Synthetisch a-priori Hume/Kant

[gabberpietje100]

Ik moet voor een Filo SE over kennisleer de derde steel van de vork van Hume/Kant leren.
Ik weet dat Hume een tweestelige vork had bedacht, en dat Kant een derde erbij bedacht, deze is de synthetisch a priori steel. Maar wat houdt deze nu in? ik weet dat synthetisch en a priori tegenover elkaar staan, dus wat is het verband tussen die twee? Graag zo snel mogelijk antwoorden, alvast bedankt!

[Jinny]

Welkom GabbertjePietje100 (dat ga ik inkorten)
Ik heb geen antwoord, maar met enkele dagen zal er vast iemand online zijn die er iets zinnings over kan zeggen.

Dienstmededeling,
Deze link geeft in het kort het gedrag van het forum weer voor newbies.
De uitgebreide regels vind U hier

FreeThinker op Facebook

[gabberpietje100]

Nee heerlijk, dankjewel, als je iets van het bericht zou hebben gelezen dan zou je zien dat ik het liefst nog vandaag antwoord zoek, niet de komende dagen.

[Jinny]

Ja, het is nu eenmaal niet iets van U vraagt en wij springen.
Je zult toch echt moeten wachten tot er iemand online is.

[PietV.]

Welkom persoon met de lange naam. Hoop dat er nog een verdwaalde filosoof in dit topic belandt.

[doctorwho]

Ik moet voor een Filo SE over kennisleer de derde steel van de vork van Hume/Kant leren.
Ik weet dat Hume een tweestelige vork had bedacht, en dat Kant een derde erbij bedacht, deze is de synthetisch a priori steel. Maar wat houdt deze nu in? ik weet dat synthetisch en a priori tegenover elkaar staan, dus wat is het verband tussen die twee? Graag zo snel mogelijk antwoorden, alvast bedankt!

Ik denk dat je een drietandige vork bedoeld

[lost and not found yet!]

Ik moet voor een Filo SE over kennisleer de derde steel van de vork van Hume/Kant leren.
Ik weet dat Hume een tweestelige vork had bedacht, en dat Kant een derde erbij bedacht, deze is de synthetisch a priori steel. Maar wat houdt deze nu in? ik weet dat synthetisch en a priori tegenover elkaar staan, dus wat is het verband tussen die twee? Graag zo snel mogelijk antwoorden, alvast bedankt!

Heb een beetje gegoogeld voor je maar helaas niks gevonden! Misschien iemand anders? Welkom trouwens!

[qualia]

Kants stelling was dat er een synthetisch a-priori oordeel bestaat.

Het a-priori oordeel is het oordeel waarbij de stelling in zichzelf besloten ligt; de ronde cirkel. (ik meen dat Hume dit matters of fact noemde). Het oordeel is zonder waarneming te bereiken.
Het a-posteriori oordeel is het oordeel waarbij de stelling door waarneming bevestigd moet worden: de kat zit op de kast. (ik meen dat Hume dit states of affairs noemde).
In het analytische oordeel ligt het predicaat (de bewering over het object) al vervat in (de eigenschappen van) het object. Het analytische oordeel is altijd a-priori, Kant betwist dit ook niet.
In het synthetische oordeel ligt het predicaat niet besloten in (eigenschappen van) het object. In Hume's visie is dan het synthetische oordeel altijd a-posteriori. Kant stelt dat er een synthetisch a-priori oordeel bestaat. Ik meen dat zijn voorbeeld over een synthetisch a-posteriori oordeel ging over rekensommen met grote getallen; hoewel de uitkomst niet direct te aanschouwen is, ligt het toch vervat in de som. Maar hoe hij het nu precies onderbouwde zou je even op moeten zoeken, staat vast op wiki.

[doctorwho]

Empirisme
David Hume was een doorgewinterde empirist die stelde dat alle menselijke kennis voortkomt uit en gebaseerd is op de ervaring. Zowel begrippen als oordelen moeten uit de ervaring voortkomen. De mens wordt geboren met een 'lege geest' (tabula rasa), niets is in de geest dat niet eerst in de zintuigen is geweest (Aristoteles). Voor begrippen als causaliteit en inductie kan geen rationele rechtvaardiging in de ervaring worden gevonden. We ervaren bijvoorbeeld wel het loslaten van een bal uit onze hand; we ervaren het vallen van de bal, maar ervaren we ook het verband tussen die twee? Nee, dat verband ervaren we niet, maar we raken in het alledaagse leven wel gewend aan de zwaartekracht. Instinctmatig projecteren we onze eigen verwachting in de natuur, aldus Hume.
Naast uitspraken die uit de ervaring voortkomen, zoals "Daar lopen een paar gevaarlijke relschoppers" onderkent Hume ook uitspraken die niet uit de ervaring voortkomen, de zogenaamde analytische uitspraken apriori. Hiertoe behoren uitspraken uit de logica, meetkunde en rekenkunde.. Voorbeelden zijn 'A is A', '112 - 17 = 95' en 'De som van de hoeken van een driehoek is gelijk aan twee rechte hoeken', maar ook 'Vrijgezellen zijn ongetrouwd' en 'Wit is een kleur'. Kenmerkend voor dergelijke uitspraken is volgens Hume dat zij niet een stand van zaken uitdrukken (matters of fact), maar een verhouding tussen de gebruikte begrippen (relations of ideas). Daarom hoeft hun rechtvaardiging niet te worden gezocht in de ervaring, maar is zij apriori gegeven (letterlijk: 'vooraf', namelijk voorafgaand aan de ervaring). Het onderscheid tussen uitspraken die 'matters of fact' uitdrukken en uitspraken die 'relations of ideas' uitdrukken is bekend geworden als 'de vork van Hume'. Volgens Hume is het onderscheid uitputtend. Als een bewering noch aan de ene noch aan de andere tand van de vork past, is zij een holle frase, gespeend van alle zin en betekenis. Hume meent dat vooral de theologie en de traditionele metafysica grossieren in zinloze beweringen, een praktijk waaraan hij een eind wil maken.
Gebruik gemaakt van: David Hume, Jan Sleutels, Universiteit Leiden

[qualia]

Oehla, mijn geheugen heeft me hier toch wel goed in de steek gelaten, voor wat betreft Hume in ieder geval. Hopelijk voor gabberpietje heeft Kant meer indruk gemaakt.
Dank, doctorwho voor de rechtzetting.

[Fish]

Maar hoe hij het nu precies onderbouwde zou je even op moeten zoeken, staat vast op wiki.

http://plato.stanford.edu/entries/kant-judgment/" onclick="window.open(this.href);return false;