Rereformed schreef: Over vrijzinnig christendom hoeft de geseculariseerde maatschappij zich niet zo'n zorgen te maken. Sterker nog, over vrijzinnig geloof hoef je eigenlijk geen woord vuil te maken. Het beschikt over geen enkele helderheid van denken en doet helemaal niets om de geseculariseerde maatschappij de nek om te draaien.
Aan de ene kant werkt het vrijzinnig geloof op de fundamentalist wellicht als een breekijzer en 'overgang' naar zijn persoonlijke verlichting maar anderzijds heb ik ook nog wel een theorie die er misschien toe doet. Sam Harris heeft ook de nodige kritiek op het modern vrijzinnige en 'symbolisch zingevend christelijk' geloof en ik was het redelijk met hem eens op dit punt.
Sam Harris schreef:The first thing to concede up front is that religious moderation is better than religious fundamentalism. Nobody flies a plane into a building because he's a religious moderate. Religious moderates are not organizing their lives around an apocalyptic prophesy. And this is a very good thing. But religious moderation has some real liabilities. And the first is that it gives an extraordinary amount of cover to religious fundamentalism. Because moderates also have made it taboo to criticize religious faith itself.
To criticize the basic project of thinking that you are a Jew, or a Muslim or a Christian -- of raising your children to think, believe that they are Jews or Muslims or Christians. Because religious moderates are still attached to that obescence to tradition They don't want anything too critical said about the people who really, really believe in the literal word of their holy books and this is not serving us at this point. It's even taboo among religious moderates to notice the differences among our religions. That, that all of our religions don't teach tolerance and compassion to the same degree. And where they do teach it, they don't teach it equally well. Another problem with religious moderation is that it is not only intellectually bankrupt, it is theologically bankrupt. It's not like a closer look at the books delivers moderation.
I've got news for you. I've read the books. God is not a moderate
'Heilige boeken' kunnen maar beter helemaal geen positieve aandacht meer krijgen. Vrijzinnigen en fundamentalisten kunnen elkaar feitelijk niet luchten of zien omdat zij elkaar beschuldigen van het niet juist 'begrijpen' van de bijbel. Maar eigenlijk zijn het juist de fundamentalisten die de bijbel werkelijk 'begrijpen'. Zij volgen hun boeken op de letter en de bijbel van kaft tot kaft zoals de auteurs uit de bronstijd het ook werkelijk bedoeld hebben. Daarom vind ik fundamentalisten 'eerlijker' maar gevaarlijk. Zij kunnen zich veilig blijven verstoppen in de
"beschermde menigten van het algemeen aanvaard gerespecteerd christelijke geloof" omdat wij dit nu eenmaal allemaal met elkaar hebben afgesproken.
Vrijzinnigen, new age of traditioneel "vormgelovigen" houden fundamentalisten in stand omdat zij de bijbel als waardevol cultuur object zien, of als boek waardoor 'iets' zichtbaar wordt van God maar veel méér van mensen. Fundamentalisten denken op hun beurt weer dat vrijzinnigen ergens wel zullen aanvoelen dat "heilige boeken" minimaal een kern van waarheid bevatten over de vraag: "Wie is God?" en dat 'Gods Geest' hen ooit zal redden als zij de bijbel maar eens juist en letterlijk gingen verstaan. Dat motiveert de fundamentalisten die de bijbel van kaft tot kaft voor de
ultieme waarheid aanzien weer uitermate om diezelfde bijbel aan vrijzinnigen uit te leggen zoals deze 'werkelijk' is bedoeld.
Ik snap helemaal niets van het nut van dit vrijzinnig geloof. Die vrijere vorm van christendom is een beer waarvan de tanden en nagels zijn verwijderd zodat je hem kunt knuffelen.
Ik zie graag het fundamentalistisch en evangelische geloof verdwijnen maar óók maar liever het modernistisch en vrijzinnig geloof dat voor mij simpelweg gelijk staat aan godsdienstje spelen terwijl men eigenlijk niet écht geloven kan dat 'God' werkelijk en letterlijk de auteur is van hun bijbel. Althans: Ik weet het niet , want een vrijzinnige praat meestal zó abstract dat er werkelijk geen touw aan vast te knopen is wat hij of zij nu precies gelooft. Geloven zij nu wél of niet in God?
Het is nogal onduidelijk omdat een gematigd gelovige, halfgelovige of vrijzinnige zijn of haar boek maar voor half waar aanneemt. Of misschien wel helemaal niet, maar wél doet alsof hij ergens zo'n beetje in de verre bijbelse God gelooft. Of daar een bepaalde
"mooie symboliek" uit wil putten. Het lijkt nobel om iets wat je nauwelijks kunt geloven uit alle macht 'rationeel' synchroon te laten proberen lopen met 'geloof' maar het is mijns inziens juist een vorm van "lafheid". Niet écht durven geloven maar ook niet zonder kunnen. In vrijzinnige kerken moet God bedelen voor Zijn gelijk. Hun God is een marionet. Een God aan de leiband. Een zielige gedwee meelopende opblaas-god die maar alles gewoon alles doet wat de vrijzinnigen Hem maar opdragen. God heeft feitelijk helemaal niets te vertellen. Ik begrijp daar niets van. Wat is dat dan voor een God? Ik vind zulk soort geloof nogal ernstig. Waarom durven zij God niet gewoon los te laten? Zijn ze diep van binnen wél stiekum bang dat Hij toch bestaat? Een vrijzinnige mag het uitleggen.
Maar ondertussen en tegelijkertijd vormt deze religieuze abstracte hobbyclub wel een voedingsbodem voor de fundamentalist in wording omdat vrijzinnigen de bijbel 'credits' blijven geven en de bijbel tot zekere hoogte serieus nemen. Daardoor voelen evangelischen zich gesterkt ondanks de onoverkomelijke verschillen.
Evangelischen voelen zich
sowiesó al gesterkt door iedereen, en het door de gehele maatschappij "algemeen aanvaard christelijk geloof", als iets waar je samen respect voor dient te hebben of je het nu gelooft of niet. Zolang de bijbel van de drukpers blijft rollen, het "God zij met ons" op de Euro, en het christelijk geloof door vrijwel iedereen in de maatschappij gewaardeerd en gerespecteerd blijft dan blijft natuurlijk het fundamentalisme bestaan. Niemand kijkt er echt vreemd van op wanneer je verteld dat je iedere zondag naar de kerk gaat en psalmen zingt voor God en Jezus. Maar vertel maar eens dat je iedere dinsdag bloemen in de zee strooit voor Poseidon en zie maar eens wat er gebeurd bij je sollicitatie wanneer je toekomstige baas daar achter komt.
Zeus en Poseidon zijn door de maatschappij niet "algemeen aanvaard". We hebben met z'n allen nu eenmaal afgesproken dat deze goden mindere goden zijn. Zeus en Poseidon en honderden andere goden hebben inmiddels geen fundamentalisten meer tot hun beschikking. Waarom? Omdat het tegenwoordig heel erg "raar" is om in Zeus en Poseidon te geloven. De maatschappij lacht hen keihard uit.
Zelfs evangelisch christenen verklaren de gelovigen in Poseidon als volkomen gestoord. De weinige Poseidon fundamentalisten die voelden zich enorm bekeken en herkenden op een zeker moment ineens hun eigen 'gekte' toen écht helemaal niemand hen meer serieus nam en zij waren toen in één klap wakker geschoten uit hun droom, zagen hun god in elkaar zakken als een pudding en zijn seculier geworden en spreken met niemand over het feit dat er ooit een zwarte periode in hun leven was dat zij hun leven wilden geven voor Poseidon en volkomen aan een waanbeeld waren onderworpen. Zij ontkennen nu zelfs glashard óóit in Poseidon te hebben geloofd.
Wil je liever dat het fundamentalisme verdwijnt dan zul je als zweverig "
symboliek liefhebbend half-gelovige" de bijbel links moeten laten liggen. Fundamentalisten vallen zo veel meer op en zó gaan evangelischen uiteindelijk steeds meer lijken op die "rare Poseidon aanhangers". Vandaar dat ik van mening ben dat vrijzinnige 'gelovigen' moeten doordrongen worden dat ze beter humanist of Boeddhist kunnen worden in plaats van een 'halfgeloof' in een 'God' te laten standhouden waarin ze eigenlijk niet werkelijk, of maar hálf geloven.