het natuurlijk onzin om objectiviteit in percentages uit te drukken – strikt genomen is het al onzin om überhaupt over objectiviteit te spreken, maar daar wil ik wel in meespelen – maar het punt is alleen maar dat toegeven dat iets in zijn meest extreme vorm onhaalbaar is (of zelfs schadelijk, het verschil tussen die twee is niet de hoofdzaak) ook gebruikt kan worden om een overdaad aan objectiviteit te verhullen of recht te praten.
Op welke manier is er overdaad? Op welke manier is het schadelijk? Op welke manier heeft Dawkins daar aan meegewerkt?
Al mijn hier gebrachte meningen, zijn voor herziening vatbaar.
De illusie het verleden te begrijpen, voedt de illusie dat de toekomst voorspelbaar en beheersbaar is -- naar Daniël Kahneman
Gebruikersavatar
Rereformed
Moderator
Berichten: 18251
Lid geworden op: 15 okt 2004 12:33
Locatie: Finland
Contacteer:

Re: Vrijdenken zonder Kerk

Bericht door Rereformed »

VseslavBotkin schreef: 15 mar 2023 12:42 Ik deel mijn "weerzin tegen dogma's" en ga daar de discussie over aan met mensen.
VseslavBotkin schreef:
in gesprek zijn mensen die zich overgegeven hebben aan een of ander (religieus of anderszins) geloof
En dat doe ik dus. Die mensen dachten echter dat ze vrij waren van geloof, dat het altijd de ander was die iets geloofde.
Je deelt inderdaad je weerzin tegen dogma's, maar je vergist je indien je denkt daarover met mensen een discussie aan te gaan, want je strijdt vooralsnog tegen windmolens. Ik heb je gevraagd om voorbeelden waar je die dogma's ziet, en waar precies je het opmerkt, maar je gaat daar nooit op in. Ik heb mezelf via wat ik schrijf als voorbeeld neergezet, maar ook daar ga je niet op in. Ik zou mijzelf nooit neerzetten als "vrij van geloof".
Je bent vooralsnog enkel bezig met het etaleren van wat je noemde je "instinctieve afkeer", oftewel je eigen subjectiviteit.
VseslavBotkin schreef:Je illustreert hier heel mooi die obsessie met "objectiviteit" die je schijnbaar zelf niet eens ziet, zo ongelooflijk diep zit hij ingebakken.
Ik vind het eerlijk gezegd verwonderlijk dat je zoveel Nietzsche hebt gelezen en daar nog nooit bij stil hebt gestaan. De beste man heeft het er namelijk constant over. Als veel mensen het geloven, is het nog niet waar. Sterker nog, als veel mensen het geloven is het hoogstwaarschijnlijk onzin. Dat was met de kerk zo, en dat is met popwetenschap niet anders.
Het innerlijke afwijzen gaat dus niet alleen over mystiek, maar ook over een mening hebben schijnbaar. Meningen en goede argumenten zijn schijnbaar niet genoeg, het moet "objectief" zijn.
Sorry, maar opnieuw ben je niet in gesprek met mij. Ik heb absoluut geen obsessie met objectiviteit. Zoals ik ook in de startblokken al uitsprak dat ik niets met het woord "vrijdenker" heb als de strijd tegen het boekgeloof voorbij is, aangezien ik dat woord zie als behorend tot de contekst van strijd dáártegen. En ik heb je uitgelegd dat ik me tegen het christelijk geloof uitspreek niet om objectieve redenen, maar puur vanwege mijn subjectieve smaak: omdat ik het bijbelgeloof als naief, godslasterend en immoreel beschouw. Lees en overdenk je wel wat ik je aanschrijf?

Je haalt nu uit je toverhoed een diagnose tevoorschijn die je op mij plakt: "een obsessie met objectiviteit". De volkomen tegengestelde diagnose die ik me voor mezelf maar zou kunnen indenken! De meest lachwekkende diagnose die iemand maar over mij zou kunnen uitspreken! En als ik dan zeg dat die diagnose nergens op slaat is jouw antwoord: "Zie je wel hoe diep die bij je ingebakken is, je ziet het zelf niet eens!"
Dat is wel het hoogtepunt van niet met iemand in gesprek zijn.

Als veel mensen het geloven, is het nog niet waar is echt het laatste wat je tegen een vrijdenker hoeft te zeggen. Vanzelfsprekend! Hoe haal je het in je hoofd te denken dat ook maar iemand die je hier aanspreekt het daarmee niet eens zou zijn? Sterker nog, als veel mensen het geloven is het hoogstwaarschijnlijk onzin. Waar haal je in vredesnaam deze vreemde stelling vandaan? Zo'n stelling behoort tot retoriek, om precies te zijn: tot nietzscheaanse retoriek.

Het allergrappigst is dat je Nietzsche erbij haalt alsof het feit dat hij de klinklare diagnose stelt over alles en iedereen de zaak zou beklinken. Je geeft zonder dat je je ervan bewust bent daar mee aan dat jezelf gevangen zit in geloof, gevangen zit in Nietzsches retoriek. Je gelooft in Nietzsche zoals een christen gevangen zit in geloof in de bijbel.
Natuurlijk weet ik wat Nietzsche erover geschreven heeft. Natuurlijk weet ik hoe hij alle geleerden, wijzen en wetenschappers ontmaskert als mensen die zichzelf of de kudde dienen in plaats van de waarheid. Maar ik heb Nietzsche en de laat romantische wereld allang achter me gelaten. Ik ben allang - geheel zoals hij ons aanraadt te doen - boven Nietzsche uitgegroeid.
Nietzsche was een genie van de zeldzame soort, en je kunt hem omschrijven met een hoop termen van uitmuntendheid. Hij was een meesterlijke schrijver, een woordtovenaar, een van de grootste profeten die ooit maar is langsgekomen, een dominee, een leraar, een ethicus, een gepassioneerde revolutionair, een filosoof, een musicus, een essayïst, de eerste psycholoog, een buitengewoon getalenteerd kunstenaar, een dichter. En hij wist zelfs dit over zichzelf te zeggen: "Wij dichters liegen teveel". En daarmee sloeg hij één van de belangrijkste kenmerken van zichzelf op de kop. Want wat je ook over hem zou kunnen zeggen, de term "wetenschapper" kan niet aan hem gegeven worden. Hij wist niets af van de wetenschappelijke methode, en indien hij er wel wat van af wist dan lapte hij dat allemaal aan zijn laars, of was er niet in geïnteresseerd, want hij is er geen seconde van zijn leven mee bezig geweest. Ik noemde hem een kind van de late romantiek. Hij is typisch 19e eeuws. In die tijd was veel of zelfs het meeste van wat voor wetenschap doorging eenvoudig zienswijzen die door een knappe kop uit eigen brein verzonnen werden, zoals Freud en Jung dat na hem deden. Dit is Nietzsche ten voeten uit: de tentoonstelling van het subjectieve.


Nietzsche heeft over objectiviteit echt geen enkele kaas gegeten en hem erbij te halen, erger nog, hem als autoriteit neer te zetten voor een wereld die al 140 jaar verder is is het slechtste argument.
Born OK the first time
Plaats reactie