Petra schreef
Niet de wortel van onze beschaving, zeg je. Maar toch is dat wel hoe het in de regel wordt gebracht, zelfs door seculieren. Dat is waar ik over struikel.
Wie wat,wanneer en waar brengt, wordt bepaald door de som van onze geschiedenis, en die is vanaf koning Clovis Katholiek/christelijk. Wat seculieren ervan vinden loopt nogal uiteen. Maar je moet er niet over struikelen. Je kunt er beter overheen stappen, omdat jij weet dat het niet waar is. De bijbel heeft wel een stempel gedrukt op het karakter van onze vorming. Niet uitsluitend in moreel opzicht, maar ook cultureel is het in de westerse samenleving niet weg te denken
Dat verhaal van Abraham die z'n zoon moest offeren lees ik ook anders. Niet in de zin van 'mensen niet doen hoor', ik lees, als god het van je vraagt moet je dat doen, je hebt mazzel als het niet hoeft. Ergo; god vraagt soms nu eenmaal kinderoffers, omdat dat z'n ego streelt.
In een omgeving waar kinderoffers gebruikelijk waren, en er priesters rondliepen die dat met kracht van argumenten verdedigden, moest je met een mythe komen die nog krachtiger was. Dus bedenk je een man, die het bevel van god hoort, en die daaraan wil gehoorzamen. Het aardige is nu dat
god zelf zei dat het niet langer nodig was. Heel geraffineerd wordt het idee van van de schrijver (afschaffing van kinderoffers) toegeschreven aan een idee van de grote baas zelf. Ijzersterk gevonden, waardoor de meerderheid (minus de priesters en sjamanen) natuurlijk ook vond dat god hierin gelijk had. Want wie gaat nu een besluit van god in twijfel trekken??
En aldus werd een slecht idee vervangen door een beter idee.
Naar mijn idee was er wel degelijk een systeem van rechtspraak. Niet op het niveau wat we nu hebben maar om nou te zeggen dat het een barbaars zootje ongeregeld was gaat me te ver.
Wat moraliteit en empathie betreft, dat is toch juist wat die Griekse zelfzorg zo kenmerkte.
De weerstand die de Griekse en Romeinse cultuur in Israël opriep was uiteraard onoverbrugbaar groot en dat wekt geen verwondering wanneer je zojuist het monotheïsme hebt omhelst. Wat kan er dan nog voor goeds komen uit een omgeving waar iedereen maar de godganse dag gesneden beelden loopt te maken?? En waar men o gruwel, naakt het sportveld betreed?
Daar komt nog bij dat uitsluitend de elite in aanraking kwam met die vreemde verdorven culturen. Dat wil zeggen op het niveau van koningen. En voor de Romeinen was de weerstand zo mogelijk nog groter. Dat stelletje bezetters dat zijn kinderen liet opvoeden door Griekse filosofen Een schande was het en een belediging van God!!
Ik zit het nu met mijn zoon te bespreken.
Die zegt je moet het zien als een nieuwe orde die opstond tegen de heersende machtshebbers. Van een klassensysteem naar een 'ieder is gelijkwaardig onder god'. Daarin lag de aantrekkingskracht voor het volk.
Hmmm.... Pienter baasje...onderschat hem niet. Want het nationalistische sentiment zal best een krachtige rol gespeeld hebben daar.
Dat element speelde denk ik ook mee in de verbeiding van het christendom hier vanaf de vroege middeleeuwen. Omdat het ook in west Europa een onveilige en ongeregelde samenleving was. En een vorst die zijn onderdanen wist te verenigen achter een goed idee groeide in macht en aanzien. Religie wordt altijd gezien als een sluw spel om de macht. Maar de motieven kunnen anders zijn. Het kan een streven naar eenheid en vooruitgang zijn dat als resultaat een sterke machtspositie oplevert. Een soort bijvangst eigenlijk. Mooi meegenomen. Een paar eeuwen later kregen machthebbers wel door dat je er goed aan deed de religieuze kaart te spelen, maar ik denk dat het bij de eerste vorsten toch als een soort verassing kwam.