Synthese

[Dries]

Hegel en anderen leken honderden jaren gelden al iets begrepen te hebben. En dat is de gedachte van de these, antithese en dan haar synthese. Stelling, tegenstelling en de synthese.

Links en rechts in het politiek spectrum geven dat aan. Voor mij is de essentie van rechts, dat ze autoriteit minnen. Ze zijn voor autoriteit. Links is eerder tegen autoriteit. Dit is voor mij het uitgangspunt. Doordat ze tegengesteld zijn, kunnen ze functioneren volgens hun tegenstelling als these en antithese.

Autoriteit werkt volgens het principe "verdeel en heers". De autoriteit doet zich hierbij normaal gezien voor als datgene dat deugdzaam is. Eenieder die niet meegaat met die autoriteit kan dan als negatief beoordeeld worden. Dat is het principe van verdeel en heers. Het probleem dat zich kan voordoen, is dat de autoriteit misschien niet zo deugdzaam was. Dus is er een reden om haar te bestrijden. En links kan die rol invullen. En zo kunnen ze weggaan van die autoriteit. En een tegenbeweging maken. Maar rechts wilt daarom nog niet al te zeer ingeven aan links. Ze willen geen utopie zonder autoriteit omdat die mensen autoriteit minnen. Dus gaan ze op zoek naar nieuwe vormen van autoriteit. Maar zo evolueert het en kan er vooruitgang zijn.

De kwestie is dat autoriteit iets lijkt te zijn dat eindig is, ideaal gesproken. In de ideale wereld lijkt er niet veel autoriteit nodig te zijn. Men kan bv. muren of prikkeldraad bouwen rond een land. Dat is verdeel en heers quasi zo letterlijk als het kan zijn. Maar migratie lost zichzelf op wanneer er in elk land een goede levensstandaard zou zijn. Dus die muren en prikkeldraad zijn geen utopie. Allesbehalve. En het valt uiteraard sterk te bevragen of men nu muren of prikkeldraad zou hoeven te bouwen, nu migratie nog in grote mate voorkomt.

Als de politiek zou werken, dan zou men komen tot de synthese. En de synthese ligt in het centrum van het politiek spectrum. Want de synthese is links noch rechts. These noch antithese. Dus als men daar niet zou geraken, dan is er iets mis.

De dialectiek dient voort te gaan. Zoals de immer wijze Noam Chomsky aangeeft, is er in de VS een verschuiving naar rechts. De democratische partij doet zich voor als links of linkser. Maar ze is niet zo links. Ze wilt ook autoriteit. Ze bevecht natuurlijk geen multinationals. Evenzeer doen ze aan genderpolitiek. Ik weet niet in welke mate dat de democratische partij dat werkelijk opneemt, maar het idee (niet de idee uiteraard) is dat gender een social constructie is, of zoiets. Wat niet helemaal waar is want een man die veel testosteron aanmaakt zal grote moeite hebben om zich vrouwelijk te kunnen voelen. Maar ze lijken een stukje waarheid te willen. En daarmee willen ze een stukje autoriteit. Dat is ook zo met het argument dat er meer als 2 genders zouden zijn. Weet ik veel... ik denk dat het gewoonweg onnodig is. De gedachte dat een transgender een ander gender zou worden aangewezen dat hetgene waarin ze zich thuis voelen en herkennen, wordt al snel gruwel. Maar als links niet zou opkomen voor hen en als rechts ook niet die rol zou invullen, dan stopt het. De dialectiek stopt omdat er niet langer een these en antithese is.

En dan ontbreekt er mogelijk iets aan de democratie. Zoals slimme mensen die het doorzien en aangeven wat er fout is.

Nu, de synthese is er niet slechts in de politiek maar ook in de mens zelf. Wat voor mens is de synthese tussen een linkse mens en een rechtse mens? Het idee ligt vast buiten bereik. Omdat de tegenstellingen niet helemaal verdwijnen. Zelfs na een synthese, duiken er nog nieuwe tegenstellingen op. Maar er lijken hints te zijn, voor mij.

De autoriteit, de disciplinering, staan een mens toe om aangepast te zijn aan de bestaande cultuur met al haar normen. Maar het valt te bevragen of dat een goed idee is. Of het een goed idee is om mee te lopen. En of het een goed idee is om de dingen niet anders te kunnen zien zoals je het hebt aangeleerd gekregen. Of het een goed idee is om het als een eindresultaat te zien dat je je kunt en wilt gedragen zoals je het hebt meegekregen...

Maar zonder autoriteit, hoe goed je het ook kunt bedoelen, kan je geconfronteerd worden met alle autoriteit. Men leert aan dat de cultuur haar eigen zeg heeft. En het is niet jouw zeg.

Eén synthese kan zijn, benadert van iemand uit het linkse spectrum, is dat men aanleert om een eigen wil te hebben. Dat men de cultuur en de mensen erin leert kennen en dat men niet ingeeft aan hun autoriteit omdat het zich niet ligt. Dat men zichzelf aanleert om niets te doen dat zich eigenlijk niet ligt. En om evenzeer niemand iets te willen misdoen omdat het zich ook niet ligt. Omdat men begrijpt waarom vanuit zichzelf. Zodat er geen autoriteit nodig is, of heel weinig, om zich op het juiste pad te houden. Maar dat men evenmin zich gedraagt als een Gutmensch, goed willen zijn, zelfs wanneer men de uitbuiting ondergaat in het gelijk van anderen, zoals hun autoriteit het voor hen rechtvaardigt, mogelijk omwille van hun blindheid door de ooglappen die ze hebben meegekregen en kunnen prijzen, tot hun eigen winst en verlies. De eigen winst en verlies van beiden, dat dient te stoppen. En dat kan wanneer men losbreekt. Wanneer men stopt met alles te ondergaan. Maar zonder zichzelf te verliezen in banaliteit. Het is zoeken naar bevrijding. Naar een wil waarin men zichzelf kan vinden, hernieuwd, maar niet verloren. En in die wil is er impliciet, autoriteit. En dat is dan misschien een synthese.

[ChaimNimsky]

Hegel populariseerde het concept, maar de basisideeën van dialectiek kwamen al veel eerder in de geschiedenis voor. Hegel was ten eerste beïnvloed door eerdere filosofen zoals Immanuel Kant & Johann Gottlieb Fichte en ten tweede is het dialectisch denken geworteld in filosofische tradities waaronder in de werken van Heracleitus.

[Dries]

Cool.