mg1 schreef:
Dit betekend dus dat bepaalde personen recht hebben op iets waar je zelf, als individu, geen recht op hebt. Correct? Maar dan komt bij mij de vraag op hoe die mensen dan aan dat recht op geweld zijn gekomen? Want als je als individu niet dat recht hebt lijkt het mij dat je dit dan ook niet kan 'uitbesteden' aan een ander. Of zie ik hier iets over het hoofd?
Je ziet het correct. Alleen dat mensen niet echt zo’n ‘recht’ hebben. Mensen hebben ledematen, en ze kunnen zeggen dat ze een voorrecht hebben om iets te doen, maar dat betekent niet dat er zoiets als dat voorrecht echt bestaat. Je hebt anderen nodig die
geloven dat je dat voorrecht hebt, zodat iedereen kan doen alsof het echt bestaat. (idem met ‘zonden’, e.d. hebben)
Wat je dus schrijft is dat als iets moreel is en dus goed is voor jouw, dat dit dan ook goed is en dus moreel is voor mij. Dat klinkt logisch en eenvoudig.
Een geweldsmonopolie kan dus niet moreel zijn, want als een geweldsmonopolie moreel is, dan zou dit betekenen dat het voor iedereen goed of moreel moet zijn om een geweldsmonopolie te hebben. Maar als het goed is voor iedereen om een geweldsmonopolie te hebben dan is er helemaal geen monopolie meer. Zie ik dit goed, of zie ik hier iets over het hoofd?
Dat zie je ook correct, dat is het gevolg van logisch toegepaste universele (morele) regels.
Ik vind dit in ieder geval een interessante wijze om naar deze vraag te kijken en zal er zeker verder onderzoek naar doen. Zou je overigens wat voorbeelden kunnen geven hoe "Universally Preferable Behaviour" van toepassing zou zijn op de overheid. Lijkt me interessant om die te zien.
Op het gebied van filosofische ethiek, of onderzoek naar grondslagen en voorwaarden van een geldig moraal, is het m.i. zeker een nieuwe doorbraak. Het mooie is dat je het als simpele en formele regel steeds toe kan passen.
Een paar voorbeelden wat overheid betreft.
Ik haal direct wat stukjes van
http://www.overheid.nl/home/zowerktdeov ... eoverheid/
De overheid bestaat uit drie lagen: de centrale of rijksoverheid, de provincies en de gemeenten. Andere delen van de overheid zijn in eerste instantie op grond van hun functie ingedeeld.
De overheid mag dus bijv. de macht over verschillende delen van een geografisch terrein verdelen. Kortom, bepaalde mensen een bepaalde macht in handen geven (niet direct verkozen), of een systeem in stand houden die mensen vooraf bepaalde machtsposities toekent (middels verkiezing).
Als ik landelijk een eigen clubje op zou zetten en we in verschillende provincies machtsposities zouden verdelen, dan zouden we eerder een maffiabende dan een overheid genoemd worden. En huidige overheidsdienaren zouden ons opsluiten. Maar als we sterk genoeg waren zouden we ook hen gaan opsluiten. Maar natuurlijk zouden we nooit de tijd krijgen om zo machtig te worden, daar zorgt het geweldsmonopolie wel voor.
Nog wat voorbeelden:
De Eerste en de Tweede Kamer vormen samen het parlement , de volksvertegenwoordiging en zijn medewetgever.
(
http://www.overheid.nl/home/zowerktdeov ... eoverheid/ )
Er zijn mensen die een groep andere mensen mogen ‘vertegenwoordigen’ (wat dat ook moge betekenen), maar ik mag geen groepje samenstellen dat dezelfde groep mensen (of misschien een andere groep) vertegenwoordigt, om vervolgens die groep mensen regels op te leggen m.b.v. geweld of dreiging van geweld (wetgevende en uitvoerende macht).
En zo meer. Geld stelen, regels opleggen, meer geld stelen of gevangen zetten, taken opdragen, en soms zelfs doden, en bepalen op wat voor manier mensen bij het clubje mogen, zijn dingen die mensen van een geweldsmonopolieclubje mogen doen, maar mensen buiten de club niet (hoewel ze kunnen proberen mee te doen). Je kunt op de site een uitgebreide takenvermelding vinden. Je hoeft bij elke taak of regel alleen te vragen: mogen alle mensen dit, en zou het als een universele regel kunnen gelden als iedereen het op zou volgen? Indien niet, dan is het geen morele regel. Indien er geweld nodig is om het uitvoerbaar te maken voor een groepje mensen, dan is het simpelweg immoreel.
Geweld is altijd een moreel kwaad, nooit een moreel goed.
Over het concept democratie valt ook nog iets kleins te zeggen.
De manier waarop het bestuur over de Nederlandse staat is geregeld, heet democratie. In een democratie heeft het volk de macht. Het begrip democratie is afgeleid van twee Griekse woorden, demos betekent volk, kratos staat voor macht. Maar wat is het volk? In ons land wonen meer dan zestien miljoen mensen die allemaal hun eigen opvattingen hebben over wat er zou moeten gebeuren. Zo maar een keer met z'n allen bij elkaar gaan zitten om daar over te praten en besluiten te nemen is onmogelijk.
Note: wat is een staat? Wat is een Nederlandse staat? Dat is conventioneel, waar je als machtsclubje ooit de lijnen hebt getrokken tegenover andere machtsclubjes. En soms steel je het een en ander van elkaar. Tsja. Wordt dan de staat aangetast? Er is geen staat. Er is ook geen universele kerk van christus. Er bestaan slechts individuen en dingen, algemene concepten hebben alleen een bestaan in iemands hoofd.
Kan democratie werken?
Democratie veronderstelt dat de mensen die het gewelddadig bijeenhoudt in een ‘staat’: -wijs, moreel en geïnformeerd genoeg te zijn om te kiezen wat goed is voor iedereen/de meerderheid (of welke mensen goed zijn om te kiezen wat goed is voor iedereen/de meerderheid).
-dat deze groep wijze, morele en geïnformeerde mensen zo stom, immoreel en ongeïnformeerd zijn dat ze een centraal machtsorgaan nodig hebben dat van alles over hen beslist (vooral wat goed en slecht is, toegestaan, verboden en verplicht).
Of de meerderheid van mensen is slecht, of is dat niet. Als de meerderheid slecht is en goed bestuur nodig heeft, dan is het zeker dat de slechte meerderheid een slecht bestuur zal uitkiezen, dat de goede minderheid kwaadaardige regels oplegt.
Maar als de meerderheid van mensen goed is, waarvoor heeft het dan nog een gewelddadig machtsorgaan nodig? Dan zullen juist slechte, gewelddadige mensen zich aangetrokken voelen tot de positie van macht, en kwaadaardig over de goede meerderheid heersen (die geen verlangen hebben hun eigen voorkeuren gewelddadig aan anderen op te leggen).
In beide gevallen kan democratie dus niet gerechtvaardigd worden. Er is geen rationele of morele rechtvaardiging van het machtsorgaan. Macht is iets blinds dat van generatie op generatie is overgegeven, als een gewoonte, een onbespreekbare kern van het menselijke samenleven: iemand moet heersen, en iemand moet zich onderwerpen. Het kan niet anders. (wat natuurlijk een sprookje is, je kunt prima met elkaar omgaan zonder gewelddadige en manipulatieve meester-slaaf spelletjes te spelen)
wahlers schreef:
Moraal staat niet beschreven in een wetboek. In een wetboek staat de rechtspraak.
Maar wat versta jij precies onder moraal?
Voor mij is het gewoon één van de aspecten van het zijn van een intelligente diersoort.
Andere intelligente diersoorten hebben noch een boek noch een overheid en desondanks een moraal besef.
Voor de oorsprong van moreel besef zie:
http://video.google.com/videoplay?docid ... 5568693212
MvG, Wim Ahlers.
Biologische observatie bevestigt dus mijn laatste opmerking boven
Zelfs sommige dieren kunnen doen aan reciprook altruïsme, en dat lijkt veel beter te werken vanuit een biologisch perspectief, dan parasitisme (tenminste, in het geval van sommige meer intelligente, interactieve groepsdieren). Ik zou een bepaald voordelig gedragspatroon echter nog niet moraal noemen zoals zelfbewuste mensen dat verstaan: regels die voorschrijven wat je moet doen en nalaten, als je moreel wilt zijn. Die zijn rationeel gecommuniceerd, logisch evalueerbaar en consistent toepasbaar.
Het filmpje trekt overigens een lelijke vergelijking aan het begin tussen de zakenwereld en gevechten in paringstijd: de zakenwereld heeft in zichzelf geen feitelijk geweld nodig om te functioneren, terwijl zowel gedrag rondom paring als functioneren van de overheid gebruik maken van expliciet geweld, dreiging, bluf en groots eerbiedeisend vertoon.
fbs33 schreef:
Ervaringspraktijk heeft de vrijheden van het individu beknot tot de grenzen van het andere (beknotte) individu.
Kun je uitleggen wat je hiermee bedoelt?
Voor de rest voel ik een sterke instemming met je dissertatie. Priester en krachtpatser zijn de grondleggers van onze huidige machtsverhoudingen op aarde, overal hetzelfde liedje. Beide zijn irrationeel op hun eigen manier.
Willem_B schreef:
Nee, de jurisprudentie omvat de rechtspraak, en de jurisprudentie gaat uit van het wetboek én van het morele en 'wijze' oordeel van de rechter zelf ....
Ik wil het niet speciaal moeilijk maken, gewoon de puntjes op de ï .
Een rechter is uiteraard geen moreel gezind persoon, als hij oordelen velt die gewelddadig kracht bijgezet worden. Tenzij hij natuurlijk niet weet van de eenzijdige, ‘‘moreel’’ geordende machtsverhouding. Maar ik ga ervan uit dat rechters doorgaans helder genoeg zijn om hun positie te beseffen, en dat ze zich dus niet bepaald lofwaardig, laat staan moreel gedragen. (als het moreel was, dan mocht/moest ik het ook, maar het blijkbaar alleen moreel voor de rechter, dus helemaal niet moreel, maar amoreel of immoreel… omdat het geweld betreft: immoreel).
Excuses voor de lange post! Hopelijk heeft iedereen hier wat aan. Ik hoop erg dat mg1 hier nog terug komt kijken.
Voor een nadere analyse van de principes achter staatsmacht, en waarom het nooit kan werken, raad ik het filosofisch-politieke boek ‘Practical Anarchy’ van dezelfde schrijver aan. Het boek bevat tevens de principes van geweldloze, reciproke en vrijwillige samenwerking, dat resulteert in een veel betere dienstverlening dan de overheid ooit kan leveren.
Het betreft onderwerpen als:
-oorlog
-dispuut resolutie
-contractuele overeenkomsten en naleving
-gewelddadige criminaliteit
- voorkomen van nieuwe geweldsmonopolien
-wegenbouw
-gezondheidszorg
- detentie van gevaarlijke individuen
- geld (valuta)
- kindermisbruik (voorkomen)
- gezinsvorming/abortie
- persoonlijke en zakelijke relaties
- morele levenswandel
Ik raad het boek aan vanwege de beknopte stijl, de waterdichte bewijsvoering, het inlevingsvermogen in allerlei scenario’s, de illustratieve, levendige en soms humoristische beschrijvingen, en de praktische toepasbaarheid in je eigen leven. Als er een reden is om geweldloze conflictoplossing te onderzoeken, dan is het wel omdat je zelf graag een goed persoon wilt zijn en in vrede, samenwerking en geluk met je medemensen wilt leven. Dit boek is een must voor ieder die geïnteresseerd is in moraal, maatschappij, macht en politiek.
Er is zowel een PDF als audioboek beschikbaar:
http://www.freedomainradio.com/books.html
Laat me weten wat je ervan vindt, al was het maar een eerste indruk van de index.
