de definitie van tijd?

Serieuze discussies over het menselijk denken en gedrag

Moderator: Moderators

Gebruikersavatar
lanier
Superposter
Berichten: 6824
Lid geworden op: 14 sep 2004 23:20

Re: de definitie van tijd?

Bericht door lanier »

De gedachte dat tijd een opeenvolging van tijdstippen is negeert in feite de vraag wat tijd is. Het is volgens mij ook niet helemaal juist. Een gebeurtenis vindt niet zozeer plaats op een tijdstip, maar heeft een afstand – in elke dimensie die wij kunnen bedenken – ten opzichte van andere gebeurtenissen.
Beste Peter,
Dit is wat Wiki over tijd zegt:
Tijd kan na hoogte, breedte en lengte gezien worden als de vierde dimensie. Van een gebeurtenis kan gezegd worden dat deze na een andere gebeurtenis plaatsvindt. Een gebeurtenis vindt plaats op een tijdstip of moment. De tijd wordt wel gezien als een opeenvolging van tijdstippen. Daarnaast kan bepaald worden hoe lang een gebeurtenis na een andere plaatsvindt. Het betreft dan de tijdsduur tussen twee tijdstippen. Tijd is het begrip waarmee deze volgorde en duur worden beschreven.

Overigens heeft Michio Kaku voor de BBC een mooie documentaire over tijd gemaakt, hier te zien:
https://www.youtube.com/playlist?list=P ... A17F8A88A4" onclick="window.open(this.href);return false;
Onderverdeeld in:
Daytime, Lifetime, Earttime en Cosmic Time
Gebruikersavatar
dikkemick
Adelaar
Berichten: 23067
Lid geworden op: 07 mar 2013 18:36

Re: de definitie van tijd?

Bericht door dikkemick »

lanier schreef:
De gedachte dat tijd een opeenvolging van tijdstippen is negeert in feite de vraag wat tijd is. Het is volgens mij ook niet helemaal juist. Een gebeurtenis vindt niet zozeer plaats op een tijdstip, maar heeft een afstand – in elke dimensie die wij kunnen bedenken – ten opzichte van andere gebeurtenissen.
Beste Peter,
Dit is wat Wiki over tijd zegt:
Tijd kan na hoogte, breedte en lengte gezien worden als de vierde dimensie. Van een gebeurtenis kan gezegd worden dat deze na een andere gebeurtenis plaatsvindt. Een gebeurtenis vindt plaats op een tijdstip of moment. De tijd wordt wel gezien als een opeenvolging van tijdstippen. Daarnaast kan bepaald worden hoe lang een gebeurtenis na een andere plaatsvindt. Het betreft dan de tijdsduur tussen twee tijdstippen. Tijd is het begrip waarmee deze volgorde en duur worden beschreven.

Overigens heeft Michio Kaku voor de BBC een mooie documentaire over tijd gemaakt, hier te zien:
https://www.youtube.com/playlist?list=P ... A17F8A88A4" onclick="window.open(this.href);return false;
Onderverdeeld in:
Daytime, Lifetime, Earttime en Cosmic Time
De tijd wordt wel gezien als een opeenvolging van tijdstippen.
Dat is tijd uitleggen met.......tijd!
Logic will get you from A to B. Imagination will take you everywhere. Zulks is om moverende reden evident!
Einstein/Mick
Gebruikersavatar
lanier
Superposter
Berichten: 6824
Lid geworden op: 14 sep 2004 23:20

Re: de definitie van tijd?

Bericht door lanier »

Er volgt nog meer na dit ene zinnetje...
Gebruikersavatar
dikkemick
Adelaar
Berichten: 23067
Lid geworden op: 07 mar 2013 18:36

Re: de definitie van tijd?

Bericht door dikkemick »

lanier schreef:Er volgt nog meer na dit ene zinnetje...
Klopt, maar die zeggen hetzelfde. Tijd wordt uitgelegd met tijdstippen zodat ik nog steeds niet weet wat tijd is.
Ik denk gewoon dat tijd het meest voor de hand liggende begrip in de fysica LIJKT, maar het lastigst te begrijpen is (fysisch)! Iedereen weet intuïtief wat tijd is omdat we er mee vergroeid zijn. Maar tot nu toe heeft geen fysicus exact de vinger erop kunnen leggen volgens mij.
Logic will get you from A to B. Imagination will take you everywhere. Zulks is om moverende reden evident!
Einstein/Mick
Gebruikersavatar
lanier
Superposter
Berichten: 6824
Lid geworden op: 14 sep 2004 23:20

Re: de definitie van tijd?

Bericht door lanier »

Je kunt de videos bekijken die Kaku heeft gemaakt. Hij is z'n hele leven al bezig met het begrip tijd en heeft er nog steeds moeite mee, laat staan de gewone sterveling ;-)
Gebruikersavatar
dikkemick
Adelaar
Berichten: 23067
Lid geworden op: 07 mar 2013 18:36

Re: de definitie van tijd?

Bericht door dikkemick »

lanier schreef:Je kunt de videos bekijken die Kaku heeft gemaakt. Hij is z'n hele leven al bezig met het begrip tijd en heeft er nog steeds moeite mee, laat staan de gewone sterveling ;-)
Ik heb ze van Kaku gezien, van Brian Greene, van Brian Cox en geen van allen begrijpen het. En daarom ben ik al zolang met Peter in gesprek die dacht te kunnen beweren het wel te begrijpen. Zou leuk zijn, maar uiteindelijk was het, ook volgens hem (naar ik begrepen heb) fysisch onmogelijk er een uitspraak over te doen om het te begrijpen. Tijd als los fysisch fenomeen dus.
Logic will get you from A to B. Imagination will take you everywhere. Zulks is om moverende reden evident!
Einstein/Mick
Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21144
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: de definitie van tijd?

Bericht door Peter van Velzen »

Ik verbeeld me - in tegenstelling tot velen - niet dat tijd iets anders is dan een aantal keren, dat er een regelmatige waarneminkg plaastvindt tussen twee andere waarnemingen. (waarneming is jusiter dan gebeurtenis, want de tijd wordt principieel bepaald door het waarnemen). Dat levert wellicht geen diepgaand begrip op, maar het maakt het wel wat makkelijker om er mee om te gaan. Ik ontken vooralsnog dat het iets fundamentelers is.Dat ontslaat me van de neiging naar dat fundamentelere te willen zoeken.

De problemen die anderen hebben met hun pogingen om dieper te graven, sterken mij slechts in mijn opvatting. Blijft wel de vraag of we gelijktijdigheid moeten opvatten als gelijktijdig door iets bepaalds waargenomen, of als de optelsom van het waarnemingstijdstip plus: De afstand tot wat we menen dat de oorzaak van de waarneming is gedeeld door de lichtsnelheid. Over het algemeen hanteert met het tweede alternatief, maar ik ben er niet van overtuigd dat dit tot een beter begrip leidt.

Zoals gezegd: Zodra tijd wordt gecombineerd met ruimte, snap ik het ook niet meer. Dat kan ik immers niet zo simpel afdoen.
Ik wens u alle goeds
Gebruikersavatar
dikkemick
Adelaar
Berichten: 23067
Lid geworden op: 07 mar 2013 18:36

Re: de definitie van tijd?

Bericht door dikkemick »

Peter van Velzen schreef:Ik verbeeld me - in tegenstelling tot velen - niet dat tijd iets anders is dan een aantal keren, dat er een regelmatige waarneminkg plaastvindt tussen twee andere waarnemingen. (waarneming is jusiter dan gebeurtenis, want de tijd wordt principieel bepaald door het waarnemen). Dat levert wellicht geen diepgaand begrip op, maar het maakt het wel wat makkelijker om er mee om te gaan. Ik ontken vooralsnog dat het iets fundamentelers is.Dat ontslaat me van de neiging naar dat fundamentelere te willen zoeken.

De problemen die anderen hebben met hun pogingen om dieper te graven, sterken mij slechts in mijn opvatting. Blijft wel de vraag of we gelijktijdigheid moeten opvatten als gelijktijdig door iets bepaalds waargenomen, of als de optelsom van het waarnemingstijdstip plus: De afstand tot wat we menen dat de oorzaak van de waarneming is gedeeld door de lichtsnelheid. Over het algemeen hanteert met het tweede alternatief, maar ik ben er niet van overtuigd dat dit tot een beter begrip leidt.

Zoals gezegd: Zodra tijd wordt gecombineerd met ruimte, snap ik het ook niet meer. Dat kan ik immers niet zo simpel afdoen.
A: Verbeelden...Tja. Ik verbeeld me ook wel eens wat. Maar misschien heb je gelijk en is tijd slechts verbeelding omdat.....tijd niet bestaat, maar slechts nuttig en bruikbaar voor ons is.

B: Dus zonder waarnemers bestaat tijd niet? Met waarnemers wel? Dat lijkt op die boom die in het bos omvalt, welke geen geluid maakt omdat er geen waarnemers bij zijn. Fysici zijn het er toch echt over eens dat die bom wel degelijk geluid maakt.

C: Gelijktijdigheid bestaat (voor zover ik begrijp) alleen in relatie tot de relativiteitstheorie. Maar als tijd niet bestaat....bestaat gelijktijdigheid dan wel??

D: Tijd en ruimte zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, dus begrijp je tijd m.i. niet.
Logic will get you from A to B. Imagination will take you everywhere. Zulks is om moverende reden evident!
Einstein/Mick
Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21144
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: de definitie van tijd?

Bericht door Peter van Velzen »

dikkemick schreef:A: Verbeelden...Tja. Ik verbeeld me ook wel eens wat. Maar misschien heb je gelijk en is tijd slechts verbeelding omdat.....tijd niet bestaat, maar slechts nuttig en bruikbaar voor ons is.

B: Dus zonder waarnemers bestaat tijd niet? Met waarnemers wel? Dat lijkt op die boom die in het bos omvalt, welke geen geluid maakt omdat er geen waarnemers bij zijn. Fysici zijn het er toch echt over eens dat die bom wel degelijk geluid maakt.

C: Gelijktijdigheid bestaat (voor zover ik begrijp) alleen in relatie tot de relativiteitstheorie. Maar als tijd niet bestaat....bestaat gelijktijdigheid dan wel??

D: Tijd en ruimte zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, dus begrijp je tijd m.i. niet.
  1. Tijd is geen ding, het is geen gebeurtenis, het is geen waarneming, maar het is het aantal waarnemingen van een ander type tussen twee waarnemingen. Bijvoorbeeld het aantal zonsopgangen in een jaar. Iets bestaat alleen als het meetbare eigenschappen heeft. Iedere individuele tijd heeft die, maar het abstracte idee tijd heeft die niet. Dus dat bestaat inderdaad niet. Het is als het getal 2. Als zodanig bestaat het niet, maar er zijn heel veel verzamelingen van twee dingen mogelijk.
  2. Het geluid (in de bekenis van luchttrillingen) van een boom in het bos die omvalt, wordt gehoord door de dieren in het bos, het zal ook sommige planten doen schudden, en zelfs de grond. Het wordt dus op allerlei manieren waargenomen. Ook de luchtmoleculen nemen het waar en veranderen hun snelheid navenant. Alleen het geluid in het luchtledige wordt niet waargenomen. Dat bestaat dus echt niet. Tijd heeft meer nodig om te kunnen worden waargenomen. Namelijk een verzameling quantum-waarnemers, die gezamelijk in staat zijn meerdere gebeurtenissen te “onthouden”. Als zodanig is het minder reeel als het geluid van de omvallende boom. Tijd vereist niet alleen – naast een oorzakelijke gebeurtenis een gevolg-gebeurtenis (de waarneming), ze vereist een reeks waarnemingen die (ook) gezamelijke waarnemingen veroorzaken. Tijd kan ook niet bestaan op een oneindig klein moment (planck-tijd bijv.). Het vereist dat er meerdere waarnemingen zijn die niet allemaal gelijktijdIg plaatsvinden.
  3. De gelijktijdigheid blijkt in de relativiteitstheorie voor elke waarnemer verschillend te kunnen zijn. Ik neig er daarom toe het als een onmogelijke limiet te beschouwen die nooit bereikt kan worden. Het is een theoretische constructie.
  4. Tijd is onlosmakelijk verbonden met een groep quantum-waarnemers. Deze groep moet zich in de ruimte dicht bij elkaar bevinden teneinde ook tijd te kunnen waarnemen. Maar de overenkomst tussen een tijdseenheid en de afstand die het licht er in aflegt, is een andere zaak. Ik begrijp totaal niet waarom er een lichtsnelheid in het vaccuum is, en al helemaal niet waarom die een bepaalde waarde moet hebben. Dat wil niet zeggen dat ik het aantal waargenomen gebeurtenissen niet begrijp.
Het is nog maar de vraag of ik het feit begrijp waarom herinneringen alleen bestaan aan gebeurtenissen die de entropie hebben doen toenemen. We weten dat het zo is, maar ook hier ontbeert ons enige reden. Zo weten we ook dat er tussen twee gebeurtenissen ruimte is waarin andere gebeurtenissen kunnen plaatsvinden (bijvoorbeeld tikken van een klok). Hieraan valt – meen ik – verder niet veel te begrijpen, en dat is dan ook het enige aan “tijd” dat ik helemaal meen te kennen. Maar of tijd meer is dan dat, is maar zeer de vraag.
Ik wens u alle goeds
Gebruikersavatar
dikkemick
Adelaar
Berichten: 23067
Lid geworden op: 07 mar 2013 18:36

Re: de definitie van tijd?

Bericht door dikkemick »

Peter van Velzen schreef:
  1. Tijd is geen ding, het is geen gebeurtenis, het is geen waarneming, maar het is het aantal waarnemingen van een ander type tussen twee waarnemingen. Bijvoorbeeld het aantal zonsopgangen in een jaar. Iets bestaat alleen als het meetbare eigenschappen heeft. Iedere individuele tijd heeft die, maar het abstracte idee tijd heeft die niet. Dus dat bestaat inderdaad niet. Het is als het getal 2. Als zodanig bestaat het niet, maar er zijn heel veel verzamelingen van twee dingen mogelijk.
  2. Dus tijd is een aantal waarnemingen? Daar zijn de geleerden het niet over eens. Die kunnen tijd nl. nog steeds niet los zien van ruimte. In een leeg heelal, zonder zonnen? Is daar tijd als er ruimte-tijd bestaat? En dan bedoel ik een volledig lege ruimte...een vacuüm zonder quantumfluctuaties. Bestaat er dan nog slechts ruimte, los van tijd en bestaat tijd niet meer???
  3. Het geluid (in de bekenis van luchttrillingen) van een boom in het bos die omvalt, wordt gehoord door de dieren in het bos, het zal ook sommige planten doen schudden, en zelfs de grond. Het wordt dus op allerlei manieren waargenomen. Ook de luchtmoleculen nemen het waar en veranderen hun snelheid navenant. Alleen het geluid in het luchtledige wordt niet waargenomen. Dat bestaat dus echt niet. Tijd heeft meer nodig om te kunnen worden waargenomen. Namelijk een verzameling quantum-waarnemers, die gezamelijk in staat zijn meerdere gebeurtenissen te “onthouden”. Als zodanig is het minder reeel als het geluid van de omvallende boom. Tijd vereist niet alleen – naast een oorzakelijke gebeurtenis een gevolg-gebeurtenis (de waarneming), ze vereist een reeks waarnemingen die (ook) gezamelijke waarnemingen veroorzaken. Tijd kan ook niet bestaan op een oneindig klein moment (planck-tijd bijv.). Het vereist dat er meerdere waarnemingen zijn die niet allemaal gelijktijdIg plaatsvinden.
  4. Dieren, planten en moleculen wil ik even buiten beschouwing laten. Neem een leeg bos. Alleen moet er in dit geval een medium zijn om de geluidsgolven te dragen...dat snap ik. Maar waar het om ging: Als er niemand is om het waar te nemen, maar dit dan geluid? Ja, zeggen de wetenschappers, alleen is er niemand om wara te nemen.
  5. De gelijktijdigheid blijkt in de relativiteitstheorie voor elke waarnemer verschillend te kunnen zijn. Ik neig er daarom toe het als een onmogelijke limiet te beschouwen die nooit bereikt kan worden. Het is een theoretische constructie.
  6. Kan ik me in vinden.
  7. Tijd is onlosmakelijk verbonden met een groep quantum-waarnemers. Deze groep moet zich in de ruimte dicht bij elkaar bevinden teneinde ook tijd te kunnen waarnemen. Maar de overenkomst tussen een tijdseenheid en de afstand die het licht er in aflegt, is een andere zaak. Ik begrijp totaal niet waarom er een lichtsnelheid in het vaccuum is, en al helemaal niet waarom die een bepaalde waarde moet hebben. Dat wil niet zeggen dat ik het aantal waargenomen gebeurtenissen niet begrijp.
Ik begrijp waargenomen gebeurtenissen wel, ik begrijp nog steeds tijd niet als (los) fenomeen.

Het is nog maar de vraag of ik het feit begrijp waarom herinneringen alleen bestaan aan gebeurtenissen die de entropie hebben doen toenemen. We weten dat het zo is, maar ook hier ontbeert ons enige reden. Zo weten we ook dat er tussen twee gebeurtenissen ruimte is waarin andere gebeurtenissen kunnen plaatsvinden (bijvoorbeeld tikken van een klok). Hieraan valt – meen ik – verder niet veel te begrijpen, en dat is dan ook het enige aan “tijd” dat ik helemaal meen te kennen. Maar of tijd meer is dan dat, is maar zeer de vraag.
Dat is zeker DE vraag van dit topic. En ik denk ook niet dat wij er uit kunnen komen. Entropie is volgens mij het struikelblok omdat tijd niet terug zou kunnen gaan, hetgeen met materie b.v. uitstekend kan.
Tijd lijkt maar in 1 richting te kunnen gaan (die van toename entropie) maar dat is het grote vraagteken volgens mij in de fysica. Volgens mij zijn ze aan het onderzoeken of deeltjes in versnellers wel terug kunnen in de tijd...maar dit is speculeren van mij. Want: HOE meten ze dit? Verschijnt er dan een deeltje voordat andere deeltjes gebotst hebben????
Tijd blijft een apart fenomeen.
Logic will get you from A to B. Imagination will take you everywhere. Zulks is om moverende reden evident!
Einstein/Mick
Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21144
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: de definitie van tijd?

Bericht door Peter van Velzen »

Vandaag struikelde ik over deze (oude) video. Ze behandelt, precies die vraag omtrent tijd, waar ik geen zeker antwoord op heb. Misschien kenden jullie hem al, misschien niet. In elk geval ter overweging:

Ik wens u alle goeds
Gebruikersavatar
dikkemick
Adelaar
Berichten: 23067
Lid geworden op: 07 mar 2013 18:36

Re: de definitie van tijd?

Bericht door dikkemick »

Tijd blijft op het diepste niveau onbegrijpelijk. intuïtief denken we allemaal te weten wat tijd is, maar er zit meer achter dan intuïtie. Ook dit filmpje (kende het niet) maakt weer duidelijk dat er meerdere visies zijn.
Logic will get you from A to B. Imagination will take you everywhere. Zulks is om moverende reden evident!
Einstein/Mick
Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21144
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: de definitie van tijd?

Bericht door Peter van Velzen »

dikkemick schreef:Tijd blijft op het diepste niveau onbegrijpelijk. intuïtief denken we allemaal te weten wat tijd is, maar er zit meer achter dan intuïtie. Ook dit filmpje (kende het niet) maakt weer duidelijk dat er meerdere visies zijn.
En mogelojkerwijs zijn ze allemaal fout.
Tijd is niet iets, het iets, het is alleen maar de hoeveelheid van iets
Ik wens u alle goeds
Gebruikersavatar
dikkemick
Adelaar
Berichten: 23067
Lid geworden op: 07 mar 2013 18:36

Re: de definitie van tijd?

Bericht door dikkemick »

Peter van Velzen schreef:
dikkemick schreef:Tijd blijft op het diepste niveau onbegrijpelijk. intuïtief denken we allemaal te weten wat tijd is, maar er zit meer achter dan intuïtie. Ook dit filmpje (kende het niet) maakt weer duidelijk dat er meerdere visies zijn.
En mogelojkerwijs zijn ze allemaal fout.
Tijd is niet iets, het iets, het is alleen maar de hoeveelheid van iets
Nee, het is zelfs niet de hoeveelheid van iets. Wat zegt dit nu eigenlijk? Dat is weer onze interpretatie van het fenomeen tijd. We denken (ook omdat het bruikbaar is) tijd onder te kunnen verdelen in 'iets'. Maar iets is even vaag als god. Je kan er niets mee.
Tijd is bruikbaar, hanteerbaar, voor te stellen op een bepaald niveau, maar wat het exact IS...daar is gewoon nog geen antwoord op Peter.
Logic will get you from A to B. Imagination will take you everywhere. Zulks is om moverende reden evident!
Einstein/Mick
Gebruikersavatar
dikkemick
Adelaar
Berichten: 23067
Lid geworden op: 07 mar 2013 18:36

Re: de definitie van tijd?

Bericht door dikkemick »

Nog een docu waarin de geleerden aangeven tijd nog niet te begrijpen. Wel te gebruiken, niet te begrijpen.

http://topdocumentaryfilms.com/through- ... ime-exist/" onclick="window.open(this.href);return false;
Logic will get you from A to B. Imagination will take you everywhere. Zulks is om moverende reden evident!
Einstein/Mick
Plaats reactie