Advaita vedanta filosofie en de eeuwige (niet actieve) waarnemer

[bonifacius]

Als Advaita Vedanta inhoudt dat er geen (eeuwige niet actieve) waarnemer is. dan heb ik mij enigszins vergist, maar als je verder van huis raakt, door het toepassen van wetenschappelijke inzichten, dan wordt het waarschijnlijk hoog tijd, om dat huis voorgoed te verlaten!

Wel, ik had dit antwoord van google's Artificiële-intelligentie niet verwacht...
mijn vraag: 'Helpen wetenschappelijke inzichten bij het begrijpen van Advaita vedanta?'

Absoluut! Wetenschappelijke inzichten kunnen zeker helpen bij het begrijpen van Advaita Vedanta, hoewel het belangrijk is om te benadrukken dat beide disciplines verschillende methoden en doelen hebben.

Hoe kunnen wetenschappelijke inzichten helpen?

- Kosmologie en de Upanishads: Zowel de moderne kosmologie als de Upanishads verkennen de oorsprong en de structuur van het universum. Door beide perspectieven te vergelijken, kunnen we nieuwe inzichten verkrijgen over de aard van de werkelijkheid en onze plaats daarin.

- Kwantumfysica en non-dualiteit: De kwantumfysica heeft aangetoond dat de wereld op subatomair niveau heel anders werkt dan onze dagelijkse ervaring suggereert. Dit kan helpen om de non-duale leer van Advaita Vedanta te begrijpen, waarin het subject en het object als één worden gezien.

- Neurowetenschappen en bewustzijn: Onderzoek naar het bewustzijn kan ons meer leren over de aard van de geest en de relatie tussen de geest en de hersenen. Dit kan helpen om de Advaita-concepten van Atman (de ziel) en Brahman (het Absolute) te verkennen.

- Filosofie en logica: De Advaita Vedanta is diep geworteld in de Indiase filosofie en logica. Door de westerse filosofie en logica te bestuderen, kunnen we een breder perspectief krijgen op de Advaita-leer.

Belangrijke opmerkingen:

- Verschillende methoden: Wetenschap en filosofie gebruiken verschillende methoden om kennis te verwerven. Wetenschap vertrouwt op empirisch onderzoek, terwijl filosofie gebruikmaakt van redenering en intuïtie.

- Verschillende doelen: Het doel van wetenschap is om de natuur te verklaren, terwijl het doel van filosofie, zoals Advaita Vedanta, is om de menselijke ervaring te begrijpen en verlichting te bereiken.

- Aanvulling, geen vervanging: Wetenschappelijke inzichten kunnen de Advaita Vedanta aanvullen, maar ze kunnen deze niet vervangen. De Advaita Vedanta is een spirituele traditie die directe ervaring benadrukt, terwijl de wetenschap zich richt op objectieve waarneming.

Kortom, wetenschappelijke inzichten kunnen ons helpen om de Advaita Vedanta vanuit een nieuw perspectief te bekijken. Het is echter belangrijk om beide disciplines met een open geest te benaderen en te erkennen dat ze verschillende manieren bieden om de werkelijkheid te begrijpen.

Wil je graag dieper ingaan op een specifiek aspect van deze relatie tussen wetenschap en Advaita Vedanta?

Het korte stukje bij "Aanvulling, geen vervanging", "sluit dan toch enigszins aan bij wat ik je schreef en bedoelde.

Ik had alvast geen wetenschappelijke inzichten nodig na mijn semi / bijna-dood ervaring en het opgaan in "het ALL" als gevolg van het roken van 5-Me0-DMT.
Al heeft het wel een maand geduurd eer ik doorhad wat er gebeurd was en zocht ik in eerste instantie richting Kwantumfysica om een verklaring te vinden over "het zwarte gat" waar ik naar mijn intense subjectieve beleving met hypersonische snelheid was ingezogen - met een afgrijselijke ego-dood als gevolg - om daarna in een licht uit te komen dat niet van deze aarde is.

Ik heb de schermafbeelding die ik vijf jaar geleden gemaakt heb van een moment in onderstaande video nog terug gevonden zie..., dat was ik die verdween in het zwarte gat, down the rabbit hole! Gone with the cosmic wind!

[bonifacius]

...
Ik had alvast geen wetenschappelijke inzichten nodig na mijn semi / bijna-dood ervaring en het opgaan in "het ALL" als gevolg van het roken van 5-Me0-DMT.
Al heeft het wel een maand geduurd eer ik doorhad wat er gebeurd was en zocht ik in eerste instantie richting Kwantumfysica om een verklaring te vinden over "het zwarte gat" waar ik naar mijn intense subjectieve beleving met hypersonische snelheid was ingezogen - met een afgrijselijke ego-dood als gevolg - om daarna in een licht uit te komen dat niet van deze aarde is.

Ik heb de schermafbeelding die ik vijf jaar geleden gemaakt heb van een moment in onderstaande video nog terug gevonden zie..., dat was ik die verdween in het zwarte gat, down the rabbit hole! Gone with the cosmic wind!

Voor diegenen die denken dat het allemaal maar een illusie was, een verzinsel van mij omdat mijn brein gescrambled was en mijn zintuigen door elkaar geklutst als gevolg van psychedelica - en wie denkt dat niet - naast aansluiting bij de quantum fysica uitleg van John Hagelin over het zwarte gat vond ik later ook aansluiting bij psychiater Stanislav Grof over mijn "licht dat niet van deze aarde" was beleving.
Zie eerder...

...
Hieronder uit hetzelfde boek over 'the toad' oftewel 5-Me0-DMT ...

GATEWAY TO THE ABSOLUTE: The Secret of the Toad of Light

... I became Consciousness facing the Absolute.

It had the brightness of myriad suns, yet it was not on the same continuum with any light I knew from everyday life. It seemed to be pure consciousness, intelligence, and creative energy transcending all polarities. It was infinite and finite, divine and demonic, terrifying and ecstatic, creative and destructive—all that and much more. I had no concept, no categories for what I was witnessing. I could not maintain a sense of separate existence in the face of such a force. My ordinary identity was shattered and dissolved; I became one with the Source. In retrospect, I believe I must have experienced the Dharmakaya, the Primary Clear Light, which according to the Tibetan Book of the Dead, the Bardo Thödol, appears at the moment of our death. It bore some resemblance to what I encountered in my first LSD session, but it was much more over whelming and completely extinguished any sense of my separate identity.
...

Fragment uit: When the Impossible Happens - Adventures in Non-Ordinary Realities
Stanislav Grof M.D., Ph.D.
(published 2006)

Wat die John Hagelin betreft weet Artificiële-intelligentie ook wat te vertellen nadat ik "John Hagelin over advaita vedanta” invoerde.
Zie antwoord...

John Hagelin, a physicist and founder of the Maharishi Global Consciousness Project, has extensively studied and promoted Advaita Vedanta. He believes that the principles of Advaita Vedanta, which emphasize the unity of consciousness, are compatible with modern scientific understanding.

Hagelin's approach to Advaita Vedanta is grounded in his belief that the fundamental nature of reality is a unified field of consciousness. He argues that this field is the source of all existence and that by tapping into this field, individuals can experience profound states of consciousness and transformation.

Here are some key aspects of Hagelin's views on Advaita Vedanta:

- Unity of Consciousness: Hagelin emphasizes the idea that all beings are ultimately connected through a shared consciousness. This principle is central to Advaita Vedanta, which teaches that the individual self (atman) is identical with the universal self (Brahman).  

- The Power of Meditation: Hagelin promotes meditation as a means of accessing the unified field of consciousness and experiencing its transformative effects. He believes that through meditation, individuals can transcend their limited egoic consciousness and realize their true nature as consciousness itself.

- Scientific Validation: Hagelin has sought to validate the principles of Advaita Vedanta through scientific research. He has conducted studies on the effects of meditation on brain function, and has also explored the potential of group meditation to influence global events.

Hagelin's work has been both praised and criticized. Some have praised his efforts to bridge the gap between spirituality and science, while others have criticized his methods and conclusions. Regardless of one's perspective, Hagelin's contributions to the study and practice of Advaita Vedanta have been significant.

'k had als aansluitende opvolgende vraag nog is dit in de promt van google's Artificiële-intelligentie ingevoerd: "bridging the gap between spirituality and science, is dat mogelijk?"

Stukje uit het antwoord...

...
3. Uitdagingen bij het overbruggen van de kloof:

Ondanks de overlappende gebieden, blijft het moeilijk om een volledige brug tussen wetenschap en spiritualiteit te bouwen. Hier zijn enkele uitdagingen:

- Verschillende taal en concepten: Wetenschap en spiritualiteit gebruiken vaak verschillende taal en concepten, wat communicatie en begrip kan bemoeilijken.

- Subjectieve ervaringen: Veel aspecten van spiritualiteit zijn subjectief en moeilijk te meten of te kwantificeren, wat het moeilijk maakt om ze vanuit een wetenschappelijk perspectief te onderzoeken.

- Paradigmaverschillen: Wetenschap en spiritualiteit kunnen verschillende paradigma's of wereldbeelden hebben, wat het moeilijk maakt om ze te integreren.

[bonifacius]

Als Advaita Vedanta inhoudt dat er geen (eeuwige niet actieve) waarnemer is. dan heb ik mij enigszins vergist,...

Ha, van het één komt het ander, zie wat google's Artificiële-intelligentie mij voorschotelt na invoeren van "john hagelin over de eeuwige (niet actieve) waarnemer"...

John Hagelin en de Eeuwige Waarnemer: Een Diepgaande Duik

John Hagelin, een vooraanstaand natuurkundige en Maharishi Yogi, heeft in zijn werk vaak het concept van een eeuwige (niet-actieve) waarnemer verkend. Dit concept, dat wortels heeft in zowel de kwantumfysica als de Vedische traditie, stelt dat het universum op een fundamenteel niveau afhankelijk is van een bewustzijn dat observeert.

De Kwantummechanica en Bewustzijn

Hagelin, net als andere fysici, heeft gemerkt dat de kwantummechanica een centrale rol toekent aan de waarnemer. In de kwantumwereld gedragen deeltjes zich anders wanneer ze worden waargenomen. Dit heeft geleid tot beroemde gedachtenexperimenten zoals Schrödingers kat, die de verstrengeling tussen de micro- en macrowereld illustreren. Hagelin stelt dat dit niet alleen wijst op een intrinsieke verbondenheid tussen de waarnemer en het waargenomen, maar ook op de mogelijkheid van een niet-lokale, eeuwige waarnemer.

De Vedische Traditie en het Kosmisch Bewustzijn

Hagelin, als Maharishi Yogi, brengt deze kwantumfysica in verband met de Vedische traditie. In deze oude Indiase filosofie wordt het concept van een universeel bewustzijn, of Brahman, beschreven als de ultieme realiteit. Dit bewustzijn is volgens de Vedische geschriften eeuwig, alomtegenwoordig en niet-dualïstisch. Hagelin ziet in dit Vedische bewustzijn een parallel met de niet-actieve waarnemer uit de kwantumfysica.

De Niet-Actieve Waarnemer

- Niet-interventie: Deze waarnemer observeert het universum zonder er actief mee in te grijpen. Het is een puur bewustzijn dat getuige is van alle verschijnselen.
- Eeuwigheid: De waarnemer is tijdloos en bestaat buiten de beperkingen van ruimte en tijd.
- Alomtegenwoordigheid: Het bewustzijn is overal aanwezig, doordringt alles en is de basis van alle realiteit.

Implicaties voor de Werkelijkheid

Het concept van een eeuwige waarnemer heeft diepe implicaties voor onze kijk op de werkelijkheid:

- Eenheid van alles: Als alles uiteindelijk voortkomt uit één bewustzijn, dan zijn alle dingen in essentie met elkaar verbonden.
- De illusie van separatie: Ons gevoel van individualiteit en afgescheidenheid is slechts een illusie.
- Het potentieel van bewustzijn: Bewustzijn is niet alleen een eigenschap van levende wezens, maar de basis van alle bestaan.

Kritiek en Discussie

Het concept van een eeuwige waarnemer is niet zonder controverse. Veel wetenschappers zijn sceptisch over het idee om bewustzijn in de natuurwetenschappen te betrekken. Anderen vinden het concept metafysisch en onwetenschappelijk.

En dan heb ik google's Artificiële-intelligentie ook maar is dit voorgeschoteld: "Houd Advaita Vedanta in dat er geen (eeuwige niet actieve) waarnemer is?"
Antwoord:

Dat is een uitstekende vraag die de kern raakt van een complexe filosofische discussie.

Advaita Vedanta is inderdaad een filosofische school die stelt dat er een ultieme, niet-duale werkelijkheid is, Brahman, waarin subject (waarnemer) en object (waargenomen) één zijn. Echter, het concept van een eeuwige, niet-actieve waarnemer zoals John Hagelin dat presenteert, past niet direct binnen het pure Advaita perspectief.

Laten we eens dieper ingaan op de redenen hiervoor:

- Geen dualiteit: In Advaita is er geen fundamentele scheiding tussen de waarnemer en het waargenomen. Het bewustzijn is niet iets dat losstaat van de werkelijkheid, maar is de werkelijkheid zelf. Er is dus geen behoefte aan een externe, eeuwige waarnemer.

- Illusie van individualiteit: Het individu, inclusief het gevoel van een 'ik' dat observeert, wordt gezien als een Maya, een illusie. Dit betekent niet dat er geen ervaring van een 'ik' is, maar wel dat dit 'ik' niet de ultieme realiteit is.

- Zelfrealisatie: Het doel van Advaita is zelfrealisatie, het directe ervaren van de eenheid met Brahman. Dit gebeurt niet door een externe waarnemer te postuleren, maar door de illusie van het individu te doorzien.

Waarom dan de associatie met Hagelin?

Hoewel Hagelin zich baseert op Vedische concepten, integreert hij deze met moderne natuurkunde. Zijn concept van een eeuwige waarnemer is meer een poging om een brug te slaan tussen de oosterse filosofie en de westerse wetenschap.

Waar ligt dan de overlap?

- Bewustzijn als fundamenteel: Zowel Advaita als Hagelins theorie plaatsen bewustzijn centraal in hun wereldbeeld.
- Eenheid van alles: Beide perspectieven benadrukken de onderliggende eenheid van alle verschijnselen.

Conclusie:

Hoewel er raakvlakken zijn, is het belangrijk om te onderscheiden dat Advaita Vedanta geen aparte, eeuwige waarnemer postuleert. De waarnemer in Advaita is niet een entiteit die losstaat van de werkelijkheid, maar is de werkelijkheid zelf, ervaren als bewustzijn.

Amaai, amaai, wat een uitleg alweer!

Als Advaita Vedanta inhoudt dat er geen (eeuwige niet actieve) waarnemer is. dan heb ik mij enigszins vergist,...

Ja, je hebt je dus enigszins vergist Peter.
Uit bovenstaande wordt duidelijk dat Advaita Vedanta geen aparte, eeuwige waarnemer postuleert.

Allez hup, ter dubbelcheck heb nog maar is een aansluitende vraag als afsluiter van deze discussie over een complexe filosofie gesteld aan google's Artificiële-intelligentie omdat ik het interessant vind.
Dit was mijn vraag > "is er volgens psychiater Stanislav Grof in advaita Vedanta geen aparte, eeuwige waarnemer?"
Antwoord:

Een uitstekende vraag om te stellen! Stanislav Grof, een pionier op het gebied van transpersoonlijke psychologie, heeft inderdaad diepgaande studies uitgevoerd naar de overlap tussen de westerse psychologie en oosterse filosofieën, waaronder Advaita Vedanta.

Grof's perspectief op Advaita en de waarnemer

Grof zou het met je eens zijn dat Advaita Vedanta geen aparte, eeuwige waarnemer postuleert zoals in sommige interpretaties van de kwantummechanica wordt gesuggereerd. In zijn werk benadrukt hij dat:

- Bewustzijn de basis is van alle ervaring: Net als in Advaita, ziet Grof bewustzijn niet als een product van de hersenen, maar als de basis van alle ervaring.

- De illusie van het ego: Het individuele ego, dat we vaak identificeren als de waarnemer, wordt in zowel Advaita als in Grof's werk gezien als een beperkte perceptie van een groter, meer omvattend bewustzijn.

- Non-duale ervaringen: Zowel door middel van psychotherapie als door middel van meditatieve praktijken, beschrijft Grof ervaringen waarin de grenzen tussen het zelf en de ander, tussen de binnenwereld en de buitenwereld, oplossen. Dit komt overeen met de non-duale ervaring die in Advaita wordt nagestreefd.

Waarom is dit belangrijk?

- Integratie van wetenschap en spiritualiteit: Grof's werk biedt een brug tussen de westerse wetenschap en oosterse spiritualiteit, waardoor deze concepten toegankelijker worden voor een breder publiek.

- Verrijking van de psychologie: Door non-duale ervaringen te onderzoeken, heeft Grof de psychologie verrijkt met nieuwe inzichten in de menselijke psyche.

- Verdere exploratie van bewustzijn: Zowel Grof als Advaita Vedanta nodigen ons uit om de grenzen van ons bewustzijn te verkennen en een dieper begrip van onszelf en de wereld te ontwikkelen.

Waar liggen de nuances?

Hoewel Grof en Advaita Vedanta veel gemeen hebben, zijn er ook nuances:

- Empirische benadering: Grof benadert de non-duale ervaring vanuit een empirisch perspectief, terwijl Advaita vaak een meer filosofische en speculatieve benadering hanteert.

- Focus op psychotherapie: Grof's werk is sterk gericht op de toepassing van deze inzichten in de psychotherapie, terwijl Advaita meer een pad naar zelfrealisatie is.

Conclusie

Zowel Stanislav Grof als Advaita Vedanta komen tot de conclusie dat er geen aparte, eeuwige waarnemer is die losstaat van de werkelijkheid. In plaats daarvan wordt bewustzijn gezien als de basis van alle ervaring, en het individuele ego als een beperkte perceptie van een groter geheel. Door de werken van Grof en de studie van Advaita Vedanta kunnen we onze eigen ervaring van bewustzijn verdiepen en een meer holistisch beeld van onszelf en de wereld ontwikkelen.

Hele boterham alweer. Weer wat bijgeleerd, al weet ik dit natuurlijk allemaal al heel lang, maar zoiets krijg je zomaar niet 1,2,3 uitgelegd.

Ik weet uit diepe transpersoonlijke ervaringen dat alles met alles verbonden is. Dat volstaat voor mij. Ik ben verbonden met het al, met alles om me heen, met de kosmos, het universum of hoe me het allemaal wil noemen, en hoe abstract het ook klinkt, en hoef daar geen complexe filosofie als de advaita vedanta meer voor te bestuderen.
Studie daarvan is voor mensen die nog geen transpersoonlijke ervaringen hebben gehad of ze gehad hebben maar niet snappen wat hen overkomen is.

En als allerlaatste citaat uit Google's Artificiële-intelligentie zie ik psychiater Stanislav Grof mij bevestigen dat alles met alles verbonden is.
Zie...

Ja, volgens Stanislav Grof is alles met alles verbonden. Dit is een kernidee dat hij heeft ontleend aan zijn uitgebreide onderzoek naar transpersoonlijke ervaringen en bewustzijnsstaten.

Grof baseert deze overtuiging op zijn observaties van:

- Non-duale ervaringen: In deze ervaringen vervagen de grenzen tussen het zelf en de ander, tussen de binnenwereld en de buitenwereld. Dit geeft aan dat er een onderliggende eenheid is in alle dingen.

- Collectief onbewuste: Grof zag in zijn patiënten ervaringen die wezen op een collectief bewustzijn, een soort universeel geheugen waarin alle menselijke ervaring is opgeslagen. Dit suggereert een diepe verbondenheid tussen alle individuen.

- Kosmisch bewustzijn: Op het hoogtepunt van sommige transpersoonlijke ervaringen rapporteerden patiënten een gevoel van eenheid met het universum, een kosmisch bewustzijn dat alles omvat.

Wat betekent deze verbondenheid?

Deze verbondenheid betekent niet alleen dat we allemaal met elkaar verbonden zijn, maar ook dat we verbonden zijn met alle levende wezens, de natuur en zelfs het universum als geheel. Het is een idee dat overeenkomt met veel oosterse filosofieën, zoals Advaita Vedanta, waar de ultieme realiteit wordt gezien als een niet-duale eenheid.
...

[VseslavBotkin]

Ik denk zelf niet dat Advaita holistisch is, dat het zegt dat "alles met alles verbonden" is. Śaṅkara heeft echt een filosofische inborst, hij redeneert heel consistent en benadrukt keer op keer (door middel van zeer uitgebreide analyses) dat veelheid een illusie is (zonder de alledaagse noodzakelijkheid ervan af te wijzen, of te erkennen dat die illusie wel een zekere mate van consistentie heeft). "Één, zonder een tweede". In de laatste instantie zijn er namelijk geen "dingen" die met elkaar verbonden zijn, want zowel subjecten als objecten zijn māyā en dus onwerkelijk. Ze bestaan niet echt, het zijn illusies. Het enige wat werkelijk is en ooit werkelijk geweest is, is voor Śaṅkara de tijdloze, ruimteloze onverdeeldheid van Brahman.

2.3 Two-tiered reality

For Śaṅkara, the existence of the phenomenal empirical world alongside that of nondual brahman is in fact an illusory false reality. They are one, not two. Yet the world’s indeterminable appearance sets up a two-tiered (or two truths or two orders) approach to reality: (1) The conventional intersubjective empirical reality (vyāvahārikasattā) that comprises the universe; and (2) the ultimate reality (pāramārthikasattā) of nondual existence that is brahman. This hierarchy of two orders and their asymmetrical relationship avoids their mutual contradiction. A conscientious reader must understand this distinction and be mindful that Śaṅkara toggles his perspective between the two. This distinction is also foundational for comprehending his views on consciousness and his philosophical methods intended to culminate in mokṣa, more on which below.

The empirical order is a provisional ontology, whereas the ultimate reality is a final ontology. From the provisional empirical perspective, our universe is well founded like the pot is founded in clay. No object depends on itself, and its dependence is transitively descending to the foundation of nondual existence. The universe’s relationship with this ground is dependent and asymmetrical. This relationship collapses however at the ultimate order of nondual reality. For example, Śaṅkara can provisionally speak of the relationship of pot and clay (akin to the empirical standpoint); but from the perspective of cause and effect identity, there is only clay (i.e., the absolute standpoint). The pot form is a mere property, not a substantive. Despite its name and function, Śaṅkara does not ultimately attribute pot form to clay because it possesses no being apart from the clay substantive and is less real. Similarly, the order of ultimate reality is nondual existence alone, with no second things like properties.

https://plato.stanford.edu/entries/shan ... ndPersIden

In die zin is de beroemde spreuk "tat tvam asi" ("dat ben jij", atman = brahman) uit de Chandogya-oepanisjad enigszins misleidend, het is niet dat jij Brahman bent want je bestaat niet echt. Er is alleen maar Brahman. Er is dus ook, uiteindelijk, geen enkele relatie tussen de illusie van de realiteit en Brahman. Je hebt de bekende metafoor voor avidya (onwetendheid), met het slang en de touw. De werkelijkheid die we denken te ervaren - waarin we geboren worden en sterven, waarin we denken personen te zijn - is voor Advaitins alsof we een stuk touw in het donker aanzien voor een slang. Maar op het moment dat die illusie doorzien wordt, wordt het ook duidelijk dat er nooit iets in dat touw zelf aanwezig was dat die illusie veroorzaakte. Śaṅkara zegt dit in de brahmasoetras, er kan uiteindelijk geen relatie zijn tussen waarheid en illusie, want waarheid is zelf-omvattend, perfect, etc. Dit vind ik overigens een interessante vraag die Advaita oproept: hoe komt het dat er überhaupt māyā "is" (lijkt te zijn)? Hoe is God ooit van zichzelf vervreemd geraakt? Śaṅkara heeft daar zelf ook niet echt een bevredigend antwoord op.

[bonifacius]

Ik denk zelf niet dat Advaita holistisch is, dat het zegt dat "alles met alles verbonden" is.

Advaita Vedanta wordt beschouwd als een holistische filosofie.

Holisme is het idee dat het geheel meer is dan de som van de delen. Advaita Vedanta, wat 'non-duale Vedanta' betekent, stelt dat de ultieme realiteit één, ondeelbaar en zonder delen is. Dit betekent dat alles in het universum, inclusief individuele wezens, uiteindelijk verbonden is met deze ene realiteit.

Śaṅkara heeft echt een filosofische inborst, hij redeneert heel consistent en benadrukt keer op keer (door middel van zeer uitgebreide analyses) dat veelheid een illusie is (zonder de alledaagse noodzakelijkheid ervan af te wijzen, of te erkennen dat die illusie wel een zekere mate van consistentie heeft). "Één, zonder een tweede"...

De uitspraak "Één, zonder een tweede" is een beknopte samenvatting van het Advaita-concept. Het benadrukt de absolute eenheid van alles. Er is geen tweede naast het Eén, geen ander naast het Al. Deze eenheid is niet alleen een filosofische concept, maar ook een ervaring die door verlichte individuen wordt bereikt.

Zie daar nog een boeddhistisch perspectief in vergelijking met dat van twee prominente advaita leraars als Ramesh Balsekar en de Duitse Karl Renz >>> there is no second - the Buddha

Zowel Karl Renz als Ramesh Balsekar, twee prominente figuren in de westerse interpretatie van Advaita, benadrukken het holistische karakter van deze filosofie.
Ook Śaṅkara, een van de meest invloedrijke filosofen in de Advaita Vedanta traditie, benadrukte de eenheid van alle bestaan. Volgens hem is de ultieme werkelijkheid, Brahman, ondeelbaar en alomtegenwoordig. Alles wat bestaat, is in essentie Brahman. Deze visie van eenheid en onderlinge verbondenheid is een kernprincipe van holisme.
Zie ook Artificiële-intelligentie...

Waarom kan Advaita als holisme worden beschouwd?

- Eenheid van het bestaan: Śaṅkara leerde dat alle individuele zielen (ātman) in wezen identiek zijn aan de kosmische ziel (Brahman). Dit betekent dat er geen fundamenteel onderscheid is tussen de individuele ervaring en de universele werkelijkheid.

- Illusie van dualiteit: De wereld zoals we die ervaren, met haar schijnbare dualiteit tussen subject en object, is volgens Śaṅkara een illusie (māyā). De werkelijke realiteit is niet-duaal (advaita).

- Alomtegenwoordigheid van Brahman: Brahman doordringt alles en is aanwezig in elk aspect van de werkelijkheid. Er is geen plaats waar Brahman afwezig is.

@VseslavBotkin: Let op dus, deze eenheid is niet alleen een filosofische concept, maar ook een ervaring die door verlichte individuen wordt bereikt.
Beschouw jij jezelf als een verlicht individu?

[bonifacius]

Dit vind ik overigens een interessante vraag die Advaita oproept: hoe komt het dat er überhaupt māyā "is" (lijkt te zijn)? Hoe is God ooit van zichzelf vervreemd geraakt? Śaṅkara heeft daar zelf ook niet echt een bevredigend antwoord op.

Voer wat je hier typte is in de prompt van google's Artificiële-intelligentie.
Ik deed het net en kreeg dit antwoord...

Dat is inderdaad een zeer interessante en diepgaande vraag die Advaita oproept. Het concept van māyā, de illusoire wereld die ons van onze ware aard als Brahman scheidt, is een van de meest intrigerende en tegelijkertijd meest raadselachtige aspecten van deze filosofie.

Je hebt gelijk dat Śaṅkara zelf geen definitief antwoord geeft op de vraag hoe māyā überhaupt is ontstaan. Dit is een van de vele mysteries die Advaita bewust open laat. Het idee is dat het proberen te begrijpen hoe māyā is ontstaan ons juist verder van de ervaring van de eenheid verwijdert.

Waarom is deze vraag zo moeilijk te beantwoorden?

- De aard van māyā: Māyā is per definitie onkenbaar. Het is een illusie, een schijnwerkelijkheid. Het proberen te begrijpen hoe een illusie is ontstaan is als het proberen te begrijpen hoe een droom is ontstaan.

- De transcendentie van Brahman: Brahman is zowel immanent (in alles aanwezig) als transcendent (boven alles verheven). Het is moeilijk om te begrijpen hoe iets dat transcendent is, ooit 'vervreemd' zou kunnen raken van zichzelf.

- De beperkingen van het intellect: Het intellect is een product van māyā. Het is dus niet het juiste instrument om de oorzaak van māyā te begrijpen.

Het begrijpen dat het intellect een product is van māyā moet volstaan (en vrijdenkers aan het denken zetten ).
Een verlicht persoon heeft een heel andere relatie met het intellect.

Vraag ook maar is een google's Artificiële-intelligentie dit "is een verlicht iemand het intellect ontstegen?"
Ik zet het antwoord toch maar hier want wederom een uitstekende vraag van mij volgens goeroe Gemini.
Zie...

Een uitstekende vraag! Het concept van verlichting en de rol van het intellect daarin is een centrale discussie binnen veel filosofische en spirituele tradities, waaronder Advaita Vedanta.

Kort gezegd: volgens de Advaita filosofie is een verlicht persoon niet zozeer ontstegen aan het intellect, maar heeft hij of zij een heel andere relatie met het intellect.

Laten we dit verder uitdiepen:

- Het intellect als instrument: Het intellect is een krachtig instrument dat ons helpt de wereld te begrijpen en te navigeren. Het is echter beperkt in zijn mogelijkheden. Het kan ons niet de ultieme waarheid over de realiteit vertellen.

- De illusie van het ego: Het intellect is vaak verbonden met het ego, dat is ons gevoel van een afzonderlijk zelf. Dit ego is volgens Advaita een illusie.

- Verlichting en het intellect: Een verlicht persoon heeft doorzien dat het ego een illusie is. Het intellect wordt dan niet meer gebruikt om de wereld te analyseren en te categoriseren, maar om de ervaring van eenheid te verdiepen. Het intellect wordt als het ware een instrument van intuïtie en directe ervaring.

Dus, wat betekent het om 'ontstegen' te zijn aan het intellect?

- Niet ontkennen: Het betekent niet dat het intellect wordt ontkend of afgewezen. Het intellect blijft een functioneel instrument voor het dagelijks leven.

- Transcenderen: Het betekent wel dat het intellect wordt getranscendereerd. Het is niet langer de enige of zelfs de belangrijkste bron van kennis.

- Directe ervaring: Een verlicht persoon vertrouwt meer op directe ervaring en intuïtie dan op intellectuele analyse.
In essentie:

Een verlicht persoon heeft een niet-dualistische relatie met het intellect. Het intellect wordt niet als vijand gezien, maar als een hulpmiddel dat op de juiste manier gebruikt moet worden.

'K vind dit weer een uitstekend antwoord van google's Artificiële-intelligentie!

[VseslavBotkin]

Ik denk zelf niet dat Advaita holistisch is, dat het zegt dat "alles met alles verbonden" is.

Advaita Vedanta wordt beschouwd als een holistische filosofie.

Holisme is het idee dat het geheel meer is dan de som van de delen. Advaita Vedanta, wat 'non-duale Vedanta' betekent, stelt dat de ultieme realiteit één, ondeelbaar en zonder delen is. Dit betekent dat alles in het universum, inclusief individuele wezens, uiteindelijk verbonden is met deze ene realiteit.

Nou, het universum bestaat dus uiteindelijk niet volgens Sankara, dat is wat maya betekent. Tijd en ruimte - en dus ook subjecten (personen en hun handelingen) en objecten (de dingen in de wereld) - zijn immers illusies, in deze "wereld" is er namelijk veranderlijkheid en veelheid, en alles dat veranderlijk of veelvoudig is is voor Sankara onwerkelijk. Voor het gemak echter, doen we (zolang die illusie er nog is) wel alsof het echt is, hij geeft het ook een soort pragmatische plek in zijn filosofie zoals in de passage staat die ik aanhaalde. Maar uiteindelijk is er geen "verbondenheid" tussen de wezens in het universum en Brahman, want er zijn geen wezens - het enige wat bestaat is Brahman. En er is geen relatie tussen Brahman en die illusie (zie de analogie van het touw en de slang). Hij gelooft dan ook dat het universum verdwijnt als "je" moksha bereikt (nauwkeuriger gezegd: de illusie verdwijnt, het universum heeft nooit bestaan en jij ook niet).

Bron, pdf-pagina 75 t/m 77.
URL (in de link) werkte niet: is nu opgelost — chromis

Brahman is ook geen geheel strikt genomen, want het heeft geen delen. Uiteindelijk bestaat er maar één "ding" voor Sankara en dat is Brahman, de rest is avidya, ook het idee van verbondenheid. Hij is hier heel radicaal in.

De uitspraak "Één, zonder een tweede" is een beknopte samenvatting van het Advaita-concept. Het benadrukt de absolute eenheid van alles. Er is geen tweede naast het Eén, geen ander naast het Al. Deze eenheid is niet alleen een filosofische concept, maar ook een ervaring die door verlichte individuen wordt bereikt.

(...)

@VseslavBotkin: Let op dus, deze eenheid is niet alleen een filosofische concept, maar ook een ervaring die door verlichte individuen wordt bereikt.
Beschouw jij jezelf als een verlicht individu?

Er is altijd sprake van een gigantische ironie m.b.t. alle praat over "verlichting" [moksha] en "ervaringen van individuen". Exoterisch wordt er namelijk gesproken over yogi's en "verlichten", maar esoterisch gezien zijn al die zaken illusies. Er zijn namelijk geen personen, er is alleen maar Brahman. In die zin is het dus ook niet een "ervaring", want er is niemand die het ervaart en niets om te ervaren, dat is dan parabrahman of nirguna brahman (brahman zonder kwaliteiten). Als het een ervaring is, zegt Sankara, is het strikt genomen nog steeds maya (want dan "is" het op een bepaalde manier, het heeft iets kwalitatiefs). Dit is waarom sommigen hindoes hem verketteren als nihilist.

Zie daar nog een boeddhistisch perspectief in vergelijking met dat van twee prominente advaita leraars als Ramesh Balsekar en de Duitse Karl Renz >>> there is no second - the Buddha

Ik ben niet echt onder de indruk van de uitleg van AI (AI is een mooi voorbeeld van maya trouwens, het produceert oppervlakkig gezien een soort illusie van coherentie die nergens op gebaseerd is en die verdwijnt als je er kritisch over nadenkt).

The Buddha's concept of "no self" or "anatman" is closely related to the idea of "there is no second." While the Buddha didn't use the exact phrase, his teachings imply that there is no separate, enduring self that exists independently of the ever-changing stream of thoughts, feelings, and sensations.

Key points from the Buddha's teachings on "anatman":
The Impermanence of All Things: All things are subject to change and decay. There is no permanent, unchanging self.
The Interconnectedness of All Existence: All beings and things are interconnected and interdependent. There is no isolated, independent self.
The Illusion of Self: The sense of a separate self is an illusion created by the mind.
The Buddha's emphasis on the impermanence of all things and the interconnectedness of existence is consistent with the Advaita Vedanta concept of "there is no second." Both teachings point to the ultimate unity of all things and the illusion of separation.

Voor de boeddha zijn er niet echt "dingen" die verbonden met elkaar zijn en zeker geen absolute eenheid (hij ontkent dat zelfs expliciet en daarom mogen de hindoes hem ook niet). Hij zegt in een hele bekende soetra dat zowel het idee van bestaan, als het idee van niet-bestaan, beide niet van toepassing zijn op de realiteit als je de "juiste" kijk hebt. Verder wijst hij gespeculeer over dit soort zaken (de uiteindelijke aard van de werkelijkheid) op meerdere plekken af ("de parabel van de gifpijl"), omdat het volgens hem afleidt van het enige "echte" filosofische probleem, namelijk het probleem van het lijden. Hij stelt op meerdere plekken voor dat je zulke debatten beter links kan laten liggen omdat ze tot verwarring leiden of afleiden van de monastische praktijk.

Ook Śaṅkara, een van de meest invloedrijke filosofen in de Advaita Vedanta traditie, benadrukte de eenheid van alle bestaan. Volgens hem is de ultieme werkelijkheid, Brahman, ondeelbaar en alomtegenwoordig. Alles wat bestaat, is in essentie Brahman. Deze visie van eenheid en onderlinge verbondenheid is een kernprincipe van holisme.

Alles wat "bestaat", op de manier zoals we dat woord normaal begrijpen, is voor Sankara een illusie. Brahman lijkt niet op iets wat wij kunnen ervaren in de normale werkelijkheid, of ook maar kunnen voorstellen. De wereld/het universum is in de laatste analyse (provisioneel kent hij er wel een plek aan toe) dus niet verbonden met Brahman, want het is insubstantieel, en waarheid en illusie hebben geen enkel verband met elkaar. De illusie (d.w.z. het universum van tijd, ruimte, veelheid en verandering) verdwijnt volgens hem op het moment dat moksha gerealiseerd wordt.

Wederom ben ik niet onder de indruk van de computer. Brahman is niet "overal in aanwezig", het is niet aanwezig in wat wij vanuit ons gezond verstand als werkelijkheid zien, omdat dat volgens hem een soort luchtspiegeling is. Brahman is uiteindelijk het enige wat bestaat, er is uiteindelijk maar één "ding".

[bonifacius]

Wederom ben ik niet onder de indruk van de computer. Brahman is niet "overal in aanwezig", het is niet aanwezig in wat wij vanuit ons gezond verstand als werkelijkheid zien, omdat dat volgens hem een soort luchtspiegeling is. Brahman is uiteindelijk het enige wat bestaat, er is uiteindelijk maar één "ding".

Na onderstaande nog niet onder de indruk van google's Artificiële-intelligentie?
Mijn vraag eraan: "Is voor Sankara alles een illusie, ook dat alles met alles verbonden is?"

Dat is een uitstekende vraag, want het dringt door tot de kern van de Advaita Vedanta filosofie van Sankara.

In de Advaita Vedanta is de concept van 'illusie' (Maya) inderdaad centraal. Alles wat we waarnemen met onze zintuigen en ons verstand, inclusief het idee van een verbonden geheel, wordt als een projectie van deze illusie gezien.

Laten we dit eens verder uitpakken:

- De diepste realiteit: Volgens Sankara is de diepste, meest fundamentele realiteit Brahman, een absolute, onveranderlijke en alomvattende eenheid.

- Maya als overlay: Over deze absolute realiteit ligt een laag van Maya, een kosmische illusie. Deze Maya zorgt ervoor dat we de eenheid van Brahman niet direct ervaren, maar in plaats daarvan een wereld van dualiteit, van subject en object, van individuele zelf en ander waarnemen.

- Zelfs verbondenheid is een illusie: Zelfs het besef van een verbondenheid tussen alle dingen is, gezien vanuit het perspectief van Advaita, een product van Maya. Het is een verfijndere vorm van illusie, een subtielere manier waarop de eenheid van Brahman wordt verhuld.

Waarom is dat zo?

- Relatieve waarheid: Alles wat we waarnemen, inclusief het idee van een verbonden geheel, is relatief en tijdelijk. Het is een product van onze beperkte perceptie.

- Absolute waarheid: De absolute waarheid is de eenheid van Brahman, een staat van pure bewustzijn zonder object. In deze staat is er geen 'ik' dat iets 'ervaart', en dus ook geen ervaring van verbondenheid of scheiding.

Dus, om je vraag te beantwoorden: Zelfs het idee dat alles met alles verbonden is, wordt door Sankara gezien als een product van Maya. Het is een stap in de richting van de waarheid, maar het is nog steeds een conceptueel begrip dat beperkt is door de illusie van dualiteit.

De ultieme waarheid is niet een verbondenheid tussen dingen, maar de realisatie dat er helemaal geen afzonderlijke dingen zijn. Alles is Brahman.

Om dit te verduidelijken: Stel je een droom voor. In je droom zie je verschillende objecten en personages die met elkaar verbonden lijken. Maar wanneer je wakker wordt, realiseer je je dat de hele droom slechts een illusie was. Er waren geen echte objecten of relaties, alleen bewustzijn.

Op dezelfde manier is de wereld die we ervaren een droom, een illusie. En zelfs het idee van een verbondenheid binnen die droom is uiteindelijk een illusie.

Inderdaad, de absolute waarheid is de eenheid van Brahman, een staat van pure bewustzijn zonder object. In deze staat is er geen 'ik' dat iets 'ervaart', en dus ook geen ervaring van verbondenheid of scheiding.

En nu komt de clue, of beter de schijnbare paradox: Ik ben al decennia lang een groot fan van Stanislav Grof, Ralph Metzner en William A. Richards dewelke alle drie praten over het Kosmische Ik.
Zie Artificiële-intelligentie...

Het Kosmische Ik: Een Diepgaande Duik in de Werken van Grof, Metzner en Richards

De zoektocht naar het Kosmische Ik is een centrale thema in de werken van Stanislav Grof, Ralph Metzner en William A. Richards. Deze pioniers op het gebied van de transpersoonlijke psychologie hebben baanbrekend onderzoek gedaan naar niet-alledaagse bewustzijnstoestanden, zoals die optreden tijdens diepgaande meditatie, droomslaap en onder invloed van bepaalde psychoactieve substanties.

Wat is het Kosmische Ik?

Het Kosmische Ik verwijst naar een gevoel van verbondenheid met iets groters dan onszelf, een universeel bewustzijn of een kosmische orde. Dit is een ervaring die vaak wordt beschreven als een gevoel van eenheid met alle levende wezens, de natuur en zelfs het hele universum. Het is een staat van zijn waarin de persoonlijke ego-grenzen oplossen en er een gevoel van oneindigheid en tijdloosheid ontstaat.

De Bijdragen van Grof, Metzner en Richards

- Stanislav Grof: Grof is vooral bekend om zijn onderzoek naar LSD-therapie en zijn ontwikkeling van de holotropische ademhaling. Hij heeft een omvangrijk corpus aan werk waarin hij de ervaringen van zijn patiënten beschrijft, waarbij hij vaak verwijst naar archetypische thema's en het concept van het Kosmische Ik. Grof ziet het Kosmische Ik als een integraal onderdeel van de menselijke psyche en stelt dat de ervaring ervan kan leiden tot een diepere betekenisgeving aan het leven.

- Ralph Metzner: Metzner werkte nauw samen met Grof en Timothy Leary aan het Harvard Psychedelic Research Project. Hij heeft zich verdiept in de religieuze en spirituele aspecten van niet-alledaagse bewustzijnstoestanden. Metzner benadrukt de rol van taal en symbolen bij het begrijpen van de ervaring van het Kosmische Ik.

- William A. Richards: Richards heeft zich gericht op de neurofysiologische basis van mystieke ervaringen. Hij heeft onderzoek gedaan naar de effecten van psychoactieve substanties op de hersenen en heeft geprobeerd een wetenschappelijke verklaring te vinden voor de ervaring van het Kosmische Ik.

Ik twijfel er geen moment aan dat volgens Stanislav Grof, Ralph Metzner en William A. Richards alles met alles verbonden is, maar vroeg het toch maar is aan google's Artificiële-intelligentie, om Artificiële-intelligentie te testen op zijn antwoord en voor wat meer details eventueel.
Antwoord...

Is Alles met Alles Verbonden volgens Grof, Metzner en Richards?

Een uitstekende vraag! De kern van de werken van Grof, Metzner en Richards draait inderdaad om het idee van een onderliggende verbondenheid van alle dingen. Ze suggereren dat er een diepere, onderbewuste realiteit bestaat waarin alles met elkaar verweven is.

Laten we dit concept eens verder uitdiepen:

Het Holos: Grof introduceert het concept van het 'holos', een Grieks woord dat 'geheel' betekent. Het holos is voor hem een soort kosmisch bewustzijn waarbinnen alle individuele bewustzijnen zijn opgenomen. Het is een veld van informatie en energie waaruit alle manifestaties voortkomen.

- De Unie van Alle Dingen: Metzner, sterk geïnspireerd door oosterse filosofieën, benadrukt de eenheid van alle dingen. Hij ziet de individuele ziel als een uitbreiding van het kosmische bewustzijn.

- Neurofysiologische Basis: Richards probeert deze ervaringen een wetenschappelijke onderbouwing te geven. Hij suggereert dat bepaalde neurologische processen in de hersenen kunnen leiden tot een ervaring van eenheid en verbondenheid.

Dus, om je vraag direct te beantwoorden: Ja, voor Grof, Metzner en Richards is er een sterke tendens om alles met alles verbonden te zien. Deze verbondenheid is niet alleen een filosofisch of spiritueel concept, maar wordt ook ondersteund door hun klinische ervaringen en neurofysiologisch onderzoek.

Wat houdt deze verbondenheid in?

- Causale verbanden: Alles beïnvloedt alles. Onze gedachten, gevoelens en acties hebben een invloed op het geheel, en omgekeerd.

Informatieveld: Het universum kan worden gezien als een gigantisch informatienetwerk waar alles met alles verbonden is.

Archetypen: Grof benadrukt de rol van archetypen, universele symbolen die in alle culturen terug te vinden zijn. Deze archetypen verbinden ons met een diepere, collectieve onbewuste.
...

Ja, wie heeft er nu gelijk hé?
Als voor Sankara alles een illusie, ook dat alles met alles verbonden is, wat dan met Stanislav Grof, Ralph Metzner en William A. Richards voor wie alles met alles verbonden is?

Ik heb het voorgelegd aan google's Artificiële-intelligentie, zie antwoord..

Dat is een zeer interessante vraag die de schijnbare tegenstrijdigheid tussen de Advaita Vedanta van Sankara en de visies van Grof, Metzner en Richards aankaart.

Laten we deze vraag vanuit verschillende perspectieven benaderen:

1. Verschillende niveaus van waarheid:

- Sankara: Voor Sankara is de ultieme waarheid de non-dualiteit (Advaita), de eenheid van alles. Alles wat we waarnemen, inclusief het idee van verbondenheid, is een projectie van Maya, een kosmische illusie.

- Grof, Metzner en Richards: Deze onderzoekers werken vanuit een meer fenomenologisch perspectief. Ze bestuderen de ervaringen van mensen en concluderen dat er een diepgaande verbondenheid lijkt te bestaan tussen alle dingen. Voor hen is deze verbondenheid een waarneembaar fenomeen, een aspect van de menselijke ervaring.

2. Verschillende benaderingen:

- Sankara: Sankara's benadering is meer abstract en filosofisch. Hij probeert de ultieme aard van de realiteit te begrijpen.

- Grof, Metzner en Richards: Hun benadering is meer empirisch en wetenschappelijk. Ze proberen de menselijke ervaring te begrijpen en te verklaren.

3. Complementariteit:

- Het is mogelijk om beide perspectieven te verenigen. De ervaring van verbondenheid die Grof, Metzner en Richards beschrijven, kan worden gezien als een stap op het pad naar de realisatie van de non-dualiteit. Het is een ervaring binnen de illusie (Maya), maar het kan een aanwijzing zijn voor de onderliggende eenheid.

Dus, hoe kunnen we deze schijnbare tegenstrijdigheid oplossen?

- De illusie van separatie: Zowel Sankara als Grof et al. benadrukken dat de illusie van separatie centraal staat in de menselijke ervaring. Het gevoel van een afzonderlijk 'ik' is een illusie.

- De ervaring van verbondenheid: Grof et al. laten zien dat er een diepe menselijke behoefte is aan verbinding en dat deze ervaring op verschillende manieren kan worden opgeroepen.

- De ultieme realiteit: Voor Sankara is de ultieme realiteit de non-dualiteit, een staat waarin er geen ervaring van verbondenheid of separatie meer is, omdat er geen 'ervaarder' meer is.

Conclusie:

De visies van Sankara en Grof et al. zijn niet noodzakelijk tegenstrijdig, maar eerder complementair. De ervaring van verbondenheid kan een waardevol hulpmiddel zijn op het pad naar de realisatie van de non-dualiteit. Het is belangrijk om te onthouden dat de ervaring van verbondenheid, net als alles anders, uiteindelijk een manifestatie van de ene, onverdeelbare realiteit is.

In essentie:

- Sankara: De ultieme realiteit is non-dualiteit. Alles wat we ervaren, inclusief verbondenheid, is een illusie.

- Grof et al.: De ervaring van verbondenheid is een diepgaand aspect van de menselijke ervaring en kan een aanwijzing zijn voor de onderliggende eenheid.

Beide perspectieven bieden waardevolle inzichten in de aard van de realiteit en de menselijke ervaring.

ik weet wat "ik" beleefd heb bij het roken van één van de zwaarste zo niet het zwaarste psychedelicum ter wereld, - te weten Bufo Alvarius / 5-Me0-DMT - en weet dus uit eigen ervaring waar Stanislav Grof het over heeft in onderstaande twee video's.

Ik werd net als Stanislav Grof weggezogen, een zwart gat in, om 20 minuten later weer bij te komen en het eerste dat ik stamelde, nog na daverend van de energie die door mijn lijf gierde was: ALLES IS MET ALLES VERBONDEN...

En het maffe is dat er geen 'ervaarder' meer over is na dat proces van verbrijzeld / vernietigd te worden in dat zwarte gat en dus ook geen "ik" dat in een licht uitkomt dat niet van deze aarde is!
ER IS DAN ALLEEN PUUR BEWUSTZIJN ZONDER OBJECT EN GEEN ERVARING NOCH ERVAARDER!

I know, wat ik ook onder woorden tracht te brengen hierover klinkt als wartaal.
Dit is te abstract om in taal te vatten.
Het is niet uit te leggen aan iemand die het niet meegemaakt heeft.

Ik heb vier jaar zowat dagelijks per email gediscussieerd met een filosoof die een encyclopedische kennis heeft van Oosterse Mystiek en filosofie, en die kwam ook af met Sankara, net zoals jij.

Een jaar geleden kreeg hij zijn doodsvonnis: Pancreas kanker.
Ik vroeg hem wat hun nog te verliezen had, wat hem nu tegenhield om zelfs is 5-Me0-DMT te roken.
Da's waar antwoordde hij.

Intussen is hij 'ingewijde' met Stan grof en mij en zwijgt hij. Het laatste dat hij nog zei was: "Ik spreek je niet meer tegen, wat je me vier jaar hebt geprobeerd uit te leggen is waar heb ik nu zelf ontdekt, maar woorden zijn daar niet toereikend voor. Ik weet nu waar je het over hebt want zelf ervaren maar daar valt niet over te filosoferen, noch kan ik er een verhaal van maken".

Maar de filosoof in jou wilt het kunnen vatten hé.
Begrijpelijk, daarom voer ik het weer in, in de prompt van google's Artificiële-intelligentie op deze manier:
Als er er geen 'ik' is dat iets 'ervaart', wat beleeft Stanislav Grof dan met LSD en 5-Me0-DMT?
Antwoord...

Dat is een uitstekende vraag die de schijnbare paradox tussen de Advaita Vedanta van Sankara en de ervaringen van onderzoekers zoals Stanislav Grof aan de kaak stelt.

Laten we deze vraag vanuit verschillende perspectieven benaderen:

1. Verschillende niveaus van bewustzijn:

- Sankara: Volgens Sankara is er een ultieme staat van bewustzijn waarin het 'ik' oplost in het kosmische bewustzijn. In deze staat is er geen ervaring van een afzonderlijk 'ik' dat iets 'ervaart'.

- Grof: Grof beschrijft intense, transcendentale ervaringen onder invloed van psychedelica. Hoewel er een subjectieve ervaring is, suggereert hij dat deze ervaringen vaak een gevoel van eenheid en verbondenheid met alles omvatten, wat de grenzen van het individuele 'ik' lijkt te overstijgen.

2. De rol van taal en concept:

- Sankara: In Advaita Vedanta is het 'ik' een conceptueel construct. Het is een illusie die wordt gecreëerd door onze taal en onze manier van denken.

- Grof: Grof beschrijft zijn ervaringen in taal, maar hij benadrukt ook de beperkingen van taal om deze ervaringen volledig te vatten.

3. De illusie van het 'ik':

- Beide perspectieven komen overeen dat het gevoel van een afzonderlijk 'ik' een illusie is.
- Sankara: Dit 'ik' is een product van Maya, de kosmische illusie.
- Grof: Psychedelic ervaringen kunnen deze illusie tijdelijk doorbreken, waardoor een gevoel van eenheid ontstaat.

Hoe kunnen we deze schijnbare tegenstrijdigheid oplossen?

- De ervaring van eenheid: Zowel Sankara als Grof beschrijven een ervaring van eenheid. Het verschil zit hem in de interpretatie van deze ervaring.

- Sankara: Deze ervaring is een aanwijzing voor de ultieme realiteit, maar het is nog steeds een ervaring binnen de illusie.
- Grof: Deze ervaring is een directe ervaring van de verbondenheid van alle dingen.

- De rol van taal: Taal is een beperkt instrument om de ervaring van eenheid te beschrijven.

- Het pad naar verlichting: Zowel Advaita Vedanta als het werk van Grof kunnen worden gezien als verschillende paden naar dezelfde bestemming: het realiseren van de non-dualiteit.

Conclusie:

Hoewel Sankara en Grof vanuit verschillende perspectieven werken, kunnen hun inzichten elkaar aanvullen. De ervaringen van Grof kunnen worden gezien als een wetenschappelijk onderbouwde ondersteuning voor de filosofische inzichten van Sankara. Beide perspectieven benadrukken de illusoire aard van het individuele 'ik' en de mogelijkheid van een diepere, meer omvattende ervaring van bewustzijn.

In essentie:

- Sankara: Het 'ik' is een illusie. De ultieme realiteit is non-dualiteit.
- Grof: Psychedelische ervaringen kunnen de illusie van het 'ik' doorbreken en een gevoel van eenheid teweegbrengen.

Beide perspectieven bieden waardevolle inzichten in de aard van bewustzijn en de menselijke ervaring.

[VseslavBotkin]

Ja, wie heeft er nu gelijk hé?
Als voor Sankara alles een illusie, ook dat alles met alles verbonden is, wat dan met Stanislav Grof, Ralph Metzner en William A. Richards voor wie alles met alles verbonden is?

Ik heb het voorgelegd aan google's Artificiële-intelligentie, zie antwoord..

Ik snap de vraag niet helemaal, ze hebben dan toch gewoon andere opvattingen?

Ik heb vier jaar zowat dagelijks per email gediscussieerd met een filosoof die een encyclopedische kennis heeft van Oosterse Mystiek en filosofie, en die kwam ook af met Sankara, net zoals jij.

Even voor de duidelijkheid: ik ben zelf geen Advaitin. Ik geloofde daar vroeger wel in. Het spreekt overigens voor zich dat er aspecten van Vedanta zijn waar je niet over kunt spreken, maar dat is met alle filosofie zo (iets dat moderne filosofen nog wel eens willen vergeten). Wat voor mij wel een belangrijk onderscheid met mystiek is is dat Sankara echt probeert om te redeneren en dingen uit te leggen (terwijl hij tegelijkertijd de beperking van redeneren en denkcategorieën in hun begrenzing probeert te tonen), terwijl mystiek over het algemeen fideïstisch is (rede/nadenken is onbelangrijk of staat zelfs haaks op "De Ervaring"[TM]). Het centrale idee van Sankara bijvoorbeeld, dat maya en daarmee de realiteit onwerkelijk is, dat baseert hij behalve op de Veda's (die als heilig en waarachtig worden gezien) op het idee dat alleen iets dat onveranderlijk en onveroorzaakt is werkelijk kan zijn. Als er écht bestaan is, zegt hij, dan is dat bestaan noodzakelijk eeuwig, ongebonden, onafhankelijk van veelheid, etc.

Dat idee is niet uniek aan hem, de Griekse filosoof Parmenides had precies hetzelfde idee. Het heeft volgens mij te maken met een bepaalde intuïtie die voortkomt uit onze taal en die in tegenspreek is met de zintuiglijke wereld (die is dan ook onwerkelijk voor Sankara, en ook voor Parmenides). Hier zie je trouwens ook dat er vroeger niet echt een spanning bestond tussen rationaliteit en spiritualiteit (de rede werd ook veel breder opgevat dan nu het geval is). Sankara zou bijvoorbeeld nooit tegen je zeggen, "je kunt het niet begrijpen, je moet het ervaren", hij probeert het juist uit te leggen terwijl hij tegelijkertijd de beperkingen van zijn uitleg heel sterk in gedachten houdt. In zekere zin wijst hij juist de gewone ervaring van de wereld af omdat het niet in overeenstemming is met de rede, het lijkt wel echt maar het klopt voor hem logisch gezien niet. Zoals ik juist al aangaf is parabrahman ook niet echt een "ervaring" voor hem.

Een jaar geleden kreeg hij zijn doodsvonnis: Pancreas kanker.
Ik vroeg hem wat hun nog te verliezen had, wat hem nu tegenhield om zelfs is 5-Me0-DMT te roken.
Da's waar antwoordde hij.

Intussen is hij 'ingewijde' met Stan grof en mij en zwijgt hij. Het laatste dat hij nog zei was: "Ik spreek je niet meer tegen, wat je me vier jaar hebt geprobeerd uit te leggen is waar heb ik nu zelf ontdekt, maar woorden zijn daar niet toereikend voor. Ik weet nu waar je het over hebt want zelf ervaren maar daar valt niet over te filosoferen, noch kan ik er een verhaal van maken".

Het kan zelfs "gevaarlijk" zijn om daar over te spreken, in de zin van dat je onder de waan verkeerd dat je diepzinnige dingen bent aan het zeggen maar het eigenlijk onzin is. Als je zwijgt loop je dat risico niet, maar soms wil je dat risico misschien wel nemen, lastig.

Maar de filosoof in jou wilt het kunnen vatten hé.

Vroeger misschien, nu niet meer. Mijn interesse gaat vaak juist uit naar filosofen die de grenzen van het verstand en de logica opzoeken. Kant bijvoorbeeld, die aantoont dat er illusies zijn die inherent zijn aan de rationaliteit zelf. Dat vind ik zeer fascinerend. Zelfs als je die illusies begrijpt, zegt Kant, blijf je nog steeds geneigd om er in te trappen.

[bonifacius]

Ja, wie heeft er nu gelijk hé?
Als voor Sankara alles een illusie, ook dat alles met alles verbonden is, wat dan met Stanislav Grof, Ralph Metzner en William A. Richards voor wie alles met alles verbonden is?

Ik heb het voorgelegd aan google's Artificiële-intelligentie, zie antwoord..

Ik snap de vraag niet helemaal, ze hebben dan toch gewoon andere opvattingen?

Sorry, ik was moe, 't was al laat.
Vraag gewoon aan google's Artificiële-intelligentie: "Hebben Stanislav Grof, Ralph Metzner en William A. Richards andere opvattingen dan Adi Shankara de filosoof van advaita?" wat ik net gedaan heb en je krijgt een boeiende vergelijking die begint met...

Dat is een uitstekende vraag! Op het eerste gezicht lijken Shankara en het trio Grof, Metzner en Richards misschien ver uit elkaar te liggen, maar wanneer we dieper graven naar de kern van hun werk, vinden we interessante parallelle en contrasterende elementen.

Voor mij, met 20 jaar ervaring in Advaita - mijn favoriete leraar zijnde Ramesh Balsekar, zie ik meer een soort van synthese tussen beide perspectieven dan verschillen. Beide benaderingen - die van Stanislav Grof, Ralph Metzner en William A. Richards versus die van Adi Shankara kunnen worden gezien als pogingen om de diepste mysteries van het bewustzijn te ontrafelen en een rijker begrip van onze plaats in het universum te verkrijgen.

Even voor de duidelijkheid: ik ben zelf geen Advaitin.

Dat wist ik niet, goed dat je het schrijft.

Ik geloofde daar vroeger wel in.

Advaita (Vedanta) is niet iets om in te geloven. He is meer iets is om te weten. Advaita Vedanta is een kennisweg, een manier om de diepste waarheid over jezelf en de wereld te ontdekken. Het is niet iets dat je aanneemt op basis van geloof, maar iets dat je kunt ervaren en verifiëren door je eigen innerlijke werk.

Advaita is een pad dat je uitnodigt om je eigen grenzen te verleggen en de diepste mysteries van het bestaan te onderzoeken. Daarom sluiten Advaita met Sankara als grondleggers en met latere opvolgers als Ramana Maharsi, Nisargadatta Maharaj en Ramesh Balsekar alsook anderen als Karl Renz en Tony Parsons voor mij perfect aan bij het trio Grof, Metzner en Richards.

...
Hier zie je trouwens ook dat er vroeger niet echt een spanning bestond tussen rationaliteit en spiritualiteit (de rede werd ook veel breder opgevat dan nu het geval is).

Inderdaad, vroeger bestond er niet echt een spanning tussen rationaliteit en spiritualiteit. Daarna ontstond een westers dualistisch wereldbeeld.
Google's Artificiële-intelligentie genereert in enkele seconden hoe dat ontstaan is bij invoeren van "Het ontstaan van het westerse dualistische wereldbeeld".

Sankara zou bijvoorbeeld nooit tegen je zeggen, "je kunt het niet begrijpen, je moet het ervaren", hij probeert het juist uit te leggen terwijl hij tegelijkertijd de beperkingen van zijn uitleg heel sterk in gedachten houdt. In zekere zin wijst hij juist de gewone ervaring van de wereld af omdat het niet in overeenstemming is met de rede, het lijkt wel echt maar het klopt voor hem logisch gezien niet.

Daar zijn bibliotheken vol over geschreven. Mijn 70-jarige ten dode opgeschreven kennis heeft er wel een drieduizend van in huis.
Ramesh Balsekar alleen al heeft er meer dan twintig boeken over geschreven.

Zoals ik juist al aangaf is parabrahman ook niet echt een "ervaring" voor hem.

Nisargadatta Maharaj, een belangrijke figuur in de Advaita Vedanta, benadrukte vaak dat het 'Zijn' (of 'Ik Ben') niet zozeer een ervaring is als wel een constante staat van zijn.

En toch is Parabrahman in zekere zin een ervaring voor Shankara.
Zie uit mijn vraag aan google's Artificiële-intelligentie > is parabrahman een "ervaring" voor Sankara?

Een uitstekende vraag! Het begrip Parabrahman in de Advaita Vedanta van Shankara is inderdaad diep verbonden met de persoonlijke ervaring.

Parabrahman is vaak vertaald als het 'Supreme Brahman' of de 'Opperste Realiteit'. Het is de ultieme, ongedifferentieerde, en alomvattende werkelijkheid die ten grondslag ligt aan alle verschijnselen.

Is Parabrahman een ervaring voor Shankara?

- Ja, in zekere zin. Voor Shankara, en voor Advaita Vedanta in het algemeen, is de realisatie van Parabrahman niet alleen een intellectuele overtuiging, maar ook een directe, persoonlijke ervaring. Het is het uiteindelijke doel van de spirituele zoektocht.

- Een ervaring voorbij woorden: Deze ervaring is echter moeilijk te beschrijven in woorden, omdat ze de grenzen van taal en conceptueel denken overstijgt. Het is een ervaring van eenheid, van absolute vrijheid en van een diepe verbondenheid met alles wat is.

- Een staat van bewustzijn: In plaats van een 'ervaring' in de traditionele zin, zou je het beter kunnen beschrijven als een staat van bewustzijn. Het is een voortdurende realisatie van je eigen identiteit met het absolute.

Dus "je kunt het niet begrijpen, je moet het ervaren" heeft wel recht als vraag, want een ervaring voorbij woorden is vanzelfsprekend niet uit te leggen in woorden ook al spendeer je er nog vier jaar tijd aan zoals ik gedaan heb met mijn ten dode opgeschreven kennis.

Maar sinds zijn 5-Me0-DMT ervaring - die hij beschrijft als drie uur aardse kloktijd van de planeet weg geweest te zijn in een non-duale ervaring (hij had het gesnoven, wat een veel langer effect heeft dan de rook van verhitte 5-Me0-DMT te inhaleren) - heeft hij dus zelf ervaren waar geen woorden voor zijn en begrijpt hij mij eindelijk.
Wat hij na drieduizend boeken in veertig jaar lezen over de non-duale ervaring nog niet kon vatten, drong hem ineens door na één 5-Me0-DMT ervaring.

Probeer iemand maar is uit te leggen wat een non-Duale ervaring is met taal die inherent duaal is.
Uit google's Artificiële-intelligentie...

De Rol van Taal in de Beschrijving van Non-Duale Ervaringen

Een uitstekende vraag! Het beschrijven van non-duale ervaringen is inderdaad een complexe uitdaging, en de beperkingen van taal spelen hierin een cruciale rol.

De Grenzen van Taal

- Duale aard van taal: Taal is inherent duaal: het vereist een subject (de spreker) en een object (datgene waarover gesproken wordt). In de non-duale ervaring is er echter geen onderscheid tussen subject en object, tussen 'ik' en 'de wereld'.

- Conceptuele kaders: Taal is gevormd door concepten, en concepten zijn per definitie beperkend. Ze creëren een kader waarbinnen we de werkelijkheid begrijpen, maar dit kader kan onvoldoende zijn om de allomvattende, niet-duale ervaring te vatten.

Verwijzingen: Taal verwijst naar dingen die buiten de taal zelf liggen. Bij non-duale ervaringen is er echter geen 'buiten' om naar te verwijzen.

Over zijn non-duale ervaring als gevolg van 5-Me0-DMT filosoferen lukt mijn ten dode opgeschreven kennis dus tot hiertoe nog niet.

...
Intussen is hij 'ingewijde' met Stan grof en mij en zwijgt hij. Het laatste dat hij nog zei was: "Ik spreek je niet meer tegen, wat je me vier jaar hebt geprobeerd uit te leggen is waar heb ik nu zelf ontdekt, maar woorden zijn daar niet toereikend voor. Ik weet nu waar je het over hebt want zelf ervaren maar daar valt niet over te filosoferen, noch kan ik er een verhaal van maken".

Het kan zelfs "gevaarlijk" zijn om daar over te spreken, in de zin van dat je onder de waan verkeerd dat je diepzinnige dingen bent aan het zeggen maar het eigenlijk onzin is. Als je zwijgt loop je dat risico niet, maar soms wil je dat risico misschien wel nemen, lastig.

Het kan "gevaarlijk" zijn in die zin dat je voor gek verklaard wordt, maar dat ben ik gewend.
Wat mijn stervende kennis betreft, ik por hem regelmatig is aan om met de schrijfkunst die hij bezit er toch is wat over te zeggen, maar hij is er nog steeds niet aan toe.

Hier een blog van hem waarin hij jarenlang zijn frustraties over mij van zich af schreef > http://blog.seniorennet.be/antoniusvanpadua/
Hij noemt maar daar zijn "Pen Pal".
Maar over al wat hij daar geschreven heeft, heeft hij dus de spons geveegd na zijn non-duale ervaring via 5-Me0-DMT
Maar grappig om terug te lezen nu zijn schrijven vanuit zijn voorheen oude 'ik' / ego. Hij moet er zelf ook met lachen nu.
Citaat eruit van 13 okt. '23...

"Ik heb een 'inzicht' dat jij niet hebt!" lijkt "pen pal" te suggereren in elk bericht dat hij stuurt.
Wat is dit anders dan 'guru-talk'?

Ik denk niet dat "pen pal" een "inzicht" heeft dat ik of een ander niet heeft...
Ik denk dat "pen pal" vooral nood heeft aan aandacht!
Wat leidt tot aanhoudend kinderachtig gedrag.

Het verschil tussen hem en de rest van de individuen, die het internet bevuilen met hun "spirituele" prietpraat, is: dat hij geen gehoor heeft!
Hij is niet echt succesvol hé? Hij moet het met mij en een paar andere kwibussen doen!
Ja... ik reken mezelf tot de "kwibussen". Anders zou ik ophouden te reageren en hem straal negeren!

Hilarisch!
Intussen belt hij me na zijn heftige 5-Me0-DMT ervaring met enige regelmaat vanuit een heel andere toon om een babbeltje te doen. Ik ben de enige die zijn non-duale 'ervaringen' begrijpt zegt hij dan.

...

Maar de filosoof in jou wilt het kunnen vatten hé.

Vroeger misschien, nu niet meer. Mijn interesse gaat vaak juist uit naar filosofen die de grenzen van het verstand en de logica opzoeken. Kant bijvoorbeeld, die aantoont dat er illusies zijn die inherent zijn aan de rationaliteit zelf. Dat vind ik zeer fascinerend. Zelfs als je die illusies begrijpt, zegt Kant, blijf je nog steeds geneigd om er in te trappen.

Amusement / veel inzicht toegewenst met je lezen van Kant en anderen.
Ik hoef geen filosofen meer te lezen. Idem mijn ten dode omgeschreven kennis dewelke zijn denken 'ontploft' is al gevolg van 5-Me0-DMT en nog maximum nog een jaar te leven heeft vanwege zijn pancreaskanker.

Eens je Zelf-realisatie bereikt hebt zoals een Nisargadatta Maharaj, Ramesh Balsekar en ik, is het ego doorzien.
Ik ben overgegaan van denken naar Zijn.

Zie als afsluiter google's Artificiële-intelligentie antwoord op mijn vraag: Verwijst Nisargadatta Maharaj's advaita filosofie naar Zijn, niet naar een ervaring?

Dat is een interessante observatie. Het is waar dat Nisargadatta Maharaj, een belangrijke figuur in de Advaita Vedanta, vaak benadrukte dat het 'Zijn' (of 'Ik Ben') niet zozeer een ervaring is als wel een constante staat van zijn.

Hier zijn een paar redenen waarom:

- Ervaring impliceert een subject en object: Een ervaring veronderstelt dat er iets is dat ervaart (het subject) en iets dat wordt ervaren (het object). In de Advaita, en in het bijzonder in de visie van Nisargadatta, is er geen fundamenteel onderscheid tussen subject en object. Alles is uiteindelijk één. Dus het 'Zijn' is niet iets dat ervaren wordt, maar dat is.

- Zijn is voor-ervaring: Het 'Zijn' wordt door Nisargadatta vaak beschreven als dat wat er is voordat er ervaring is. Het is de basis, het fundament van alle ervaringen. Het is niet een ervaring onder de vele, maar de bron van alle ervaringen.

- Zijn is niet een concept: Het 'Zijn' is niet een concept dat met woorden kan worden vastgelegd. Het is iets dat direct ervaren moet worden, voorbij de beperkingen van taal en denken.

Waarom is dit belangrijk?

- Directe realisatie: Door te benadrukken dat het 'Zijn' niet een ervaring is, maar een constante staat, moedigt Nisargadatta aan om direct naar deze staat te kijken, in plaats van ernaar te zoeken in ervaringen.

- Overgaan van denken naar zijn: Het helpt om de focus te verleggen van mentale concepten en filosofische speculaties naar het directe ervaren van het 'Zijn'.

- Ontkenning van het ego: Door het 'Zijn' niet als een ervaring te beschouwen, wordt het ego, dat altijd op zoek is naar ervaringen en identiteit, ondermijnd.

Dus, is het 'Zijn' een ervaring?

In strikte zin nee. Het is meer een staat van zijn, een basisrealiteit die alle ervaringen omvat. Het is niet iets dat je 'hebt', maar iets dat je 'bent'.

Maar is het dan onmogelijk om het 'Zijn' te ervaren?

Nee, integendeel. Het is juist door het directe ervaren van het 'Zijn' dat de illusie van een gescheiden zelf verdwijnt. Het is een ervaring die woorden te boven gaat, maar die toch diepgaand en transformerend kan zijn.

In conclusie: Hoewel Nisargadatta Maharaj het 'Zijn' niet als een ervaring bestempelt, is het wel iets dat direct ervaren kan worden. Het is een ervaring die de grenzen van taal en conceptueel denken overstijgt, en die een radicale transformatie in het bewustzijn teweeg kan brengen.

Bedankt voor de discussie.

[VseslavBotkin]

Advaita (Vedanta) is niet iets om in te geloven. He is meer iets is om te weten. Advaita Vedanta is een kennisweg, een manier om de diepste waarheid over jezelf en de wereld te ontdekken. Het is niet iets dat je aanneemt op basis van geloof, maar iets dat je kunt ervaren en verifiëren door je eigen innerlijke werk.

Inderdaad, zo ervaarde ik het ook toen ik het nog geloofde. Inmiddels niet meer. Het is vrij typisch om je geloof niet te herkennen als geloof als je iets echt gelooft, het lijkt een beetje op verliefd zijn. Ik kon dat gebrek aan perspectief en relativeringsvermogen niet verenigen met mijn eigen geweten.

[Mus]

Men vergist zich dus als men zich een waarnemer voorstelt die niet in de tijd verandert. Er verandert meer aan de waarnemer, dan aan een object dat slechts licht weerkaatst.

Op zichzelf een interessante stelling. Wanneer het object bv een filmscherm is is het dan mogelijk dat de waarnemer beelden op dat scherm projecteert zonder dat zelf in de gaten te hebben ( zonder zich daar van bewust te zijn), waardoor hij denkt dat één en ander buiten zichzelf afspeelt zonder dat hij/zij daar invloed op heeft, hij/zij is immers slechts een passieve waarnemer?

Een waarnemer verandert het scherm als geheel dat veranderen kan van alles zijn.
1. Positie.
2. Draaiing.
3. Vervorming.
4. ...................

Deze veranderingen zijn in de macro wereld te klein om te worden gedetecteerd.
Van een volledig beeld projecteren is dan ook geen sprake.

Hoe weet je dat zo zeker? Zeker wanneer je er rekening mee houdt dat, zoals je zelf aangeeft, dat de veranderingen die jij hier aangeeft in het grotere geheel te klein zijn om te worden gedetecteerd. Kan het daarom niet ook zijn dat het zelfde mechanisme in werking kan zijn in de waarnemer waardoor hij niet in de gaten heeft dat wat er op dit moment buiten zichzelf afspeelt in werkelijk een projectie is van uit zichzelf en om dat uiteindelijk te kunnen detecteren hij, net als Lucky Luke, sneller zal moeten schieten dan zijn schaduw?

[TIBERIUS CLAUDIUS]

Op zichzelf een interessante stelling. Wanneer het object bv een filmscherm is is het dan mogelijk dat de waarnemer beelden op dat scherm projecteert zonder dat zelf in de gaten te hebben ( zonder zich daar van bewust te zijn), waardoor hij denkt dat één en ander buiten zichzelf afspeelt zonder dat hij/zij daar invloed op heeft, hij/zij is immers slechts een passieve waarnemer?

Een waarnemer verandert het scherm als geheel dat veranderen kan van alles zijn.
1. Positie.
2. Draaiing.
3. Vervorming.
4. ...................

Deze veranderingen zijn in de macro wereld te klein om te worden gedetecteerd.
Van een volledig beeld projecteren is dan ook geen sprake.

Hoe weet je dat zo zeker? Zeker wanneer je er rekening mee houdt dat, zoals je zelf aangeeft, dat de veranderingen die jij hier aangeeft in het grotere geheel te klein zijn om te worden gedetecteerd. Kan het daarom niet ook zijn dat het zelfde mechanisme in werking kan zijn in de waarnemer waardoor hij niet in de gaten heeft dat wat er op dit moment buiten zichzelf afspeelt in werkelijk een projectie is van uit zichzelf en om dat uiteindelijk te kunnen detecteren hij, net als Lucky Luke, sneller zal moeten schieten dan zijn schaduw?

Het gestelde kan gewoon worden uitgerekend.

Twee objecten beïnvloeden elkaar, de grootte ervan hangt van velerlei zaken af.
Een waarnemer weet nooit precies hoeveel zijn verstoring van het waargenomene is.
(Anders zou hij 100% nauwkeurig kunnen waarnemen en dat blijkt niet te kunnen)

Als iets niet wordt waargenomen dan vindt geen verandering plaats.
Dat moet omdat waarnemer en waargenomene duale begrippen zijn.

[Mus]

Een waarnemer verandert het scherm als geheel dat veranderen kan van alles zijn.
1. Positie.
2. Draaiing.
3. Vervorming.
4. ...................

Deze veranderingen zijn in de macro wereld te klein om te worden gedetecteerd.
Van een volledig beeld projecteren is dan ook geen sprake.

Hoe weet je dat zo zeker? Zeker wanneer je er rekening mee houdt dat, zoals je zelf aangeeft, dat de veranderingen die jij hier aangeeft in het grotere geheel te klein zijn om te worden gedetecteerd. Kan het daarom niet ook zijn dat het zelfde mechanisme in werking kan zijn in de waarnemer waardoor hij niet in de gaten heeft dat wat er op dit moment buiten zichzelf afspeelt in werkelijk een projectie is van uit zichzelf en om dat uiteindelijk te kunnen detecteren hij, net als Lucky Luke, sneller zal moeten schieten dan zijn schaduw?

Het gestelde kan gewoon worden uitgerekend.

Twee objecten beïnvloeden elkaar, de grootte ervan hangt van velerlei zaken af.
Een waarnemer weet nooit precies hoeveel zijn verstoring van het waargenomene is.
(Anders zou hij 100% nauwkeurig kunnen waarnemen en dat blijkt niet te kunnen)

Als iets niet wordt waargenomen dan vindt geen verandering plaats.
Dat moet omdat waarnemer en waargenomene duale begrippen zijn.

Wanneer je zegt dat 100% waarnemen niet kan, hoe weet je dat dan?

[TIBERIUS CLAUDIUS]

Hoe weet je dat zo zeker? Zeker wanneer je er rekening mee houdt dat, zoals je zelf aangeeft, dat de veranderingen die jij hier aangeeft in het grotere geheel te klein zijn om te worden gedetecteerd. Kan het daarom niet ook zijn dat het zelfde mechanisme in werking kan zijn in de waarnemer waardoor hij niet in de gaten heeft dat wat er op dit moment buiten zichzelf afspeelt in werkelijk een projectie is van uit zichzelf en om dat uiteindelijk te kunnen detecteren hij, net als Lucky Luke, sneller zal moeten schieten dan zijn schaduw?

Het gestelde kan gewoon worden uitgerekend.

Twee objecten beïnvloeden elkaar, de grootte ervan hangt van velerlei zaken af.
Een waarnemer weet nooit precies hoeveel zijn verstoring van het waargenomene is.
(Anders zou hij 100% nauwkeurig kunnen waarnemen en dat blijkt niet te kunnen)

Als iets niet wordt waargenomen dan vindt geen verandering plaats.
Dat moet omdat waarnemer en waargenomene duale begrippen zijn.

Wanneer je zegt dat 100% waarnemen niet kan, hoe weet je dat dan?

Dat is niet zo eenvoudig uit te leggen.
Het vereist aardig wat wis en natuurkunde op academisch niveau.