monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Serieuze discussies over het menselijk denken en gedrag

Moderator: Moderators

Gebruikersavatar
MaartenV
Bevlogen
Berichten: 3992
Lid geworden op: 28 mei 2013 19:03

monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door MaartenV »

Het volgende is gebaseerd op het idee van monistisch idealisme van Bernardo Kastrup, en ik probeer op mijn manier deze zienswijze uit te leggen aan de filosofisch materialist die misschien interesse heeft om alles eens vanuit het filosofisch idealistisch perspectief te zien.

Een brein dat je ziet in je lucide droom is van exact dezelfde stof gemaakt als een brein dat een neurowetenschapper ziet in zijn handen: beiden zijn subjectieve ervaringen in onze minds. Er bestaan niets anders dan subjectieve ervaringen. Er is geen nood om iets extern te postuleren, buiten bewustzijn, zoals 'fysieke materie' dat subjectieve ervaringen veroorzaakt. Dat is volgens Ockham's razor een brug te ver.

De materie van het brein is niets anders dan een gedissocieerde mind ervaren door een andere gedissocieerde mind, gedissocieerd van the Mind of nature. Dat is 'de Mind of nature' of 'The Mind@Large' dat afgesplitste eilanden heeft, namelijk wij en dieren, wiens percepties niets anders zijn dan gedeelde subjectieve ervaringen van dit Mind@Large beschouwd vanuit een gedissocieerd bewustzijn. Gedissocieerd van Mind@Large. Net zoals er gedissocieerde alters bestaan bij mensen met dissociative identity disorder. Dat is een vergelijking die Kastrup maakt.

Er is enkel Mind en de subjectieve ervaring van deze Mind door kleine eilandjes van mind, wij, gedissocieerde alters.

Wat vastgesteld is door wetenschappers is dat het universum op een groot neuronaal netwerk lijkt.
Wel dat neuronaal netwerk is de verschijningsvorm aan een gedissocieerd bewustzijn (wij en dieren) van het innerlijk leven van Mind@Large, wanneer je er gedissocieerd van bent.
Net zoals jij als neuronaal netwerk en zenuwstelsel aan mijn bewustzijn de subjectieve verschijningsvorm in mijn bewustzijn van jouw innerlijk leven is en vice versa, omdat ik gedissocieerd ben van jou en jij van mij.

Die verschijningsvorm aan mijn bewustzijn van jouw innerlijk leven als 'zenuwstelsel' veroorzaakt jouw innerlijk leven niet, maar is enkel hoe her eruit ziet vanuit mijn perspectief. Net zoals ik er voor jou uitzie als een zenuwstelsel vanuit jouw gedissocieerd perspectief.

In al deze gevallen is er geen nood om zoiets als fysieke materie buiten bewustzijn en buiten mentale ervaringen te postuleren als basis.
Hoe maak je (volgens mij) het onderscheid tussen een waarnemer mét bewustzijn en één zonder bewustzijn:
Zie hier voor mijn (kort Engelstalig) artikel erover als je meer interesse hebt:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17340466
Gebruikersavatar
VseslavBotkin
Diehard
Berichten: 1081
Lid geworden op: 19 aug 2022 12:33

Re: monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door VseslavBotkin »

Idealisme is in mijn ogen een vergaan discours uit de geschiedenis van de filosofie. Ik ervaar neo-idealisme een beetje als oude koeien uit de sloot halen; "subject" en "object" mogen van mij naar de prullenbak van de geschiedenis. Daarnaast vind ik Kastrup vaak nogal onbeleefd overkomen in discussies en weinig terughoudend in zijn neiging allerlei behoorlijk verregaande religieuze conclusies te trekken uit zijn speculatieve systeem. Persoonlijk doet het begrip "mind at large" me een beetje denken aan de Borg.

Deleuze stelt een zeer interessante vorm van monisme voor, samengevat in zijn geniale formule "pluralisme = monisme", die ik niet vaak genoeg kan herhalen. Voor Deleuze is de realiteit een veelheid, maar die veelheid is te begrijpen op basis van een monistisch principe: verschil. Met andere woorden, alles verschilt van elkaar en dus is er diversiteit, maar alles verschilt van elkaar op basis van hetzelfde, monistische principe; het verschil. De zelfgelijkendheid van de Natuur bestaat paradoxaal genoeg uit haar interne verschillen; de Natuur verschilt van zichzelf. Zo kun je dus over de realiteit denken als geconstituteerd door allerlei heterogene relaties met hun omgeving, en met zichzelf. Geen mens is een eiland, en geen ding is een eiland!

De vergelijking die ik nu trek zal vast gigantisch krom zijn, maar ik weet dat er interpretaties van qm zijn die ook neigen naar relationeel denken. In Rovelli's populaire boeken over kwantummechanica beargumenteerd hij ook kort dat geest en lichaam helemaal niet twee radicaal gescheiden zaken zijn, maar dingen die nauw met elkaar samenhangen. Zowel dogmatische idealisten als materialisten hebben er ernstige moeite mee dat in te zien. Wat mij betreft is de toekomst dus een beweging naar zo'n opvatting, en het neerhalen van afgoderij van de materie, zonder over te stappen op idealisme.
"Any proposition passing the lips of a priest is necessarily totally false, excepting only insidiouses whose message is momentarily misunderstood. It is impossible to deny him without discovering some buried fragment or reality." (Nick Land)

https://fanged-nominals.blogspot.com/
Gebruikersavatar
MaartenV
Bevlogen
Berichten: 3992
Lid geworden op: 28 mei 2013 19:03

Re: monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door MaartenV »

Bedankt voor je suggestie over de monistische visie met verschil van Deleuze. Dat pluralisme monisme. Ik ga me er eens in verdiepen.
Hoe maak je (volgens mij) het onderscheid tussen een waarnemer mét bewustzijn en één zonder bewustzijn:
Zie hier voor mijn (kort Engelstalig) artikel erover als je meer interesse hebt:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17340466
Gebruikersavatar
VseslavBotkin
Diehard
Berichten: 1081
Lid geworden op: 19 aug 2022 12:33

Re: monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door VseslavBotkin »

MaartenV schreef: 03 dec 2023 00:38 Bedankt voor je suggestie over de monistische visie met verschil van Deleuze. Dat pluralisme monisme. Ik ga me er eens in verdiepen.
Jammer dat het niet zo toegankelijk is, Deleuze is echt een "filosofen-filosoof". Hij had interessante ideeën over de relatie tussen de mens en de kosmos, mensen zijn "samengetrokken water, aarde en lucht", een soort stolling van het universele zelf-differentiatieproces die zichzelf ervaart als eenheid, als tegenover het universum (subject vs. object), maar die ook weer kan "deterritorialiseren" uit zijn omgeving en de "menselijke compositie" van zijn lichaam (zie mijn sig). Het is een beetje pan(en)theïstisch of mystiek (hij was dan ook groot Spinoza-liefhebber). Veel video's die over zijn denken gaan zijn nog steeds vrij technisch - hij is erg populair onder filosofiestudenten - maar eigenlijk zou iemand eens een wat toegankelijkere inleiding moeten maken.

Wat ik vooral interessant vind, om terug te komen bij het onderwerp, is dat hij in plaats van zich negatief te definiëren tegenover het materialisme (zoals veel idealisten doen), hij iets nieuws creëert en het materialisme gewoon een beetje laat voor wat het is. Hij heeft ook geen problemen met materiële verklaringen, hij was ook geïnteresseerd in de wetenschap van zijn tijd, en materialisten zouden in principe zelfs bepaalde aspecten van zijn filosofie kunnen overnemen, maar het is voor hem, zoals ik hem lees, niet waar de focus ligt. Hij experimenteert met nieuwe vormen van leven en ervaren die niet reductionistisch en niet reactief zijn.
"Any proposition passing the lips of a priest is necessarily totally false, excepting only insidiouses whose message is momentarily misunderstood. It is impossible to deny him without discovering some buried fragment or reality." (Nick Land)

https://fanged-nominals.blogspot.com/
Gebruikersavatar
MaartenV
Bevlogen
Berichten: 3992
Lid geworden op: 28 mei 2013 19:03

Re: monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door MaartenV »

Ik las er wat over en het pluraal monisme van Deleuze lijkt me zo op het eerste zicht overeenkomsten te hebben met systeemdenken, waar complexe onderlinge relaties zijn die niet eenvoudig causaal te vatten zijn waarbij dit complexe geheel voortdurend invloeden ondergaat. Interessant. Wil ik meer over weten.
Hoe maak je (volgens mij) het onderscheid tussen een waarnemer mét bewustzijn en één zonder bewustzijn:
Zie hier voor mijn (kort Engelstalig) artikel erover als je meer interesse hebt:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17340466
Gebruikersavatar
MaartenV
Bevlogen
Berichten: 3992
Lid geworden op: 28 mei 2013 19:03

Re: monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door MaartenV »

Om even terug te komen op het idealisme van Kastrup, waar deze topic over gaat. Volgens het idealisme is het zo dat alles mentaal is. Er is geen nood aan een materiële of fysieke werkelijkheid buiten ons te veronderstellen. Er is een wereld buiten ons, maar dat is zoals een gedeelde droom. Even mentaal dan een individuele lucide droom. Kastrup had zelf eens een lucide droom en zegt in één van zijn boeken dat de 'materie' daar er in al zijn details niet te onderscheiden is van de 'materie' die we hier observeren.

Kastrup geeft het voorbeeld van mensen met dissociative identity disorder. Het is aangetoond, wetenschappelijk, dat wanneer zo iemand met een multiple identiteit droomt, de verschillende alters van dat ene individu in die droom aanwezig zijn in een gedeelde wereld (de droomwereld) en met elkaar omgaan.

Zo is deze wereld met mensen en dieren. Er is één Mind, dat droomt dat het meerdere alters is in een (droom)wereld. Eens wakker beseft men terug dat men één is.

En de omgeving in de droomwereld is hoe Mind@Large, waar het van is afgesplitst, eruit ziet door de ogen van een gedissocieerde alter.

Alle wetenschap blijft geldig onder het monistisch idealisme, alleen is de ontological primitive, de ontologische grond der dingen 'bewustzijn' of Mind in plaats van de subatomaire materiedeeltjes die samengesteld atomen en moleculen vormen, en dan organen en hersenen vormen en daarmee bewustzijn veroorzaken. Al die zogenaamde materie is even subjectief of mentaal als de materie in je lucide dromen. De hersenen bestaan als een (mentaal) object binnen bewustzijn en het is niet zo dat bewustzijn binnen de hersenen wordt veroorzaakt volgens het idealisme.
Hoe maak je (volgens mij) het onderscheid tussen een waarnemer mét bewustzijn en één zonder bewustzijn:
Zie hier voor mijn (kort Engelstalig) artikel erover als je meer interesse hebt:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17340466
holog
Diehard
Berichten: 1497
Lid geworden op: 17 aug 2019 08:33

Re: monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door holog »

VseslavBotkin schreef: 03 dec 2023 02:54 Het is een beetje pan(en)theïstisch of mystiek (hij was dan ook groot Spinoza-liefhebber). Veel video's die over zijn denken gaan zijn nog steeds vrij technisch - hij is erg populair onder filosofiestudenten - maar eigenlijk zou iemand eens een wat toegankelijkere inleiding moeten maken.
Enige goede reden waarom de schrijver van dit boek niet VseslavBotkin zou heten?
Wat ik vooral interessant vind, om terug te komen bij het onderwerp, is dat hij in plaats van zich negatief te definiëren tegenover het materialisme (zoals veel idealisten doen), hij iets nieuws creëert en het materialisme gewoon een beetje laat voor wat het is. Hij heeft ook geen problemen met materiële verklaringen, hij was ook geïnteresseerd in de wetenschap van zijn tijd, en materialisten zouden in principe zelfs bepaalde aspecten van zijn filosofie kunnen overnemen, maar het is voor hem, zoals ik hem lees, niet waar de focus ligt. Hij experimenteert met nieuwe vormen van leven en ervaren die niet reductionistisch en niet reactief zijn.
Los van Deleuze zou hier denk ik een goed (niet technisch) boek zeer welkom zijn. Volgens mij bestaat er een zeer intensieve diepgaande wetenschappelijke studie van deze (stonetype) dualities.

Weet wel niet hoever deze wetenschappelijke studies overeenkomen met een visie a la deleuze.
The decel mindset is the most destructive force imaginable. It infects its host and convinces it to slowly die.
Gebruikersavatar
axxyanus
Moderator
Berichten: 12300
Lid geworden op: 08 nov 2008 21:23

Re: monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door axxyanus »

MaartenV schreef: 02 dec 2023 20:28 Het volgende is gebaseerd op het idee van monistisch idealisme van Bernardo Kastrup, en ik probeer op mijn manier deze zienswijze uit te leggen aan de filosofisch materialist die misschien interesse heeft om alles eens vanuit het filosofisch idealistisch perspectief te zien.

Een brein dat je ziet in je lucide droom is van exact dezelfde stof gemaakt als een brein dat een neurowetenschapper ziet in zijn handen: beiden zijn subjectieve ervaringen in onze minds. Er bestaan niets anders dan subjectieve ervaringen. Er is geen nood om iets extern te postuleren, buiten bewustzijn, zoals 'fysieke materie' dat subjectieve ervaringen veroorzaakt. Dat is volgens Ockham's razor een brug te ver.

De materie van het brein is niets anders dan een gedissocieerde mind ervaren door een andere gedissocieerde mind, gedissocieerd van the Mind of nature. Dat is 'de Mind of nature' of 'The Mind@Large' dat afgesplitste eilanden heeft, namelijk wij en dieren, wiens percepties niets anders zijn dan gedeelde subjectieve ervaringen van dit Mind@Large beschouwd vanuit een gedissocieerd bewustzijn. Gedissocieerd van Mind@Large. Net zoals er gedissocieerde alters bestaan bij mensen met dissociative identity disorder. Dat is een vergelijking die Kastrup maakt.
Waarom wordt Ockham's razor nu genegeerd? Als je ockham's razor toepast zoals hierboven, kan je dat Mind@Large ook schrappen. Het enige wat er dan (voor jou) is, is je eigen ervaring. Van zodra je die ervaring op een of andere manier probeert uit te leggen, of dat nu doet via idealisme of materialisme, kan je Ockham's razor niet meer gebruiken zoals je hierboven deed.
Al mijn hier gebrachte meningen, zijn voor herziening vatbaar.
De illusie het verleden te begrijpen, voedt de illusie dat de toekomst voorspelbaar en beheersbaar is -- naar Daniël Kahneman
Gebruikersavatar
VseslavBotkin
Diehard
Berichten: 1081
Lid geworden op: 19 aug 2022 12:33

Re: monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door VseslavBotkin »

MaartenV schreef: 03 dec 2023 08:24 Om even terug te komen op het idealisme van Kastrup, waar deze topic over gaat. Volgens het idealisme is het zo dat alles mentaal is. Er is geen nood aan een materiële of fysieke werkelijkheid buiten ons te veronderstellen. Er is een wereld buiten ons, maar dat is zoals een gedeelde droom. Even mentaal dan een individuele lucide droom. Kastrup had zelf eens een lucide droom en zegt in één van zijn boeken dat de 'materie' daar er in al zijn details niet te onderscheiden is van de 'materie' die we hier observeren.

Kastrup geeft het voorbeeld van mensen met dissociative identity disorder. Het is aangetoond, wetenschappelijk, dat wanneer zo iemand met een multiple identiteit droomt, de verschillende alters van dat ene individu in die droom aanwezig zijn in een gedeelde wereld (de droomwereld) en met elkaar omgaan.

Zo is deze wereld met mensen en dieren. Er is één Mind, dat droomt dat het meerdere alters is in een (droom)wereld. Eens wakker beseft men terug dat men één is.

En de omgeving in de droomwereld is hoe Mind@Large, waar het van is afgesplitst, eruit ziet door de ogen van een gedissocieerde alter.

Alle wetenschap blijft geldig onder het monistisch idealisme, alleen is de ontological primitive, de ontologische grond der dingen 'bewustzijn' of Mind in plaats van de subatomaire materiedeeltjes die samengesteld atomen en moleculen vormen, en dan organen en hersenen vormen en daarmee bewustzijn veroorzaken. Al die zogenaamde materie is even subjectief of mentaal als de materie in je lucide dromen. De hersenen bestaan als een (mentaal) object binnen bewustzijn en het is niet zo dat bewustzijn binnen de hersenen wordt veroorzaakt volgens het idealisme.
En de materialist kan dit op zijn beurt weer afdoen als onzin, en zeggen dat het "gewoon materie is, bro". Dus zullen ze het nooit eens worden. Goede wetenschappelijke kennis is volgens Kant synthetisch a priori (een begrip dat een beetje in de ongenade is geraakt wel) en dus kun je gewoon naar smaak een metafysisch systeem eromheen bouwen, de enige eis is dat het interne samenhang heeft. Dan zal het gros van de mensen neigen naar een saai, calvinistisch materialisme in plaats van "mind at large" en aanverwante zaken.

Zolang je blijft denken in materie vs. geest ontkom je daar niet aan. Een interessant alternatief is de fenomenologie, die (naar eigen verluid) niets vooronderstelt maar gewoon kijkt wat zich voordoet, zonder bewustzijn of geesten of materie of subjectiviteit te vooronderstellen. Vanuit een fenomenologisch perspectief kun je zeggen, alle wetenschap blijft geldig, maar de vraag "wat is de aard van de realiteit nou eigenlijk?" blijft achterwege vanwege haar problematische karakter. De realiteit is verschijning voor de fenomenologen, niet een verschijning aan iemand, of in iets ("bewustzijn"), maar "pure" verschijning. Nu is de claim van critici dat dit weer te metafysisch is, dat fenomenologie crypto-dogmatisch is (door beroep te doen op een naïeve, "pre-filosofische" realiteit), en dan krijg je bijvoorbeeld Deleuze weer, etc.
"Any proposition passing the lips of a priest is necessarily totally false, excepting only insidiouses whose message is momentarily misunderstood. It is impossible to deny him without discovering some buried fragment or reality." (Nick Land)

https://fanged-nominals.blogspot.com/
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 12003
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door heeck »

VseslavBotkin schreef: A}
En de materialist kan dit op zijn beurt weer afdoen als onzin, en zeggen dat het "gewoon materie is, bro". Dus zullen ze het nooit eens worden. Goede wetenschappelijke kennis is volgens Kant synthetisch a priori (een begrip dat een beetje in de ongenade is geraakt wel) en dus kun je gewoon naar smaak een metafysisch systeem eromheen bouwen, de enige eis is dat het interne samenhang heeft.
B)
Dan zal het gros van de mensen neigen naar een saai, calvinistisch materialisme in plaats van "mind at large" en aanverwante zaken.
ad A)
Juist het inbrengen van een tot heden boven- of buitennatuurlijke verklaringensysteem zorgt voor een "op zijn beurt weer afdoen als onzin".
Het is makkelijker om aan bijvoorbeeld zo een systeem a la Blavatsky een eigen samenhang toe te kennen.
Zodoende kunnen de onverenigbaarheden duidelijker worden ge-etaleerd.

ad B)
Waar het gros van de mensen naar toe neigt is voornamelijk van belang voor de slijters van en de filosofische en de zakelijke kwakzalverij.


Susan Haack biedt uitkomst met haar foundherentism:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Susan_Haack
De grootste bijdrage van Haack aan de filosofie is haar in 1993 verschenen boek Evidence and Inquiry waarin ze een epistemologische theorie uiteenzet, namelijk het foundherentisme. Hiermee poogt ze zowel de logische problemen van het foundationalisme als dat van het coherentisme te ontwijken.

Ze illustreert dit met de metafoor van het kruiswoordraadsel:
een antwoord hierin vinden via een aanwijzing is analoog met het gebruik van een fundering (via empirisch bewijs).

Daarnaast is ook het ervoor zorgen dat de kruisende woorden beide zinvol zijn, analoog met een rechtvaardiging door coherentie. Beide zijn dus noodzakelijke componenten in de rechtvaardiging of fundering van kennis.

Een kritiek is wel dat bij nader onderzoek deze theorie tevens zou vervallen in louter foundationalisme.
Vooral haar analogie met een kruiswoordraadsel maakt de filosofie ook toegankelijk voor leken (het gros van de mensen) omdat onverenigbare clusters duidelijker apart blijven en zodoende ook makkelijker onderwerp zijn van gereedschappen als CmapTools. *)

De gelijkenis met het kruiswoordraadsel kan ook worden vervangen door die van de legpuzzel die je samen legt;
de zo verkregen onderdelen moeten uiteindelijk aan elkaar passen en anders ben je samen voorstander van een dubbele waarheid die godsonmogelijk tot een enkel plaatje kan worden verenigd.

Roeland

*)
https://cmap.ihmc.us
"It empowers users to construct, navigate, share and criticize knowledge models represented as concept maps."
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Gebruikersavatar
VseslavBotkin
Diehard
Berichten: 1081
Lid geworden op: 19 aug 2022 12:33

Re: monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door VseslavBotkin »

heeck schreef: 03 dec 2023 15:43
VseslavBotkin schreef: A}
En de materialist kan dit op zijn beurt weer afdoen als onzin, en zeggen dat het "gewoon materie is, bro". Dus zullen ze het nooit eens worden. Goede wetenschappelijke kennis is volgens Kant synthetisch a priori (een begrip dat een beetje in de ongenade is geraakt wel) en dus kun je gewoon naar smaak een metafysisch systeem eromheen bouwen, de enige eis is dat het interne samenhang heeft.
B)
Dan zal het gros van de mensen neigen naar een saai, calvinistisch materialisme in plaats van "mind at large" en aanverwante zaken.
ad A)
Juist het inbrengen van een tot heden boven- of buitennatuurlijke verklaringensysteem zorgt voor een "op zijn beurt weer afdoen als onzin".
Het is makkelijker om aan bijvoorbeeld zo een systeem a la Blavatsky een eigen samenhang toe te kennen.
Zodoende kunnen de onverenigbaarheden duidelijker worden ge-etaleerd.
Was helemaal niet "tot op heden" bovennatuurlijk, in het Aristoteliaanse wereldbeeld waren zaken die "wij" als bovennatuurlijk beschouwen gewoon onderdeel van de natuur. En dan gaat het helemaal niet om allerlei "magische" dingen. Het moderne mechanistische wereldbeeld (en daarmee het onderscheid tussen natuur en bovennatuur) is ontzettend radicaal, en stamt grappig genoeg af van vrome christen Descartes; maar maak je niet druk, ik ga de genaelogische drogreden niet maken.
ad B)
Waar het gros van de mensen naar toe neigt is voornamelijk van belang voor de slijters van en de filosofische en de zakelijke kwakzalverij.
"Wèèè, iedereen die het niet met me eens is is een kwakzalver!". Materialisme leent zich extreem makkelijk voor kwakzalverij, des te makkelijker omdat het de religie van onze tijd is. Neem eens voor de grap een kijkje in de psychofarmaceutische industrie.
Susan Haack biedt uitkomst met haar foundherentism:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Susan_Haack
De grootste bijdrage van Haack aan de filosofie is haar in 1993 verschenen boek Evidence and Inquiry waarin ze een epistemologische theorie uiteenzet, namelijk het foundherentisme. Hiermee poogt ze zowel de logische problemen van het foundationalisme als dat van het coherentisme te ontwijken.

Ze illustreert dit met de metafoor van het kruiswoordraadsel:
een antwoord hierin vinden via een aanwijzing is analoog met het gebruik van een fundering (via empirisch bewijs).

Daarnaast is ook het ervoor zorgen dat de kruisende woorden beide zinvol zijn, analoog met een rechtvaardiging door coherentie. Beide zijn dus noodzakelijke componenten in de rechtvaardiging of fundering van kennis.

Een kritiek is wel dat bij nader onderzoek deze theorie tevens zou vervallen in louter foundationalisme.
De gelijkenis met het kruiswoordraadsel kan ook worden vervangen door die van de legpuzzel die je samen legt;
de zo verkregen onderdelen moeten uiteindelijk aan elkaar passen en anders ben je samen voorstander van een dubbele waarheid die godsonmogelijk tot een enkel plaatje kan worden verenigd.

Roeland

*)
https://cmap.ihmc.us
"It empowers users to construct, navigate, share and criticize knowledge models represented as concept maps."
Volgens mij is dit gewoon weer een mystificatie van het probleem, zien is interpreteren, er is geen "zuivere" empirie waar je dan je waarnemingen uit kunt oprapen en op kunt baseren, ook niet in combinatie met samenhang. Maar goed, dat is alleen maar een probleem als je op zoekt bent naar fundamenten, zoals Haack. Daarnaast kan er altijd een revolutie plaatsvinden waardoor de kruiswoordpuzzel helaas in de prullenbak van de geschiedenis belandt. Doet niets af van de handigheid van deze manier van denken natuurlijk.
"Any proposition passing the lips of a priest is necessarily totally false, excepting only insidiouses whose message is momentarily misunderstood. It is impossible to deny him without discovering some buried fragment or reality." (Nick Land)

https://fanged-nominals.blogspot.com/
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 12003
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door heeck »

“VseslavBotkin” schreef: Doet niets af van de handigheid van deze manier van denken natuurlijk.
Alleen daarom al de betere boekhoudmethode om veilige afstand te houden tot de drijfzanden van rhetorische hoogbegaafdheden .

Roeland
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Gebruikersavatar
MaartenV
Bevlogen
Berichten: 3992
Lid geworden op: 28 mei 2013 19:03

Re: monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door MaartenV »

axxyanus schreef: 03 dec 2023 12:11
MaartenV schreef: 02 dec 2023 20:28 Het volgende is gebaseerd op het idee van monistisch idealisme van Bernardo Kastrup, en ik probeer op mijn manier deze zienswijze uit te leggen aan de filosofisch materialist die misschien interesse heeft om alles eens vanuit het filosofisch idealistisch perspectief te zien.

Een brein dat je ziet in je lucide droom is van exact dezelfde stof gemaakt als een brein dat een neurowetenschapper ziet in zijn handen: beiden zijn subjectieve ervaringen in onze minds. Er bestaan niets anders dan subjectieve ervaringen. Er is geen nood om iets extern te postuleren, buiten bewustzijn, zoals 'fysieke materie' dat subjectieve ervaringen veroorzaakt. Dat is volgens Ockham's razor een brug te ver.

De materie van het brein is niets anders dan een gedissocieerde mind ervaren door een andere gedissocieerde mind, gedissocieerd van the Mind of nature. Dat is 'de Mind of nature' of 'The Mind@Large' dat afgesplitste eilanden heeft, namelijk wij en dieren, wiens percepties niets anders zijn dan gedeelde subjectieve ervaringen van dit Mind@Large beschouwd vanuit een gedissocieerd bewustzijn. Gedissocieerd van Mind@Large. Net zoals er gedissocieerde alters bestaan bij mensen met dissociative identity disorder. Dat is een vergelijking die Kastrup maakt.
Waarom wordt Ockham's razor nu genegeerd? Als je ockham's razor toepast zoals hierboven, kan je dat Mind@Large ook schrappen. Het enige wat er dan (voor jou) is, is je eigen ervaring. Van zodra je die ervaring op een of andere manier probeert uit te leggen, of dat nu doet via idealisme of materialisme, kan je Ockham's razor niet meer gebruiken zoals je hierboven deed.

Het gaat over de 'ontological primitive': mind. (een 'ontological primitive is het fundament dat niet verder verklaard kan worden door een dieper fundament zoals voor de materialist strings of subatomische deeltjes niet fundamenteler verklaard kunnen worden (tot nogtoe)).

Zowel Mind@Large als de daarvan afgesplitste gedissocieerde alter en hoe de wereld wordt ervaren door die alter kunnen allen onder de ene fundamentele ontologische categorie 'Mind' vallen. Alles is (in) mind. Alles is bewustzijn. Allen zijn subjectieve ervaringen die hun oorsprong vinden in Mind. Zogenaamde materie is ook een subjectieve ervaring in mind en verschilt niet van 'materie' in een lucide droom. Er is slechts 1 fundamentele ontologische categorie waarin en van waaruit alles zich ontvouwt: Mind.

Terwijl voor de materialist er twee fundamenteel van elkaar verschillende ontologische categorieën bestaan: materie en bewustzijnservaringen. En het ene zou het andere veroorzaken, alleen weet men niet hoe. (hard problem of consciousness)

Terwijl voor de monistisch idealist het duidelijk is: het zijn allemaal ervaringen.
Hoe maak je (volgens mij) het onderscheid tussen een waarnemer mét bewustzijn en één zonder bewustzijn:
Zie hier voor mijn (kort Engelstalig) artikel erover als je meer interesse hebt:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17340466
Gebruikersavatar
axxyanus
Moderator
Berichten: 12300
Lid geworden op: 08 nov 2008 21:23

Re: monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door axxyanus »

MaartenV schreef: 03 dec 2023 17:54
axxyanus schreef: 03 dec 2023 12:11
MaartenV schreef: 02 dec 2023 20:28 Het volgende is gebaseerd op het idee van monistisch idealisme van Bernardo Kastrup, en ik probeer op mijn manier deze zienswijze uit te leggen aan de filosofisch materialist die misschien interesse heeft om alles eens vanuit het filosofisch idealistisch perspectief te zien.

Een brein dat je ziet in je lucide droom is van exact dezelfde stof gemaakt als een brein dat een neurowetenschapper ziet in zijn handen: beiden zijn subjectieve ervaringen in onze minds. Er bestaan niets anders dan subjectieve ervaringen. Er is geen nood om iets extern te postuleren, buiten bewustzijn, zoals 'fysieke materie' dat subjectieve ervaringen veroorzaakt. Dat is volgens Ockham's razor een brug te ver.

De materie van het brein is niets anders dan een gedissocieerde mind ervaren door een andere gedissocieerde mind, gedissocieerd van the Mind of nature. Dat is 'de Mind of nature' of 'The Mind@Large' dat afgesplitste eilanden heeft, namelijk wij en dieren, wiens percepties niets anders zijn dan gedeelde subjectieve ervaringen van dit Mind@Large beschouwd vanuit een gedissocieerd bewustzijn. Gedissocieerd van Mind@Large. Net zoals er gedissocieerde alters bestaan bij mensen met dissociative identity disorder. Dat is een vergelijking die Kastrup maakt.
Waarom wordt Ockham's razor nu genegeerd? Als je ockham's razor toepast zoals hierboven, kan je dat Mind@Large ook schrappen. Het enige wat er dan (voor jou) is, is je eigen ervaring. Van zodra je die ervaring op een of andere manier probeert uit te leggen, of dat nu doet via idealisme of materialisme, kan je Ockham's razor niet meer gebruiken zoals je hierboven deed.
Het gaat over de 'ontological primitive': mind. (een 'ontological primitive is het fundament dat niet verder verklaard kan worden door een dieper fundament zoals voor de materialist strings of subatomische deeltjes niet fundamenteler verklaard kunnen worden (tot nogtoe)).
Ja en? Dat legt niet uit waarom je met twee maten meet.
MaartenV schreef: 03 dec 2023 17:54 Zowel Mind@Large als de daarvan afgesplitste gedissocieerde alter en hoe de wereld wordt ervaren door die alter kunnen allen onder de ene fundamentele ontologische categorie 'Mind' vallen. Alles is (in) mind. Alles is bewustzijn. Allen zijn subjectieve ervaringen die hun oorsprong vinden in Mind. Zogenaamde materie is ook een subjectieve ervaring in mind en verschilt niet van 'materie' in een lucide droom. Er is slechts 1 fundamentele ontologische categorie waarin en van waaruit alles zich ontvouwt: Mind.
Jij hebt geen ervaring van die afgesplitste gedissocieerde alter. Jij hebt gewoon je eigen ervaring dat is alles. Dus als je Ockham's razor op de zelfde strenge manier toepast als je eerder deed, dan heb je geen Mind@Large nodig.
MaartenV schreef: 03 dec 2023 17:54 Terwijl voor de materialist er twee fundamenteel van elkaar verschillende ontologische categorieën bestaan: materie en bewustzijnservaringen. En het ene zou het andere veroorzaken, alleen weet men niet hoe. (hard problem of consciousness)
Neen, voor de materialist is ook maar één ontologie. Het materiële. Al de rest is daarvan afgeleid.
Al mijn hier gebrachte meningen, zijn voor herziening vatbaar.
De illusie het verleden te begrijpen, voedt de illusie dat de toekomst voorspelbaar en beheersbaar is -- naar Daniël Kahneman
Gebruikersavatar
MaartenV
Bevlogen
Berichten: 3992
Lid geworden op: 28 mei 2013 19:03

Re: monististisch idealisme tegenover materialisme (gebaseerd op Bernardo Kastrup's filosofie)

Bericht door MaartenV »

axxyanus schreef: 03 dec 2023 18:29 Neen, voor de materialist is ook maar één ontologie. Het materiële. Al de rest is daarvan afgeleid.
Maar men weet al vele jaren niet hoe materie (van de hersenen) tot subjectieve ervaringen leidt. Die afleiding is niet bewezen.
Dus claimen dat subjectieve ervaringen afgeleid zijn van de materie (van de hersenen) is een onbewezen aanname.
Pseudowetenschap op zijn best, zoals sceptici zouden zeggen.

Waar je wel zeker van bent, is dat je ervaringen hebt. Dat is enige zeker. Allerindividueelste ervaringen, zoals hallucinaties, dromen en fantasie en collectieve gedeelde ervaringen, zoals de wereld die we samen buiten onszelf vaststellen. Niet illusie tegenover waarheid, maar individuele ervaring tegenover collectieve ervaring. (zie Kastrup)

Dat materie een fundamentele ontologische categorie is voor de materialist, is volgens mij niet volledig juist.
Want de kwaliteiten die men ervaart wanneer men naar materie kijkt, worden voor de materialist door de hersenen geproduceerd: de kleur rood, diepte-ervaring, tastgevoel, enzovoort. Alle kwaliteiten van die materie zijn een product van die hersenen, volgens de materialist. Wat erover blijft voor de materialist als fundamenteel werkelijk zijn kwantiteiten: zoals spin, lading, momentum. Uitdrukbaar in getallen. Dat is de fundamentele realiteit buiten ons brein voor de filosofisch materialist. Ontdaan van al zijn kwaliteiten, subjectieve ervaringen, veroorzaakt door het brein, rest er voor de materialist 'getallen' en wiskundige vergelijkingen als wereld 'daarbuiten'.
Hoe maak je (volgens mij) het onderscheid tussen een waarnemer mét bewustzijn en één zonder bewustzijn:
Zie hier voor mijn (kort Engelstalig) artikel erover als je meer interesse hebt:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17340466
Plaats reactie