Tijd

[Leon]

Op een vraag aan GPT over filosofische visies op de tijd kreeg ik het volgende antwoord:

Er zijn verschillende belangrijke filosofische benaderingen van tijd die in de loop der eeuwen zijn ontwikkeld. Hier zijn enkele van de meest invloedrijke en veelbesproken benaderingen:

1. Presentisme: Presentisme stelt dat alleen het heden bestaat en dat het verleden en de toekomst niet echt zijn. Volgens deze visie bestaat tijd als een voortdurend veranderend 'nu', waarbij gebeurtenissen uit het verleden ophouden te bestaan zodra ze voorbij zijn en gebeurtenissen in de toekomst nog niet bestaan.

2. Eternalisme: Eternalisme, ook wel bekend als het blokuniversum, stelt dat alle tijdstippen - verleden, heden en toekomst - even reëel zijn en gelijktijdig bestaan in een tijdloze ruimtetijd. Volgens deze visie is tijd slechts een dimensie binnen het ruimtetijdcontinuüm en zijn alle gebeurtenissen in de tijd voorbestemd en onveranderlijk.

3. Groeiend blokuniversum: Deze benadering combineert elementen van zowel presentisme als eternalisme. Het groeiende blokuniversum stelt dat het verleden en het heden reëel zijn, maar de toekomst nog niet bestaat. Volgens deze visie 'groeit' het blok van ruimtetijd naarmate de tijd verstrijkt, waarbij nieuwe gebeurtenissen worden toegevoegd aan het verleden terwijl het heden voortschrijdt.

4. Relationele tijd: Relationele tijd is gebaseerd op het idee dat tijd niet absoluut is, maar voortkomt uit relaties tussen gebeurtenissen of objecten. Deze benadering is beïnvloed door het werk van Leibniz en benadrukt het idee dat tijd alleen zinvol is in relatie tot veranderingen in de wereld en niet als een onafhankelijke entiteit bestaat.

5. Absolute tijd: Absolute tijd, vaak geassocieerd met Isaac Newton, is het idee dat tijd een onafhankelijke en onveranderlijke entiteit is die losstaat van de gebeurtenissen en objecten in de wereld. In deze visie vloeit tijd op uniforme wijze voort, ongeacht wat er in het universum gebeurt.

6. A-theorie en B-theorie van tijd: A-theorie stelt dat tijd een intrinsieke oriëntatie heeft, met een objectief onderscheid tussen verleden, heden en toekomst. B-theorie daarentegen beschouwt tijd als symmetrisch en zonder intrinsieke oriëntatie, waarbij alle tijdstippen gelijkwaardig zijn.

7. Processisme: Processisme is een filosofische benadering die de nadruk legt op de fundamentele rol van verandering en dynamiek in de tijd. In plaats van zich te concentreren op statische entiteiten, richt het processisme zich op processen en gebeurtenissen als de basisbouwstenen van de werkelijkheid. Deze benadering is geïnspireerd door het werk van filosofen zoals Alfred North Whitehead en Henri Bergson.


Ik neig momenteel naar het presentisme, maar dat heeft als implicatie dat tijdreizen onmogelijk is, wat jammer is voor al die leuke films. Het levert net zo’n ontnuchtering op als de informatie dat sturen in de ruimte niet goed kan, en dus al die Starwars films onzin zijn. Maar goed.

Ik zou graag met jullie van gedachten wisselen welke visie op de tijd nu potentie heeft de juiste te zijn.

[dikkemick]

Volgens mij blijft tijd het meest ongrijpbare fenomeen uit de natuurkunde.

[Leon]

Volgens mij blijft tijd het meest ongrijpbare fenomeen uit de natuurkunde.

Dit zijn ook meer filosofische benaderingen, al kan je bij presentisme zeggen dat de energieinhoud van het universum in het moment nu zit, en steeds transformeert. Maar goed als je het moment nu te smal neemt blijft er niets over.

[dikkemick]

Volgens mij blijft tijd het meest ongrijpbare fenomeen uit de natuurkunde.

Dit zijn ook meer filosofische benaderingen, al kan je bij presentisme zeggen dat de energieinhoud van het universum in het moment nu zit, en steeds transformeert. Maar goed als je het moment nu te smal neemt blijft er niets over.

Inderdaad, een "nu" bestaat volgens mij niet. Hoofdpijndossier dit!

[Leon]

Volgens mij blijft tijd het meest ongrijpbare fenomeen uit de natuurkunde.

Dit zijn ook meer filosofische benaderingen, al kan je bij presentisme zeggen dat de energieinhoud van het universum in het moment nu zit, en steeds transformeert. Maar goed als je het moment nu te smal neemt blijft er niets over.

Inderdaad, een "nu" bestaat volgens mij niet. Hoofdpijndossier dit!

In ieder geval kan geweten worden dat we nog niet alles weten.

[Leon]

Volgens mij blijft tijd het meest ongrijpbare fenomeen uit de natuurkunde.

Dit zijn ook meer filosofische benaderingen, al kan je bij presentisme zeggen dat de energieinhoud van het universum in het moment nu zit, en steeds transformeert. Maar goed als je het moment nu te smal neemt blijft er niets over.

Inderdaad, een "nu" bestaat volgens mij niet. Hoofdpijndossier dit!

Ik denk dat de meesten hier zich voorstellen dat het verleden bestaat (als gebaande paden) en dat daar via causatie de rest uit volgt.

Dat is een groeiend blokuniversum.

[TIBERIUS CLAUDIUS]

Volgens mij blijft tijd het meest ongrijpbare fenomeen uit de natuurkunde.

Dit zijn ook meer filosofische benaderingen, al kan je bij presentisme zeggen dat de energieinhoud van het universum in het moment nu zit, en steeds transformeert. Maar goed als je het moment nu te smal neemt blijft er niets over.

Inderdaad, een "nu" bestaat volgens mij niet. Hoofdpijndossier dit!

Tuurlijk bestaat het nu.
Het duurt echter maar een ondeelbaar ogenblik.

Het is net zoiets als bij een continue verdeling, de kans op elk punt is nul.
Toch integreert het uit tot 1.

Als je tijd zo benadert, dan zijn er twee functies van tijd: De dichtheidsfunctie ende kansfunctie.

PS.
Bedenk wel dat dat probleem voor nagenoeg alle lengtes speelt.

[Leon]

Als je tijd zo benadert, dan zijn er twee functies van tijd: De dichtheidsfunctie ende kansfunctie.

PS.
Bedenk wel dat dat probleem voor nagenoeg alle lengtes speelt.

Kan je dat wat toelichten aub?

[Leon]

Als je tijd zo benadert, dan zijn er twee functies van tijd: De dichtheidsfunctie ende kansfunctie.

PS.
Bedenk wel dat dat probleem voor nagenoeg alle lengtes speelt.

Kan je dat wat toelichten aub?

ik denk dat ik het snap, tijd zie je als continuum, en de kans op moment X (nu) is nul, maar de kans op alles is dan weer één. Dus bewezen is dan dat de tijd continu is en niet discreet, en dus niet uit 'delen' bestaat.

[TIBERIUS CLAUDIUS]

Als je tijd zo benadert, dan zijn er twee functies van tijd: De dichtheidsfunctie ende kansfunctie.

PS.
Bedenk wel dat dat probleem voor nagenoeg alle lengtes speelt.

Kan je dat wat toelichten aub?

ik denk dat ik het snap, tijd zie je als continuum, en de kans op moment X (nu) is nul, maar de kans op alles is dan weer één. Dus bewezen is dan dat de tijd continu is en niet discreet, en dus niet uit 'delen' bestaat.

Je hebt het begrepen.

Toch kan ik ,als je belangstelling hebt, er een variant (tussenvorm) op maken die vrij lastig is.

[Leon]

Je hebt het begrepen.

Toch kan ik ,als je belangstelling hebt, er een variant (tussenvorm) op maken die vrij lastig is.

Kom maar door

[TIBERIUS CLAUDIUS]

Je hebt het begrepen.

Toch kan ik ,als je belangstelling hebt, er een variant (tussenvorm) op maken die vrij lastig is.

Kom maar door

Wel daar gaat hij dan.
Stel je de tijdslijn voor die slechts is opgebouwd uit niet trancerente punten.
Hierdoor heeft die ook als is hij eindig lang is toch oneindig veel discontinuïteiten.
(Zelf meer als er gedefinieerde tijdspunten zijn)

Dat maakt dat elk tijdspunt een geïsoleerd punt is, hoe vreemd dat ook aanvoelt.

Over het geheel nu meten lukt niet, want alles is discontinue.
Lebesgue heeft hierin voorzien door de Lebesgue maat in te voeren.

Je kunt daardoor desondanks over de tijd integreren, want met de Rieman-integraal niet lukt.

Zie:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lebesgue-maat , https://nl.wikipedia.org/wiki/Lebesgue-integraal

[Leon]

Je hebt het begrepen.

Toch kan ik ,als je belangstelling hebt, er een variant (tussenvorm) op maken die vrij lastig is.

Kom maar door

Wel daar gaat hij dan.
Stel je de tijdslijn voor die slechts is opgebouwd uit niet trancerente punten.
Hierdoor heeft die ook als is hij eindig lang is toch oneindig veel discontinuïteiten.
(Zelf meer als er gedefinieerde tijdspunten zijn)

Dat maakt dat elk tijdspunt een geïsoleerd punt is, hoe vreemd dat ook aanvoelt.

Over het geheel nu meten lukt niet, want alles is discontinue.
Lebesgue heeft hierin voorzien door de Lebesgue maat in te voeren.

Je kunt daardoor desondanks over de tijd integreren, want met de Rieman-integraal niet lukt.

Zie:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lebesgue-maat , https://nl.wikipedia.org/wiki/Lebesgue-integraal

OK interessant. Als ik het goed begrijp: Omdat een tijdspunt dus meer dan 2 dimensies heeft, moet je met een Lebesgue-maat gaan meten en kan je de “inhoud” in 4 dimensies met een Lebesgue-integraal berekenen. Heeft dit dan ook iets met kansen te maken?

[TIBERIUS CLAUDIUS]

OK interessant. Als ik het goed begrijp: Omdat een tijdspunt dus meer dan 2 dimensies heeft, moet je met een Lebesgue-maat gaan meten en kan je de “inhoud” in 4 dimensies met een Lebesgue-integraal berekenen. Heeft dit dan ook iets met kansen te maken?

Hier gaat het niet goed denk ik.
Een punt heeft de dimensie 0 en zeker niet meer dan twee.

Er wordt gewoon over een lijn geïntrigeerd zij het dat hij oneindig discontinue is.
Was hij wel continue dan kun je gewoon een Rieman integraal gebruiken.
Maar die is voor dit soort lijnen niet gedefinieerd, dus wijken we uit naar Lebesgue.

(Als je ze schetst zie je geen verschil)

[Leon]

OK interessant. Als ik het goed begrijp: Omdat een tijdspunt dus meer dan 2 dimensies heeft, moet je met een Lebesgue-maat gaan meten en kan je de “inhoud” in 4 dimensies met een Lebesgue-integraal berekenen. Heeft dit dan ook iets met kansen te maken?

Hier gaat het niet goed denk ik.
Een punt heeft de dimensie 0 en zeker niet meer dan twee.

Er wordt gewoon over een lijn geïntrigeerd zij het dat hij oneindig discontinue is.
Was hij wel continue dan kun je gewoon een Rieman integraal gebruiken.
Maar die is voor dit soort lijnen niet gedefinieerd, dus wijken we uit naar Lebesgue.

(Als je ze schetst zie je geen verschil)

Nu begrijp ik het, ik dacht bij tijdspunt meer aan de 3D inhoud, maar discontinue kan het natuurlijk ook zijn, hoe plaats je dan die momenten als losse delen van de tijd toch weer?