heeck schreef: ↑13 jun 2023 16:32
Jij moet je meer bewust zijn van de vruchteloze hoop die je met je principieel wegen van woordwaardes *) onvermijdelijk weer meehelpt verspreiden
Ja, ach, het zou inderdaad jammer zijn als mensen het punt maar half zouden gebruiken en woordwegingen omtrent psychologische invloeden zouden inzetten, misbruiken dus eigenlijk, ten dienste van een of andere opzet tot kwakzalvermarketing of wat al niet meer – als dat is wat je bedoelt – zoiets is wel voor te stellen inderdaad. Ik ben me bewust van dat gevaar, van dat nadeel als je wilt.
Wat je zeg is een beetje als wanneer christenen ervoor waarschuwen dat als het geloof in hun kerk afneemt, er niets meer overblijft om de mensen de morele wet te doen gehoorzamen. Van die Ned Flanders-achtige types, die zich nauwelijks een groter kwaad voor kunnen stellen dan de buren die het gras iets te lang laten groeien.
Ten eerste schenk ik geen geloof aan dergelijke voorzichtigheden – ik deel die angst niet, ik denk niet dat zoiets zou gebeuren. En al zou het gebeuren, wat dan nog? Dan verdienen de kwakzalvers een paar centen, en dan? Ik zie het nadeel wel, maar ik zie niet hoe iemand zich om zoiets onvoorstelbaar kleins druk zou kunnen maken.
Nietzsche schreef:
Hoeveel heet nu al ergste kwaad, wat toch enkel twaalf voeten breed is en drie maanden lang! Eens echter zullen grotere draken ter wereld komen.
Kierkegaard schreef:
Het onvolkomene aan het kind is in de eerste plaats dat hij het verschrikkelijke niet kent; en vervolgens dat het, en dat ligt daarin besloten, verbijsterd wordt door wat niet verschrikkelijk is.
Het gevaar dat je benoemt, ik onderken het wel, maar het staat in geen enkele verhouding tot grootsheid van de kwestie die hier aan de orde is.
Het is alsof we in een brandend huis staan en ik stel voor om de sprinklerinstallatie aan te zetten zodat het vuur dooft, en jij zou zeggen: Nee! Want dan worden onze kleren nat! Stel je voor dat onze kleren nat worden, dat is toch helemaal niet aangenaam!
Maar zie je dan niet wat hier op het spel staat? Zie je dan hoe de extreme mate waarin jij mensen tegen kwakzalvers in bescherming zou willen nemen funest is voor iedere vorm van zelfredzaam vermogen? Funest voor het laatste restje vermogen tot oordelen, waar mensen hier en daar nog over lijken te beschikken, dat dan ook zienderogen aan het wegkwijnen is?
Als je de mensen zoveel pampert, zoveel bescherming biedt, zo intensief behoedt voor onheil, dan blijft er helemaal niets van ze over. En juist dat is de situatie waar de kwakzalvers op hopen. Als die situatie bereikt zou zijn, als het kritisch vermogen van de mens volledig buitenspel gezet zou zijn, dan zouden de opperkwakzalvers ook volledig vrij spel hebben. Kwakzalver-utopia: een wereld vol mensen die totaal niet meer kunnen oordelen, omdat ze in de veronderstelling verkeren dat stichting SKEPP dat al voor ze gedaan heeft.
Zie je dan niet hoe juist de behoeders van de mensheid – vaak met de beste bedoelingen – de mens de meeste schade berokkenen?
Juist door mensen op deze wijze tegen kwakzalvers in bescherming te nemen speel je de kwakzalvers in de kaart.
Nietzsche schreef:
“Gij zult niet roven! Gij zult niet doodslaan!” – zulke woorden noemde men eens heilig; hiervoor boog men knieën en hoofden en trok men zijn schoenen uit.
Maar ik vraag u: waar ter wereld waren ooit betere rovers en doodslagers dan toen er zulke heilige woorden waren?