Georgie schreef: ↑23 mei 2024 00:23
Als een sportclub niet op zondag wil spelen want
“Zondag is gods rustdag” Prima, die vrijheid heeft die club. Maar ik ga dan wel naar een andere winkel en ik word lid van een andere sportclub.
Maar als een buurman bij mij komt klagen omdat ik op zondag de was in de tuin ophang
(“Zondag is gods rustdag, dan doe je zoiets niet”) zoals ik ooit beleefd heb, word ik narrig.
Dring mij die persoonlijke levensovertuigingen niet op! Ik heb het recht om mijn leven naar mijn eigen maatstaven en (eventuele} levensovertuigingen in te richten.
Dat van die was buiten op zondag heb ik ook wel eens meegemaakt. Wij moesten daar dan vooral om lachen – met name omdat het om één enkel vergeten stuk wasgoed ging – dat kan toch ook?
Maar goed, het sentiment begrijp ik, en ik heb daar ook niets op tegen. Waar het hier om gaat en waar ik steeds op wijs is dat je – met enkel het absolute minimum aan inlevingsvermogen – deze situatie dus ook om kunt draaien.
Zo kan iemand zeggen:
“Als jullie uit het leven willen stappen op het moment dat je er genoeg van hebt moet je dat lekker zelf weten, maar dring dat niet aan mij op. Kom niet bij mijn opa aan zijn ziektebed met een praatje dat het nu toch echt hoog tijd is om er een einde aan te maken, en dat het ziekenhuis daar graag bij assisteert. Doe dat lekker bij je eigen opa, en laat mij erbuiten.”
Of, zo kan iemand zeggen:
“Als jij je zoon graag als dochter wilt opvoeden, dan moet jij dat zelf weten. Maar laat mij daar buiten, dring dat niet aan mij op. Kom niet op de basisschool van mijn kind, die nog niet eens goed en wel begrijpt wat seks is, aan hem opdringen dat hij er ook voor kan kiezen om als meisje in het leven te staan, als hij dat wil, en dat de pubertijdsremmers voor hem klaarliggen. Hou dat soort meningen lekker voor je, ik heb er geen behoefte aan.”
Etc., etc.
Zo zitten er altijd twee kanten aan het opdringen van levensovertuigingen. Wij hebben allemaal onze ideeën over wat de juiste overtuigingen zijn – daar heb ik het niet over. Waar het om gaat is het recht deze overtuigingen aan anderen op te dringen.
Waar haalt men het recht vandaan de eigen levensovertuiging aan anderen op te leggen? Dat is de vraag. En dat geldt dus niet alleen voor religieuze levensovertuigingen.
En voor wie nu denkt: “Ook dat is verkeerd.” – ik vraag me af of het wel te voorkomen is. Verschillende opvattingen gaan nu eenmaal altijd botsen met elkaar. De vraag is hoe we daarmee omgaan.
Je gaat nu in op de argumenten zelf, voor en tegen, die door deze of gene de wereld in worden geslingerd. “Er was eens, ergens in een dorpje in Amerika, een man met de volgende mening, maar zijn buurman, die dacht er anders over want die zei…” Prima, leuke discussie, kunnen we het een keer over hebben, maar het belangrijkste is hier nu even het simpele feit dat mensen met elkaar van mening verschillen.
Dan kun je zeggen: “ze vinden dat, want X” maar volgens mij draai je de zaken dan precies om. Ze vinden dat niet vanwege X, nee, het is andersom: ze benoemen X, omdat ze dat vinden. De mening komt eerst, vervolgens dragen ze argumenten aan om die mening te verdedigen.
En al zouden ze enkel superslechte argumenten hebben, zou dat dan betekenen dat ze geen recht meer hebben op hun eigen morele oordeel? Volgens mij beoordeel je dit soort zaken vanuit je persoonlijke gevoel voor rechtvaardigheid, en niet vanuit de kracht van de argumenten die je al dan niet ter ore zijn gekomen.
Iemand voelt, vanuit zijn binnenste, dat het doden van je eigen ongeboren kind niet is hoe het hoort. Pas daarna, als men in discussie komt met anderen, komt men op zaken als de precieze leeftijd waarop de ongeboren vrucht rechten verdient, biologische en juridische kwesties, en wat de Kerk daar dan al dan niet over te zeggen zou hebben. Dat gevoel dat het doden van het ongeboren kind verkeerd is (of juist niet natuurlijk, het gaat beide kanten op), dat is volgens mij primair.
Peter van Velzen schreef: ↑23 mei 2024 05:30
In zoverre mensen steun vinden in hun geweten voor deze standpunten, is het vanwege het feit dat men het associeert met onze empathie jegens onze overleden familie en kennissen, en onze empathie voor baby's. Het is niet voor niets dat anti-abortus activisten de foetus consequent een baby noemen, en het doen voorstellen alsof de voorstanders van Abortus, zelfs een eenmaal geboren baby zouden willen aborteren. Ze weten, dat ons geweten niets zegt over een ziel. Maar heel veel over dierbaren en zuigelingen.
Oké, dus de inhoudelijke discussie over de ziel en op welk moment een ongeboren kind nu exact onze medemenselijkheid verdient even daargelaten
– nogmaals, daar kunnen we het over hebben –
het gaat hier in de eerste plaats om het feit dat redelijke, volwassen mensen het niet eens worden met elkaar, en verschillende meningen zijn toegedaan over deze zaken.
De vraag is of we in staat zijn ons te verplaatsen in iemand met andere morele opvattingen dan wijzelf. En of het gerechtvaardigd is om de eigen mening bij hem door de strot te duwen.
En het is heus niet zo dat alleen christenen tegen zelfmoord zijn. Ik zou bijna willen zeggen: “ieder weldenkend mens met een normaal ontwikkeld moreel vermogen die opgevoed is door liefdevolle ouders denkt er zo over” – maar dan dus alleen maar om het punt te maken hoe beperkt zo’n houding eigenlijk is.
Neem nu zoiets als dit:
Hoe zit dat precies met deze katholieken die tegen pitloze watermeloenen zijn? Waarom zijn ze dat?
Je weet niet hoe een ander tot zijn standpunt komt, dus daar kun je ook niet over oordelen. Dat geldt voor atheïsten, die ieder weer iets anders vinden, en dat geldt voor christenen exact zo. Ze hebben allemaal hun persoonlijke redenen om te vinden wat ze vinden, die
verschillen per individu. Misschien is iemand tegen pitloze watermeloenen om theologische redenen, maar misschien is het om sociaal-culturele of om economische redenen. Misschien is iemand tegen abortus omdat zijn kerk dat voorschrijft, dat kan, maar misschien zijn er heel andere redenen voor. Misschien is het wel op basis van zijn persoonlijke ervaringen met de psychologische schade die dit aan kan richten, waar hij liever niet over spreekt?
Katholieken zijn natuurlijk evenmin een homogene massa als atheïsten dat zijn...
Kom dus niet met: “ze vinden dat, want X”, want dat weet je niet van de ander, hoe hij tot zijn oordeel komt, en om dat voor hem in te vullen is vaak onterecht. Je doet dan iets wat jij andersom ook niet zou kunnen waarderen, als de ander dat bij jou zou doen.
Georgie schreef: ↑23 mei 2024 17:33
Deze innerlijke autoriteit, in de volksmond meestal het ’geweten’ of ‘de menselijke moraal’ genoemd bewaart de balans tussen egoïsme en altruïsme met als maatstaf het eerder genoemde pakket aan universele menselijke normen en waarden en is voor iedere mens verschillend en de manier waarop iemand met dit mechanisme omgaat verschilt ook per individu. We hebben het dan over het dragen van de eigen verantwoordelijkheid.
Oké, goed. En nu komt de een vanuit zijn innerlijke autoriteit tot het oordeel dat euthanasie verboden zou moeten worden, en de ander vindt van niet.
De een vindt dat de kerken gesloten moeten worden, de ander vindt van niet.
De een vindt dat kinderen ervan geschermd moeten worden dat zij op al te jonge leeftijd op school te leren krijgen wat anale seks is, de ander vindt van niet.
En nu? Wie heeft hier uiteindelijk het laatste woord, en waarom? Wat geeft uiteindelijk de doorslag?
Waar doe je een beroep op?