Cor van der Laak schreef:Is het hebben dan wel verlangen naar een geloof dan a priori afkeurenswaardig?
Ik vind het antwoord van Peter van Velzen scherp. Wanneer je naar 'geloof' van de mensheid van alle tijden kijkt zul je opmerken dat het inderdaad bijna altijd afkeurenswaardig is vanuit de visie van de moderne mens die daar bovenuit gegroeid is. Geloof hoort bij een wereld waarin de mens niet ingesteld is op weten, kennis vergaren, kritische geest, het achterhalen van de waarheid. Ingersoll omschreef ooit heel duidelijk wat er zo afkeurenswaardig aan is: "Door in tekenen, wonderen, amuletten, toverspreuken, goden en duivels, hemelen en hellen te geloven, maakt men van het innerlijk van de mens een ziekenhuis, maakt men van de wereld een gekkenhuis. Het ontneemt ons zekerheden, maakt ervaring belachelijk, vernietigt de wet van oorzaak en gevolg. Het maakt van de mens een slaaf. Met bijgeloof zullen we nooit licht op ons levenspad hebben. Onze energie zal verspild worden in een nutteloze poging het bovennatuurlijke maar aan onze zijde te verkrijgen. In plaats van werk, onderzoek en ervaring zullen we onze tijd verdoen met liturgie, erediensten, offeren, bidden, prevelen van verzen. Vooruitgang wordt onmogelijk."
Dat naar een wereld van geloof verlangd wordt kan sowieso enkel opgaan voor een bepaald soort geloof, het christelijke geloof dat de vervelende zaken uit het geloof heeft weggehaald en zich enkel nog troost met een 'vader' en dat zich enkel nog vermaakt met wat knus samenzijn, waarin men elkaar toespreekt om toch vooral lief te zijn voor elkaar. Oftewel daar waar men de essentie van het geloof allang heeft opgegeven, maar nog gehecht blijft aan enkele suikerzoete restjes ervan.
De wereld van geloof an sich heeft veel te veel met angsten en grillig bestaan te maken dan dat het aanleiding zou geven tot bevrediging en verlangen zou opwekken. Veel geloof had te maken met allerlei zaken die zogenaamd ongeluk zouden berokkenen. Overal lagen boze geesten op de loer. Geloof was ook tjokvol lege beloftes. Zieken konden bijvoorbeeld genezing krijgen door een kist te kussen waarin zich beenderen, vodden, heilig hout of haar bevond. Een amulet gaf geluk. Enz.
Verlangen naar geloof is voor mij hetzelfde als verlangen naar je kindertijd. Niet iets dat je heel serieus neemt.
Misschien bedoelen de meeste ex-gelovigen een verlangen naar de sfeer van het knus en gezellig eenstemmend samenzijn, de rituelen en de muziek. Net zoals je voor geen goud weer kind zou willen zijn, maar je soms een moment kan ervaren dat je heel dicht komt bij een mooi gevoel dat je ooit als kind gehad hebt en waardoor je er nu een glimlach van kan krijgen.