NPO-documentaire over Nagarjuna - "De werkelijkheid bestaat niet""

[HierEnNu]

omdat de vraag weer eens op dook:

Mijn definitie van "bestaan" is het hebben van waarneembare eigenschappen.

Wat ik eerder uit jouw schrijfsels meende te begrijpen,
is dat volgens het materialisme:

• iets alleen bestaat als het waarneembare eigenschappen heeft
  OF als het meetbare effecten heeft.

Wat je nu schrijft lijkt echter te impliceren:

• Iets wat geen waarneembare eigenschappen heeft,
  maar waarvan slechts de effecten waarneembaar zijn,
  zou niet bestaan.

Zou je dit toe willen lichten?

[Peter van Velzen]

omdat de vraag weer eens op dook:

Mijn definitie van "bestaan" is het hebben van waarneembare eigenschappen.

Wat ik eerder uit jouw schrijfsels meende te begrijpen,
is dat volgens het materialisme:

• iets alleen bestaat als het waarneembare eigenschappen heeft
  OF als het meetbare effecten heeft.

Wat je nu schrijft lijkt echter te impliceren:

• Iets wat geen waarneembare eigenschappen heeft,
  maar waarvan slechts de effecten waarneembaar zijn,
  zou niet bestaan.

Zou je dit toe willen lichten?

Dat heb ik eerlijk gezegd niet overwogen, maar het klopt waarschijnlijk wel.
Alhoewel de effecten ervan waarneembaar zijn, weten we nog altijd niet of donkere materie ook echt bestaat.
Het zou wel kunnen, maar zijn nog altijd andere verklaringen waar sommige wetenschappers meer in geloven.

[TIBERIUS CLAUDIUS]

omdat de vraag weer eens op dook:

Mijn definitie van "bestaan" is het hebben van waarneembare eigenschappen.

Wat ik eerder uit jouw schrijfsels meende te begrijpen,
is dat volgens het materialisme:

• iets alleen bestaat als het waarneembare eigenschappen heeft
  OF als het meetbare effecten heeft.

Wat je nu schrijft lijkt echter te impliceren:

• Iets wat geen waarneembare eigenschappen heeft,
  maar waarvan slechts de effecten waarneembaar zijn,
  zou niet bestaan.

Zou je dit toe willen lichten?

Je kunt het ook anders zien.

Iets wat niet waarneembaar is (en dan echt niet waarneembaar met wat voor techniek dan ook) kan ons bestaan niet beïnvloeden anders zouden we die beïnvloeding waarnemen. Het maakt dus niet uit of het wel of niet bestaat voor ons bestaan.

[Amerauder]

Heb je al eens gehoord van of gelezen over een cursus in wonderen?

Daar heb ik wel eens van gehoord ja, maar verder ook niet.

En… wat is precies het punt van deze verwijzing? Want dat ontgaat me nu even. Gewoon zomaar, iets dat je mooi vindt?

Niets wat ik in deze kamer [in deze straat, uit dit raam, op deze plek] zie betekent iets.

Deze tafel betekent niets.
Deze stoel betekent niets.

Wat de kwestie van betekenis betreft, het is waar dat de dingen van zichzelf geen betekenis in zich dragen. Het is aan ons om die betekenis er aan op te leggen. Dat is de taak, zou je kunnen zeggen, en het idee dat ze van zichzelf al betekenis zouden hebben is een reactie van wie zich niet sterk genoeg voelt om die taak op zich te nemen.

Volgens de cursus in wonderen is er geen wereld.
Dit is de kerngedachte die de cursus in wonderen probeert te onderwijzen.

Ja, mooie gedachte hoor, maar die is er uiteraard wel, zoals iedereen weet.

Het denken (en ja, het gaat hier gewoon over het denken, het wel of niet bestaan van iets is puur conceptueel) kan alleen maar uitwerken wat we al weten, het kan het niet tegenspreken.

En wat er uitgewerkt kan worden is wat we daar precies mee bedoelen, met de uitspraak dat de wereld bestaat. Wat bedoelen we met ‘wereld’ en wat bedoelen we met ‘bestaan’? Daar staan we normaal gesproken niet bij stil. Dus is het zaak om dat te doen, zoals Peter doet.

Het denken laat zich wat dat betreft vergelijken met een telraam dat we gebruiken om te tellen hoeveel graankorrels zich in een graanschuur bevinden. Dankzij het telraam kunnen we er achter komen (of niet) hoeveel korrels we eigenlijk bedoelen als we zeggen: de schuur is vol. Het kan echter geen graankorrels toevoegen of wegnemen. Noch is het in staat om de uitspraak: “de graanschuur is vol” onwaar te laten zijn.

Zo kan het denken ons laten zien wat we eigenlijk bedoelen met het woord ‘bestaan’ – en zelfs valse beelden daaromtrent weghalen. Het kan daar echter geen verandering in brengen.


Dus, wat er niet bestaat is een van onze ervaring onafhankelijke wereld. We vergissen ons door de ervaring weg te cijferen. De wereld en het ervaren ervan vallen samen. ‘Bestaan’ kan dus komen te verschijnen als iets anders dan we dachten dat het was. Maar het is nog steeds gewoon bestaan.

[Amerauder]

de reden die het noemen van alle andere overbodig maakt is het feit dat er voor Madhyamaka niets is dat het verstand te boven gaat. Alle objecten van kennis en het verstand zelf zijn gebaseerd op de illusie van inherent bestaan, bij het verdwijnen van die illusie verdwijnen ook alle kenbare of onkenbare zaken.

Waarom zouden objecten van kennis per se gebaseerd moeten zijn op de illusie van inherent bestaan?

Wij schilderijen schilderijen van deze wereld middels onze woorden en gedachten. Niemand zou het in zijn hoofd halen dat onze penseelstreken of woordklanken een inherent bestaan zouden kunnen hebben. Ze ontlenen iedere betekenis (en buiten die betekenis zijn ze zo goed als niets) enkel en alleen aan het netwerk van verwijzingen waar ze deel van uitmaken. Waarom zou dat met concepten, zoals objecten van kennis zijn, anders zijn?

Je lijkt nu “kenbare zaken” te verstaan alsof we ze nu ‘kennen’ in hun ‘essentie’ of iets dergelijks, alsof we hun ‘ware aard’ zouden hebben blootgelegd. Die essentie en ware aard ontbreken, dus die wijze van kennen is daarom inderdaad onmogelijk.

Dat is echter niet wat kenbaar betekent. Kenbaar betekent: hier we kunnen we een adequaat beeld van schetsen. Onkenbaar betekent: we kunnen dat niet. Adequaat volgens wie? Dat is een oordeel. “Deze kennis is adequaat” is zoiets als “dit schilderij is mooi” of “deze maaltijd smaakt me goed” het is aan degene die de uitspraak doet om te beoordelen of hij er zo over voelt, of niet. Er is geen objectieve maatstaf waar je je voor zoiets op zou kunnen beroepen, noch slaat het ergens op om het ontbreken van die maatstaf als bezwaar aan te voeren.

Waar de Madhyamaka naar wijst is niet iets dat het verstand te boven gaat, het is het gebrek aan inherente realiteit van alles. De vinger wijst niet naar de maan, maar naar de onvindbaarheid van de maan. Nimsky legde dat eerder mooi uit met zijn vergelijking met Plato.

Plato op zijn kop inderdaad, zo wordt de moderne filosofie in zijn geheel getypeerd, ik geloof dat het Deleuze was dat op die manier vaststelde.

Ten eerste blijft de verschijning bij die omdraaiing niet alleen overeind, maar wordt die bovendien ook nog eens vergoddelijkt. Dat is het punt van de omdraaiing: niet de vorm is heilig, zoals voor Plato het geval was, maar de verschijning waar de vorm een afgeleide van is. We draaien het om.

Maar de reactie van Heidegger op deze Umwertung waar het moderne project door getypeerd wordt blijf ik sterk vinden. Door de metafysica aldus op zijn kop te zetten, zegt hij, blijf je je verhouden tot diezelfde metafysica. Je blijft zeggen: nee, zoals jij het zegt, zo is het niet, in plaats van de wereld gewoon te laten zijn zoals die wel is. Je blijft daardoor eigenlijk in hetzelfde kader zitten. Je draait het kader alleen om. Dat verandert de wetten die door dat kader in het leven worden geroepen nauwelijks, en de problemen waar je de tegenstand van beticht maak je op die manier tot je eigen problemen. “Een werkelijke wereld!” – “Nee, geen werkelijke wereld!” Het is om het even: voor beiden staat hetzelfde op het spel, ze trekken aan hetzelfde touw, ze staan slechts aan een andere kant.

Door de essentie van de maan te ontkennen blijf je steken in het spreken over essenties. Het punt is volgens mij om de maan te laten zijn wat die is, zonder daar essenties bij te betrekken. De verschijning van de maan is die verschijning, niet meer, maar ook niet minder.

Niet alleen de metafysicus vergist zich, maar bovendien ook degene die de metafysicus probeert tegen te spreken. Ook die vergist zich nog.

"The end of knowing" is voor de scepticus de vernietiging van het epistemologische project omdat zowel kenner en gekende leeg zijn. Dat is iets heel anders dan de theïstische "end of knowing", het knielen voor de onbegrijpelijkheid en onbevatbaarheid van God, Ene, Geheel of een ander Hoofdletterwoord naar keuze.

Dat weet ik niet, of ze zo anders zijn.

Er vallen natuurlijk een enorm scala aan verschijnselen onder deze veel te grote paraplu. Maar om al dat volgens deze scheiding, deze indeling te rangschikken, met de sceptici aan de ene kant en de mystici aan de andere, dat voelt zeer kunstmatig aan.

Waarom zou de ene “om de juiste reden” zeggen dat de wereld onkenbaar is, dat er niets te kennen valt, en de andere dat “om de verkeerde reden”? Het kan natuurlijk. Maar de redenen die ik kan zien om zo’n scheiding aan te willen brengen zijn wat mij betreft uiterst verdacht.

[bonifacius]

omdat de vraag weer eens op dook:

Mijn definitie van "bestaan" is het hebben van waarneembare eigenschappen.

Wat jij 'bestaan' noemt, is slechts een projectie binnen de wereld van verschijnselen. Waarneembare eigenschappen behoren tot datgene wat komt en gaat – de wereld van vormen en namen.
Werkelijk bestaan, of 'Zijn', overstijgt eigenschappen, grenzen, en waarneming. Het is de onveranderlijke bron waarin alle verschijnselen verschijnen en verdwijnen. Dat wat waarneemt, is niet zelf waarneembaar, maar het is de grond van al het waarneembare.

[bonifacius]

Heb je al eens gehoord van of gelezen over een cursus in wonderen?

Daar heb ik wel eens van gehoord ja, maar verder ook niet.

En… wat is precies het punt van deze verwijzing? Want dat ontgaat me nu even. Gewoon zomaar, iets dat je mooi vindt?

Daar je er enkel van gehoord hebt maar verder niet, ga ik je niet uitleggen wat de cursus in wonderen is. Zou ik ook niet kunnen, want de cursus in wonderen is mijn ding niet, ik vind dat een onleesbaar boek en de christelijke taal staat me niet aan, maar de principes komen overeen met het onderricht van Advaita en Boeddhisme.

Volgens de cursus in wonderen is er geen wereld.
Dit is de kerngedachte die de cursus in wonderen probeert te onderwijzen.

Ja, mooie gedachte hoor, maar die is er uiteraard wel, zoals iedereen weet.

In de traditionele zin: Ja, er is een fysieke wereld waarin we leven met alle objecten en ervaringen die daarbij horen.
Volgens de cursus: Nee, de wereld zoals we die ervaren is niet de ultieme realiteit. Het is een constructie van onze geest.

De cursus niet zegt dat we de fysieke wereld moeten ontkennen. Het gaat erom ons bewust te worden van de beperkingen van ons huidige perspectief en onze relatie met de wereld te heroverwegen.

Zowel het Boeddhisme, in het bijzonder de Madhyamaka-school, als 'Een Cursus in Wonderen' delen een diepgaande interesse in de aard van de werkelijkheid en de relatie tussen geest en materie.

Zowel de Madhyamaka als 'Een Cursus in Wonderen' benadrukken dat het idee van een individueel, zelfstandig 'ik' een illusie is. Ons zelf is een product van onze gedachten en percepties.

Beide leren dat de wereld zoals we die ervaren een mentale constructie is, gevormd door onze overtuigingen en concepten. De fysieke wereld is niet zo solide en objectief als we denken.

Zowel de Madhyamaka als 'Een Cursus in Wonderen' zouden zeggen dat de wereld zoals we die kennen, met haar objecten en gebeurtenissen, een illusoire constructie is.
De 'wereld' die we ervaren is een product van ons bewustzijn, gekleurd door onze beperkte percepties en overtuigingen. Wanneer we de diepere waarheid van leegte of eenheid realiseren, verdwijnt de illusie van een gescheiden wereld.

Vandaar dat ik verwees naar de cursus in wonderen.

[Amerauder]

Zowel de Madhyamaka als 'Een Cursus in Wonderen' benadrukken dat het idee van een individueel, zelfstandig 'ik' een illusie is. Ons zelf is een product van onze gedachten en percepties.

Beide leren dat de wereld zoals we die ervaren een mentale constructie is, gevormd door onze overtuigingen en concepten. De fysieke wereld is niet zo solide en objectief als we denken.

Dat de wereld het product van onze gedachten en percepties is;
Dat de wereld zoals we die ervaren een mentale constructie is, gevormd door onze overtuigingen en concepten;
Dat de wereld solide noch objectief is, al schijnen sommigen dat te denken;

Dat alles doet niets maar dan ook niets af aan de realiteit van de wereld.

De realiteit van de wereld was nooit in tegenspraak met bovenstaande punten – dat lijkt alleen maar zo, eventjes, voor degene die hier geen werkelijke interesse in hebben en dus maar met een half oog kijken.

[bonifacius]

Dat alles doet niets maar dan ook niets af aan de realiteit van de wereld.

De realiteit van de wereld beschrijf ik als een soort droom, maar niet in de gebruikelijke zin van het woord. Het idee dat de wereld een droom is, verwijst naar de illusorische en tijdelijke aard van de verschijnselen in vergelijking met de onveranderlijke werkelijkheid van het bewustzijn.

Het idee dat de realiteit een droom is, is niet bedoeld om de wereld te ontkennen, maar om je eraan te herinneren dat het geen ultieme werkelijkheid heeft. Alles wat je ervaart, is tijdelijk, terwijl jouw ware natuur – het zuivere bewustzijn – tijdloos is. Zodra je dit doorziet, leef je vrijer, zonder de zwaarte van illusies en gehechtheden.

[Amerauder]

We are such stuff as dreams are made on.

[Amerauder]

Eens op een dag droomde ik, Zhuang Zhou, dat ik een vlinder was, een vlinder die fladderend rondvloog, tevreden met zichzelf, en zich niet bewust dat ze mij was. Plotseling werd ik wakker en begon ik me er rekenschap van te geven dat ik nog altijd Zhou was. Nu is de vraag of ik Zhou ben die droomde dat hij een vlinder was, ofwel een vlinder die droomde dat hij mij was. Toch bestaat er noodzakelijkerwijs een verschil tussen mij en die vlinder. Dat noemen we dan maar de Verandering der Dingen.

[VseslavBotkin]

Dat de wereld het product van onze gedachten en percepties is;
Dat de wereld zoals we die ervaren een mentale constructie is, gevormd door onze overtuigingen en concepten;
Dat de wereld solide noch objectief is, al schijnen sommigen dat te denken;

Dat alles doet niets maar dan ook niets af aan de realiteit van de wereld.

Sankara schreef:

Māyā or ignorance [avidya] is not a real entity. We can neither say that it exists nor that it does not exist. It is a mystery beyond our understanding; it is unspeakable (Anirvachaniya).

Jay Garfield schreef:

Mirages and dreams are actual phenomena, which actually appear and which have consequences. But that does not mean that they appear to us in a nondeceptive way. Mirages are not water and do not quench thirst, and dream-elephants carry no loads.

[holog]

We are such stuff as dreams are made on.

Enige verklaring waarom ik spontaan denk "bladerunner" en indien ik het opzoek blijkt het quote van Shakespeare te zijn ... vreemd...

All those moments will be lost in time, like tears in the rain.

[Amerauder]

Als een droom; als een uiteenspattende zeepbel; als een dauwdruppel in een dauwdruppel; vluchtig en vergankelijk; aangedaan door emoties en vooringenomenheid. Dat geef ik allemaal toe.

Maar niet: er is geen werkelijkheid, of er is geen wereld. Dat bestrijd ik. De genoemde eigenschappen staan immers niet in tegenspraak met het bestaan van de werkelijkheid. Ze vormen helemaal geen weerleggingen. Integendeel, ze behoren juist tot haar meest wezenlijke kenmerken.

[Amerauder]

We are such stuff as dreams are made on.

Enige verklaring waarom ik spontaan denk "bladerunner" en indien ik het opzoek blijkt het quote van Shakespeare te zijn ... vreemd...

All those moments will be lost in time, like tears in the rain.