Atheïstische spiritualiteit is geen onmogelijkheid

[siger]

Spirituele problematiek is GEEN medische problematiek, maar heeft wel een rol in het welbevinden van de patient. Het ontzeggen of afraden van hulp wanneer iemand een probleem gerelateerd aan levensbeschouwing of spiritualiteit heeft [...] vind ik onethisch...

Verklaar jouw visie op "spirituele problematiek", "welbevinden" en in deze context "hulp" aub. Denk je zoals ik dat hoogstwaarschijnlijk:
- spirituele problematiek is aangepraat. vb: Angst voor de hel.
- (spiritueel) wel of niet welbevinden daar een gevolg van is.
- spirituele hulp kan de autonomie van de bezwaarde ondergraven.

Zo was het allezsins voor mij als kind. Als tiener was ik daar helemaal totaal overheen. Als volwassene begon ik me zorgen te maken over anderen.

[Blues-Bob]

Verklaar jouw visie op "spirituele problematiek", "welbevinden" en in deze context "hulp" aub. Denk je zoals ik dat hoogstwaarschijnlijk:
- spirituele problematiek is aangepraat. vb: Angst voor de hel.
- (spiritueel) wel of niet welbevinden daar een gevolg van is.
- spirituele hulp kan de autonomie van de bezwaarde ondergraven.

Zo was allezsins het voor mij als kind. Als tiener was ik er helemaal totaal overheen. Als volwassene begon ik me zorgen te maken over anderen.

Ik heb ervaring met het volgende (niet vanuit mijzelf, maar vanuit werk):
Ik denk dat het een beetje afhankelijk is van of je zingeving ook onder spiritualiteit wilt trekken. Als iemand het idee heeft dat hij / zij niets aan zingeving kan doen dan zijn er mensen die dat onder spiritueel welbevinden rekenen, hoewel je denk ik wel kunt stellen dat dit voortkomt uit een 3-tal verschilende oorzaken:
1. Verliezen van bepaalde sociale en maatschappelijke rollen (werk, gezin, sport)
2. Erachter komen dat eerdere aannames wellicht onjuist zijn, zoals je ziet bij mensen wie iets overkomt wat ze niet met hun levensbeschouwelijke opvatting (veelal religieuze dogmatiek) kunnen rijmen. Ik reken hieronder ook het met bijvoorbeeld ziekte of ellende gestraft worden zorgt voor interne conflicten (men denkt dat god meent dat hij / zij het verdient heeft, terwijl men het op dat punt met de alwetende en almachtige oneens is, wat weer niet mag...).
3. Angsten, maar bijvoorbeeld ook onbehagen gevoel ten gevolge van levensbeschouwelijke (veelal religieuze) dogmatiek voor bijvoorbeeld de hel.

Ik heb eerder deze ervaring mbt werk aardig accuraat gedocumenteerd, maar niet voldoende om daadwerkelijk conclusies te kunnen trekken. Toch vermoed ik dat hulp bij het verkrijgen van een zekere levensbeschouwelijke autonomie een belangrijk iets is (zou eigenlijk in de opvoeding horen).

Groet,

Bob

[siger]

Toch vermoed ik dat hulp bij het verkrijgen van een zekere levensbeschouwelijke autonomie een belangrijk iets is (zou eigenlijk in de opvoeding horen).

Hoe zou "hulp bij het verkrijgen van autonomie" in zijn werk moeten gaan? Is dat geen tegenspraak?

[Blues-Bob]

Toch vermoed ik dat hulp bij het verkrijgen van een zekere levensbeschouwelijke autonomie een belangrijk iets is (zou eigenlijk in de opvoeding horen).

Hoe zou "hulp bij het verkrijgen van autonomie" in zijn werk moeten gaan? Is dat geen tegenspraak?

Heb jij levensbeschouwelijk uit jezelf op eigen benen leren staan? Heb jij al jouw ideeen zelf bedacht, of heb je een selectie gemaakt uit de ideeen waar je toegang tot hebt? Hoe heb jij bepaald wat je belangrijk en waardevol vindt in het leven en wat niet?

Ter correctie:
Ik vermoed dat iedereen hier in staat is gesteld verschillende meningen aan te horen, dat men mensen om zich heen heeft gehad (oa hier) die bereid was ideeen aanhoren en reflecteren en ik vermoed ook dat men ideeen van anderen aangehoord / gelezen heeft. Ik heb ook het vermoeden dat dit is wat axxyanus als vrijwilliger doet en waar hij als vrijwilliger de ruimte voor biedt bij mensen die daar behoefte aan hebben en hierin gespecialiseerd is (als ik het zo mag noemen).

Groet,

Bob

[axxyanus]

Toch vermoed ik dat hulp bij het verkrijgen van een zekere levensbeschouwelijke autonomie een belangrijk iets is (zou eigenlijk in de opvoeding horen).

Hoe zou "hulp bij het verkrijgen van autonomie" in zijn werk moeten gaan? Is dat geen tegenspraak?

Alleen als je autonomie ziet als een wit/zwart situatie. Ja kan de situatie hebben dat een bewoner in een rusthuis bepaalde klachten heeft maar niet mondig genoeg is om daar zelf mee naar het personeel te stappen. Dat kan verschillende oorzaken hebben. Als moreel consulent is het dan je eerste opdracht de bewoner het gevoel te geven dat hij het recht heeft om zich zo te voelen, dat daar op zich niets mis mee is. Je kan de bewoner dan aanmoedigen aan te geven wat hem dwars zit in de situatie zodat hij voor zich zelf kan uitmaken of het gaat om een van de zovele kleinen ergernissen van het leven waarmee men moet leren leven of dat het belangrijk genoeg is om het eens aan te kaarten of dat men de situatie als ernistig genoeg beschouwd om tot een formele klacht over te gaan.

Als moreel consulent heb je in dergelijke situaties dus drie opdrachten.

1) Erkenning van de persoon in zijn manier van tegen de zaken aan te kijken.

2) Door luisteren de persoon voor zichzelf laten verduidelijken hoe hij verder wil. Hier gaat het er vaak om dat de persoon voor zichzelf moet uitmaken waar hij bepaalde prioriteiten wil leggen. We hebben namelijk allemaal waarden, die in bepaalde omstandigheden in conflict met elkaar kunnen komen. De taak van de moreel consulent bestaat er hier in om de persoon zover te krijgen dat hij zijn waarden prioritiseert om op die manier een beslissing te kunnen nemen hoe hij verder wil.

3) De nodige informatie verschaffen om die persoon te mogelijkheid te verschaffen zijn plannen uit te voeren en morele ondersteuning bieden door bv aanwezig te zijn als die persoon het personeel over bepaalde zaken aanspreekt.

[Jagang]

Toch vermoed ik dat hulp bij het verkrijgen van een zekere levensbeschouwelijke autonomie een belangrijk iets is (zou eigenlijk in de opvoeding horen).

Hoe zou "hulp bij het verkrijgen van autonomie" in zijn werk moeten gaan? Is dat geen tegenspraak?

Heb jij levensbeschouwelijk uit jezelf op eigen benen leren staan? Heb jij al jouw ideeen zelf bedacht, of heb je een selectie gemaakt uit de ideeen waar je toegang tot hebt? Hoe heb jij bepaald wat je belangrijk en waardevol vindt in het leven en wat niet?

Ik moet eerlijk zeggen dat ik vrij weinig zelf heb bedacht.
Soms heb ik zaken moeten overnemen omdat ik er geen speld tussen kon krijgen, van andere zaken had ik wel een abstract idee zonder te weten hoe het te formuleren (Het bekende "JA, aah, ja!! Dat bedoelde ik al die tijd al, maar ik kwam er niet uit!- moment.)
En andere zaken bedenk ik wel zelf, meestal door reeds eerder opgedane ideeën te (her)combineren, en een doodenkele keer betrap ik mezelf op echte creativiteit, hoewel ik ook op die punten vermoedelijk slechts het wiel opnieuw heb uitgevonden.

Nee, ik ben niet iemand die de boeken in zal gaan als de man met fantastische quotes, of als iemand die een filosofisch probleem heeft opgelost.
Daarnaast is scherp en bondig formuleren niet mijn sterkste kant.

Veel heb ik inderdaad opgedaan omdat ik in de gelegenheid ben geweest om andere meningen aan te horen.

[siger]

Je vraagt naar mijn verleden. Ik weet niet hoe relevant dat is, maar ik zal kort antwoorden.

Heb jij levensbeschouwelijk uit jezelf op eigen benen leren staan?

Ja.

Heb jij al jouw ideeen zelf bedacht,

Nee.

of heb je een selectie gemaakt uit de ideeen waar je toegang tot hebt?

Ja. Met wat puzzelen, tot op heden.

Hoe heb jij bepaald wat je belangrijk en waardevol vindt in het leven en wat niet?

Ik ben utilitarist geworden (nog voor ik het woord kende:) kiezen wat je het beste lijkt voor jezelf, je omgeving en de samenleving. Hoe? Eliminatie denk ik. Ik heb heel veel wijze lessen verworpen.

[Blues-Bob]

Je vraagt naar mijn verleden. Ik weet niet hoe relevant dat is, maar ik zal kort antwoorden.

Wat je denk ik zult zien na een aantal antwoorden van meerdere mensen dat een aantal basisvoorwaarden belangrijk zijn in het verkrijgen van een levensbeschouwelijke autonomie.

1. Toegang tot informatie
2. Reflectie van jezelf en anderen mbt jouw informatieverwerking (ideeen e.d.)
3. Toepassen van ideeen in de dagelijkse praktijk, de gevolgen daarvan waarnemen.
4. De mogelijkheid op basis van toegepaste ideeen in de dagelijkse praktijk de consequenties daarvan te accepteren, of de ideeen aan te passen.

Een goede vrijwilliger met toegang tot informatie, bereidwilligheid ideeen van de persoon te reflecteren, en gevolgen van die ideeen bij toepassen in het dagelijkse leven aan te stippen, kan uiteindelijk helpen mensen weer keuzes te maken in wat men meer of minder waardevol vind. Derhalve kan men mbt sociale en maatschappelijke rollen een betere voldoening uit het leven halen. Ik denk dat axxyanus zijn rol aardig goed verwoord heeft. Het is meer fasciliteren door boven vermeldde punten (waarvan punt 1 discutabel is) mee te nemen in zijn / haar consulten. Ik denk dat je het dus ook niet als een authoriteitsfiguur moet zien (zoals een dokter, of de meeste andere hulpverleners) maar als spiegel.

Groet,

Bob

[siger]

OK.

[axxyanus]

Ik denk dat axxyanus zijn rol aardig goed verwoord heeft. Het is meer fasciliteren door boven vermeldde punten (waarvan punt 1 discutabel is) mee te nemen in zijn / haar consulten.

Kan je wat meer duiding geven over het discutabel zijn van punt 1.

[Blues-Bob]

Ik denk dat axxyanus zijn rol aardig goed verwoord heeft. Het is meer fasciliteren door boven vermeldde punten (waarvan punt 1 discutabel is) mee te nemen in zijn / haar consulten.

Kan je wat meer duiding geven over het discutabel zijn van punt 1.

Waar wij destijds tegenaan liepen is de standardisatie van dat punt. Wij hebben er toen voor gekozen mensen te kunnen laten kiezen tussen verschillende mensen met elk in minder of meer mate toegang tot andere bronnen:

- humanistisch werker
- rooms-katholieke pastoraal werker
- ouderling van een ik meen gereformeerde kerk
- lokale moslimdeskundige
- joodse deskundige

Hoewel de werkwijze van alle vrijwillgers gestandardiseerd was, met als basis de door jou eerder aangehaalde principes, kun je jezelf afvragen of de keuze van begeleider niet bepalend is voor het eindresultaat (op basis van o.a. toegankelijkheid tot bepaalde bronnen en inzichten en tevens ontoegankelijkheid tot andere bronnen en inzichten). Het is niet goed gelukt daardoor biasses uit te sluiten. Wellicht had het resultaat anders (kwaliteit van leven gemeten met vragenlijsten) geweest als men tevens toegang had gehad tot andere bronnen. Er was ook geen homogene controle groep. Er valt dus geen goede conclusie aan te verbinden.

Groet,

Bob

[Yoyo]

Spiritualiteit is een woord, een label dat mensen op zichzelf plakken omdat ze het een goed gevoel over zichzelf geeft. Stiekem denk ik dat mensen die zich spiritueel noemen zich beter voelen dan zij die dat niet doen. Materialist heeft nog steeds een negatieve bijklank. Terwijl( of je nu van je kinderen geniet of een nieuwe tv) het leidt allebei tot "geestelijke" (innerlijke) bevrediging.

Ik heb een "spirituele" fase gehad waarin ik allerlei boekjes las en het gaf me wel een goed gevoel. Maar nergens worden er in dat soort boekjes dingen beargumenteerd. Het wordt geschreven als "dit is er, zo werkt het, punt." Daar had ik toen geen probleem mee maar nu wel.

Veel mensen kunnen niet omgaan met de gedachte dat het leven zinloos is. En dus zoeken ze hun heil in iets "wonderlijks", en worden ze boos als je daar kritiek op geeft.

Wetenschap staat wat dat betreft meer open voor kritiek dan religie denk ik. Religie zegt, "dit is de waarheid en er is niks dat dat in alle eeuwigheid kan veranderen" waarbij wetenschap denk ik eerder bereidt is toe te geven dat het zich in dingen vergist heeft, mits er voldoende bewijs wordt geleverd.

Kunnen atheisten spiritueel zijn? Dat ligt eraan wat er met het woord spiritualiteit bedoeld wordt. Je kan kijken naar het geloof in het bovennatuurlijke, mytische wezens, of enkel het gevoel dat er het gevolg van is. Dan kijken we naar het woord atheist, wat naar mijn idee slechts betekent, 'het niet geloven in goden'.

Dus ja, atheisten kunnen spiritueel (denken te) zijn. De vraag moet denk ik eerder zijn, "kunnen mensen die zich laten leiden door de rede (wat niet all atheisten doen) spiritueel zijn?" Alleen gevoelsmatig denk ik, zonder daarbij in spoken, reincarnatie etc te geloven. Een gevoel van harmonie, blijdschap, rust, zingeving. Maar ik denk dat voor die mensen het label spiritualiteit onnodig is. In mijn mening is het zelfs beter als die mensen zich niet spiritueel noemen maar gewoon een fundamentalistische materialist.

Want zoals gezegd heeft materialist nog steeds een negatieve bijklank (terwijl we dat naar mijn idee allen zijn, alleen willen sommigen dat niet toegeven, net zoals dat alles wat we doen in feite egoistisch is).

Waarom zou je niet een compassievol, harmonieus bestaan kunnen leiden zonder daarbij jezelf het label "spiritueel" op te plakken? En als iedereen spiritueel is, waarom nog dat label? Labels worden (voor zover ik weet) enkel op elkaar of zichzelf geplakt om onderscheid te maken.

[siger]

Goede post Yoyo. Alleen bedenk ik dat het woord "spiritualiteit" niet door iedereen zo voorzichtig ingezet wordt. Het wordt keer op keer gebruikt als trapladdertje van de geestelijke wereld naar de wereld der geesten.

"Ik ben atheïst"
"Maar je moet toch toegeven dat er iets is".
"Nee."
"Heb je dan nooit een spiritueel gevoel bij een zonsondergang?"
"Heueu...."

[Yoyo]

Goede post Yoyo. Alleen bedenk ik dat het woord "spiritualiteit" niet door iedereen zo voorzichtig ingezet wordt. Het wordt keer op keer gebruikt als trapladdertje van de geestelijke wereld naar de wereld der geesten.

"Ik ben atheïst"
"Maar je moet toch toegeven dat er iets is".
"Nee."
"Heb je dan nooit een spiritueel gevoel bij een zonsondergang?"
"Heueu...."

Tja, ik vind het onnodig woord.

Isn't it enough to see that a garden is beautiful without having to believe that there are fairies at the bottom of it too?
Douglas Adams

Dat heb ik altijd een erg mooi citaat gevonden. ^^

"Spiritueel" is gewoon een woordje dat een beetje magisch klinkt en om je natuurlijk van anderen te onderscheiden. Zolang het een eigen vorm van spiritualiteit (wat voor mij gelijk staat aan een houvast) betreft die niet aan anderen opgedrongen wordt heb ik er geen moeite mee.

Maar dan is er natuurlijk de vraag, wanneer is iemand spiritueel/religieus en wanneer is iemand gek/psychotisch? Dat kan soms een dunne grens zijn en dat is iets om voor uit te kijken.

Het gevoel dat sommige "spirituele" mensen als gevolg van hun spiritualiteit ervaren zijn naar mijn idee perfect mogelijk zonder alle poespas eromheen. Een zonsondergang, vriendschap, liefde zijn dingen waar we allemaal van kunnen genieten. Als je daar een religie omheen bouwt met regeltjes, straffen, etc verkracht je zoiets naar mijn idee. Je maakt het daardoor exclusief en zo ontstaat verdeling.

[siger]

Tja, ik vind het onnodig woord.

Dat is het ook.

Wie beseft dat materialisme (syn. fysicalisme, naturalisme...) de hele rijke wereld omvat, met alle ervaringen en gevoelens, geniet van een zonsondergang, van muziek, vreugde, vrijheid zonder de nood die apart te zetten.

Het zit allemaal in het pakket. Dat maakt die ervaringen juist nog mooier.