Freethinker.nl

Op faceboek plaatste een vriend, die ook vaak op het freethinker-forum schreef. Onderstaand bericht

Regelmatig lees je een aanklacht tegen mensen, vaak rijk, die "geld belangrijker vinden dan levens".
Op het eerste gezicht is dat begrijpelijk, maar is dat ook niet inherent vastgelegd in de functie van geld?
Ik bedoel, dezelfde mensen die de bovengenoemde aanklacht uiten, vinden het wel volkomen normaal dat je in de supermarkt betaalt voor je boodschappen.
Maar indien geld een voorwaarde is om te eten, dan is het toch ook een voorwaarde om te leven? En als geld een voorwaarde is om te leven, dan gaat geld eigenlijk toch ook per definitie boven levens?
Of mis ik iets?
En zou het anders kunnen, zonder steeds een beroep te doen op een positief sociaal motief?

Er zijn vele zaken die hier een rol spelen. En ik ben van plan er een of twee nader de ontleden, maar daartoe dien ik eerst eens goed na te denken over die zaken en hoe ik ze zie. Om niet te vergeten dat ik dat van plan ben. Open ik vast dit nieuwe topic.

Ik hoop dat mijn vriend het mij niet kwalijk neemt dat ik zijn woorden hier plaats, en zal hem ook om toestemming vragen zijn naam aan het citaat te te voegen, maar ik wil het vooral hebben over mijn eigen ideeën hierover, die direct opborrelen als ik dit lees. Dus vooralsnog is het feit dat dit niet mijn eigen woorden zijn, niet van erg belang.

Allereerst geld

Geld is in principe een schuld of een tegoed. Degene die het ontvangt, kan het gebruiken om goederen of diensten te verkrijgen of om een schuld af te lossen. Degene die een schuld wil aflossen dient daarvoor juist goederen of diensten aan te bieden of een nieuwe schuld op zich nemen (van een andere geldschieter dan de oorspronkelijke).

Geld is geen noodzakelijke voorwaarde om in leven te blijven, maar wie zelf een wel noodzakelijke voorwaarde (bijvoorbeeld voedsel) ontbeert, kan door wat hij wel heeft direct te ruilen voor voedsel toch die noodzakelijke voorwaarde verwerven. Dit lukt echter niet omdat zij die voedsel kunnen leveren, toevallig met het aangeboden produkt of met de aangeboden dienst niets aan kunnen, dan kan men met behulp van geld toch die noodzakelijke voorwaarde verwerven.

Er ontstaat echter een probleem als er mensen zijn die niet genoeg producten of diensten kunnen aanbieden - ook niet in de toekomst - waar anderen behoefte aan hebben. Wil men hen niet laten omkomen dan vereist dat óf individuele liefdadigheid, óf collectieve voorzieningen.

Het nadeel van collectieve voorzieningen is dat daar een vorm van dwang (bijvoorbeeld belastingheffing) voor nodig is, en het nadeel van liefdadigheid is dat zij niet afgedwongen kan worden, en dus ook niet eerlijk kan worden verdeeld. Maar beiden verloopt vrijwel altijd gesmeerder mbv geld.

Geld is dientengevolge iets waarmee men juist levens kan redden.

Vroeger was het eenvoudiger. Ik maakte schoenen, de buurman brood en we ruilden producten. Daar zaten uiteraard nadelen aan. Hoeveel broden voor een schoen en wat nou als er 20 bakkers en 1 schoenmaker is of mensen die niet kunnen bakken en of schoenen maken?

Een ruilmiddel dan. In dit geval geld.
En daar moet je een prestatie voor leveren om er voldoende van te krijgen/verdienen. Of een staat geeft je (bijna) net voldoende om van te kunnen leven.
Ontbreekt het je aan dit ruilmiddel zul je toch aan brood moeten komen en kun je gaan bedelen of stelen, maar dat laatste mag niet.
Dus ja, het leven draait om tegenprestaties en dat vooral in de vorm van een ruilmiddel. En of dat geld moet zijn?
Het komt er m.i op neer dat je moet werken (een tegenprestatie moet leveren) om te kunnen leven. Dus of geld belangrijker is dan een leven weet ik niet. Het hangt samen met elkaar.

Geld is niet de oorzaak dat er ontzettend rijken zijn, toen er geen geld was waren er ook mensen die stinkend rijk waren.
De priesters in Egypte waren bijvoorbeeld heel rijk geworden.
Het lijkt dus vooral aan de structuur te liggen dat mensen zich grenzeloos kunnen verrijken.

Geldt komt denk ik niet voort uit schulden, (uit schulden zijn de aandelen ontstaan) maar uit een soort tussenhandel.
Het eerste wat op geld leek waren goudklompjes met een vast gewicht de waarde er van was de goudwaarde.
Daaruit ontstonden de munten die eerst ook waarde van het metaal hadden.

Nu is dat volledig losgelaten en er bestaat ook veel virtueel geld (komt van de banken)
Het was Nixon die het ongedekte geld formeel invoerde.
Mij lijkt het een ongewenste situatie en zou liever het gedekte geld terug zien.

Mij lijkt het een ongewenste situatie en zou liever het gedekte geld terug zien.

Geld heeft altijd slechts een waarde gehad dankzij het feit dat mensen er waarde aan toekennen.
Zolang mensen vertrouwen hebben in de waardevastheid ervan, werkt het.

Goud had op zichzelf in de oudheid weinig waarde, anders dan bijvoorbeeld hout of ijzer.
Het kon ruilmiddel zijn dankzij de waarde die men eraan gaf.

gerard_m schreef: ↑14 dec 2024 12:12

Mij lijkt het een ongewenste situatie en zou liever het gedekte geld terug zien.

Geld heeft altijd slechts een waarde gehad dankzij het feit dat mensen er waarde aan toekennen.
Zolang mensen vertrouwen hebben in de waardevastheid ervan, werkt het.

Goud had op zichzelf in de oudheid weinig waarde, anders dan bijvoorbeeld hout of ijzer.
Het kon ruilmiddel zijn dankzij de waarde die men eraan gaf.

Van daar dat de Egyptenaren in de oudheid een hele reeks forten langs de NIjl bouwden om hun goudstroom uit het Zuiden veilig te stellen?????