Amerauder schreef: ↑29 dec 2024 13:08
Het is een uiterst valse, uiterst waardeloze manier van jezelf hoger stellen dan anderen waarop dit gebruik van het woord empirie zich beroept.
Er is niets mis met het vertrouwen stellen in anderen. Maar wel met het pretenderen dat het iets anders is dat we doen, door onterecht de autoriteit die hoort bij het woord “empirie” aan dit vertrouwen te koppelen.
Empirie is wat je kunt waarnemen. Het is vals en leugenachtig om de goede naam die dat woord terecht heeft te misbruiken voor iets waar het niet van toepassing is, namelijk de uitspraken van andere mensen.
En die leugenachtigheid is in de mode – dat is wat dat alles interessant maakt. Het is niet zomaar een vergissing of een dommigheid, maar een uiterst belangrijke, iets waar ontzettend veel vanaf hangt.
Ik kan met eigen ogen waarnemen dat de sterrenhemel hier in Thailand
ongeveer in het waterpas vlak te plekke ligt. Ik zou het persoonlijk preciezer kunnen proberen te bepalen met behulp van een waterpas, een uitkijkplek op hoogte, een sextant en nog meer hulpmiddelen, maar ik doe dat niet. Ik vertrouw op anderen die het beter kunnen dan ik en wéét daardoor dat het 7 graden 33 minuten en 27 seconden hoger ligt in het noorden. Dat resultaat hebben die anderen empirisch verkregen. Ik inderdaad niet. Wat er afhangt van de vraag of ik dat zelf heb gedaan, of anderen ontgaat me.
Ook als ik zelf de meting verricht is ze nog niet absoluut zeker. Met mijn mankelieke hulpmiddelen en parkinsontrillingen zou het al prachtig zijn, als ik tot "minder dan 10 graden Noorderbreedte" zou komen. In feite is dat een minder betrouwbare manier dan even op wikipedia kijken!
Het verschil tussen waarschijnlijkheid of (veronderstelde) zekerheid en het verschil tussen grove benadering en exactere benadering zijn belangrijker dan het verschil tussen de persoonlijke ervaring en de kennis die uit ervaring van velen voortvloeit. In de praktijk is de consensus vaak betrouwbaarder dan de eigen waarneming. Niet altijd uiteraard, vandaar dat ik de nadruk op waarschijnlijkheid leg! Ik zal trachten de fout te vermijden, ergens helemaal zeker van te zijn.
Empirie is nooit perfect, zeker die van mijzelf niet. Empirie van vele anderen is meestal beter, maar evenmin perfect. Maar beide zijn beter dan niets.
Er is overigens wel een groot voordeel, van hetzelf te doen, Je komt er achter hoe moeilijk het is, en je hebt daarna meer vertrouwen in de deskundigere empirische waarnemers.