Moderator: Moderators
Het willen te laten worden tot het niet-willen; begrijp je dat dan als de valkuil van het determinisme?"Tenzij de wil uiteindelijk zichzelf verlost door zichzelf te doven, door het willen te laten worden tot niet-willen." Dit, mijn vrienden, is het hoogste fabellied van de waanzin!
Uiteraard blijft het je dwars liggen, zoals het iedereen altijd heeft dwarsgezeten. Want je komt er rationeel nooit uit, het is voor de mens een onoplosbaar dilemma.MUGEN schreef:Denk je dan dat Nietzsche suggereert dat het uitgaanspunt vrije wil vs. determinisme een misverstand in zich sluit? In dit verband denk ik aan wat hij in Voorbij Goed en Kwaad schrijft over niet een vrije wil hebben, maar ook geen onvrije wil. Alleen een sterke of zwakke wil. Dat er eigenlijk niet echt een verschil zit tussen een wil en een natuurwet. Hmmm, het probleem van vrije wil is iets dat mij steeds dwars blijf liggen...
Ja, want iedere wraak is een reaktie op het verleden. Nietzsche was degene die de godsdienst ontmaskerde als ten diepste gebaseerd op wraakzucht, de haat tegen het leven. Maar het is eigenlijk een manier van zeggen dat wraak voortkomt uit lijden dat jezelf constant ervaart. In de breedmogelijkste zin: lijden aan het leven heeft van eeuw tot eeuw de wil tot doen lijden opgewekt. Daarom staat godsdienst en moraal vol van bloed en straf ( zie http://www.kolumbus.fi/volwassengeloof/ ... risten.htm ) .Begrijp ik het goed als hij wraak omschrijft als een soort frustratie tegenover het verleden; hetgeen wat al gebeurd is?
Wellicht. Het is het ultieme antwoord op menselijke frustratie, op grenzeloze moedeloosheid, het leven bezien als lijden. Nietzsche dacht dat het voortkomt uit oververmoeidheid en overgevoeligheid, te grote fijnbesnaardheid. Het ontwikkelde zich dus daar waar de cultuur het alleroudst is: het verre oosten.Het willen te laten worden tot het niet-willen; begrijp je dat dan als de valkuil van het determinisme?
Het amor fati lijkt me het overwinnen van de wraakzucht, het overwinnen van het lijden onder het leven, het kwaadspreken over het leven ombuigen tot het omgekeerde: een loflied op het leven zijn, ongeacht wat er gebeurt in je leven. Dus niet via het doven van de wil, maar de wil juist omgekeerd aanwenden: als ultiem wapen van macht waarmee je ahw de baas wordt over het leven. Wanneer Zarathoestra dit in het derde deel eindelijk bereikt laat hij zich zó uit:En geloof je dan dat amor fati die dichotomie in zich sluit?
Precies dat was het uitgangspunt.MUGEN schreef:Sinds ik Nietzsche lees, ben ik veel gaan nadenken over de vraag 'hoe te leven'. Als ik de titel van dit topic lees en ik ga weer terug naar begin van de discussie, lijkt het of rereformed met zijn oproep tot geestelijke groei deze vraag eigenlijk ook stelt (correct me if I'm wrong).
Tenminste Michel Onfray heeft ditzelfde gesteld in zijn boek Atheologie.Heeft niemand het gevoel dat we weinig waarden in ons (westerse) leven hebben? En dat ons manier van leven voor een groot deel aan ons is opgelegd? Wat is een waardevol leven? Wat doen we met onze veronderstelde vrijheid? Wordt het niet tijd - zoals Nietzsche ons zegt - dat we onszelf eens doelen gaan stellen? Onze eigen waarden maken?
Volgens mij was de kern van deze discussie een andere discussie. Dit topic werd er op een gegeven moment van afgesplitst vanwege dat er een discussie ontstond over Nietzsche....Ik heb het gevoel dat we de kern van deze discussie verliezen.
Integendeel, je bracht deze discussie juist weer helemaal terug tot waar het om ging: duidelijker te maken waar Nietzsche in werkelijkheid over gaat.Misschien ben ik daar mede schuldig aan door teveel bezig te zijn met een aantal begrippen van Nietzsche. Maar aan de hand van deze filosoof zijn we op zoek naar antwoorden op deze vragen en alternatieven voor onze nihilistische levenshouding.
Misschien een goede vraag voor een nieuw topic?Wat gaan we doen met ons leven?
Dit is volgens mij een belangrijke punt, Mugen. Nietzsche heeft fel geageerd tegen de christelijke moraal omdat deze het 'mens-zijn' ontkent en zelfs tegenwerkt. Hij geeft daarnaast aan een sterke voorkeur te hebben voor een dionysische levensstijl. Dit moet volgens mij wel gezien worden in het licht van de tijd waarin hij leefde. In onze tijd is de dionysische zijde van het leven weer meer naar de voorgrond getreden: genieten van het leven is weer toegestaan. Het is wel de vraag of dit ook heeft geleid tot groei van de mens op zich; is de mens van nu gegroeid t.o.v. de mens uit het verleden (dit vraagstuk speelde al eerder in deze discussie zag ik). Ik heb het idee dat waar in de tijd van Nietzsche de christelijke moraal de overheersende barriere was voor het 'mens-zijn' dit in onze tijd de moraal van het hedonisme is. Het hedonisme als moraal kan namelijk net zo verlammend werken op bevlogenheid, creativiteit etc als de christelijke en leidt net zo goed tot frustraties en teleurstellingen bij mensen als deze als moraal dwingend wordt opgelegd (genieten van het leven moet). Begrijp me goed: ik heb niets tegen een hedonisch bestaan maar dan wel als product (resultaat) van een vrije wil en niet als norm. Kortom: de mens laat zich, in welke tijd hij ook leeft, graag normen opleggen die zijn eigen wil verlammen - of dit nu christelijke normen zijn, hedonische of wat dan ook... het is kennelijk niet eenvoudig om je van deze normen te bevrijden en een eigen wil en eigen waarden te vormen. En als dit al lukt ligt het gevaar altijd weer op de loer om weer terug te vallen. Wat ik mij afvraag is hoe dit toch komt. Is dit misschien gemakzucht van de mens?Heeft niemand het gevoel dat we weinig waarden in ons (westerse) leven hebben? En dat ons manier van leven voor een groot deel aan ons is opgelegd? Wat is een waardevol leven? Wat doen we met onze veronderstelde vrijheid? Wordt het niet tijd - zoals Nietzsche ons zegt - dat we onszelf eens doelen gaan stellen? Onze eigen waarden maken?
Dionysisch betekent extatisch (ondoordacht, geestesvervoering, onrustig, dronkenschap en onbeheerst); deze term is ontleend aan de Griekse god Dionysus. Het tegenovergestelde wordt meestal aangeduid met apollinisch (rustig, doordacht, overdacht en beheerst).
Hebr 6: 