Ik heb de video over Peterson bekeken.
De jongen legt inderdaad duidelijk uit wat Peterson met zijn zweverig klinkende uitspraken zou kunnen bedoelen. Hij is helder, en dat is een plus. Ook is het een interessant onderwerp.
Ik krijg echter niet bepaald het gevoel dat zijn begrip van de zaak boven dat van Peterson uitstijgt. Hij lijkt eigenlijk nog veel oppervlakkiger dan Peterson al is, en die lijkt zelf al tamelijk oppervlakkig. Niet dat ik zijn materiaal gelezen of bekeken heb (ik kan zijn stem niet uitstaan) maar ik heb wel een soort beeld van hem, o.a. uit
het beroemde interview en ook uit
deze analyse (die tussen twee haakjes als voorbeeld mag dienen van een veel sterkere en fundamentelere kritiek op Peterson, van iemand die ook daadwerkelijk boven hem uit weet te stijgen).
Ik vind de kritiek in deze video dan ook alles behalve fundamenteel. Op een gegeven moment zegt de jongen iets als:
“Peterson gebruikt religieuze termen om zijn simpele observaties specialer te laten lijken.”
En dat klopt, dat is terechte kritiek denk ik, maar op datzelfde niveau blijft hij zelf ook steken. Extreem simpele observaties, die welbeschouwd weinig om het lijf hebben, worden opgeblazen tot iets dat
alleen maar lijkt op een discussiepunt.
Neem nu bijvoorbeeld hoe Peterson zichzelf gelovig noemt, maar God omschrijft als een fictief karakter. Dat is toch een bijzondere paradox! Daar kunnen we van alles van vinden. Maar gaat deze jongen daar mee aan de slag? Doet hij daar wat moois mee? Nee hoor, hij benoemt gewoon de schijnbare tegenstrijdigheid, “huh-is-het-nou-fictie-of-niet”, en is er klaar mee. Hij maakt er een mooi showtje van en doet het interessant klinken, maar die paradox bestond al, was reeds duidelijk aanwezig in de uitspraak van Peterson zelf, hij heeft er welbeschouwd helemaal niets aan toegevoegd. In dit voorbeeld zegt de uitspraak van Peterson zelf dus een stuk meer dan het commentaar er op.
Bovendien maakt hij daarbij dezelfde fout die ik hier ook ben tegengekomen. Hij zegt: "Dat is niet wat >>de meeste mensen<< onder geloof verstaan." ... Alsof >>de meeste mensen<< het voor het zeggen zouden hebben. Alsof er ook maar iemand luistert naar >>de meeste mensen<<. Gelukkig niet zeg...
Dit is het bizar eentonige jip-en-janneke wereldbeeld waar ik ook hier op stuit, waarin atheïsten menen te mogen bepalen voor gelovigen, hoe het is dat zij hun geloof behoren te belijden...
Dit is iets waar het in dit soort discussies vaak op neerkomt: de expert wordt verweten in iets andere termen over religie te spreken dan de gemiddelde leek. Maar natuurlijk hanteert de expert andere termen dan de leek! Alsof dat niet voor ieder ander onderwerp exact hetzelfde is. Dat is nu juist wat het betekent om ergens iets van af te weten...
Oké, het is inderdaad opmerkelijk dat christenen vaak weigeren om over de bijbelse verhalen te spreken alsof het fictie is. Maar is dat nu zo'n groot punt? Is het niet juist het toonbeeld van oppervlakkigheid om hier zo’n groot punt van te maken?
Het is het meest volkomen normale ter wereld. Het is gewoon niet netjes voor christenen om de bijbelse verhalen fictief te noemen, maar een aantal uitzonderingen daargelaten weten ze ondertussen natuurlijk heel goed hoe het zit.
Het is ook niet netjes om wetenschappelijk theorieën fictief te noemen. Zoals het ook niet netjes is om historische gebeurtenissen fictief te noemen. De experts weten in laatste instantie heel goed dat ook hier een flinke dosis fantasie bij komt kijken, en toch vermijden ze dat woordje fictief, omdat dit nu eenmaal een negatieve bijklank heeft. Waarom is dat van de christen dan ineens hypocriet, terwijl we het bij de wetenschappers en historici wel gedogen?
, misschien geef je daarom bovenstaande tekst!
