Wat is bewustzijn?

Serieuze discussies over het menselijk denken en gedrag

Moderator: Moderators

Gebruikersavatar
axxyanus
Moderator
Berichten: 12275
Lid geworden op: 08 nov 2008 21:23

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door axxyanus »

Ik heb hier nog eens over nagedacht en een van de problemen die ik heb met panpsychisme is dat het niet kan uitleggen waarom wij op bepaalde momenten geen bewustzijn hebben. Als bewustzijn een inherente eigenschap is van materie, dan zou het niet zomaar kunnen verdwijnen als ik ga slapen om dan weer te voorschijn te komen als ik wakker wordt.
Al mijn hier gebrachte meningen, zijn voor herziening vatbaar.
De illusie het verleden te begrijpen, voedt de illusie dat de toekomst voorspelbaar en beheersbaar is -- naar Daniël Kahneman
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11953
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door heeck »

axxyanus schreef: 11 dec 2019 12:00 Ik heb hier nog eens over nagedacht en een van de problemen die ik heb met panpsychisme is dat het niet kan uitleggen waarom wij op bepaalde momenten geen bewustzijn hebben. Als bewustzijn een inherente eigenschap is van materie, dan zou het niet zomaar kunnen verdwijnen als ik ga slapen om dan weer te voorschijn te komen als ik wakker wordt.
[pun intended]
Als alternatieve duivels-advokaat zou ik je onmiddellijk herinneren aan materie die "ook" aggregatietoestanden *) kent die op eerste gezicht dramatisch van elkaar verschillen.[/pun]

Roeland

*)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Aggregatietoestand schreef:Bij de overgang van een aggregatietoestand naar een andere (smelten/stollen; verdampen/condenseren; sublimeren/rijpen) verandert er vanuit scheikundig standpunt niets.
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Gebruikersavatar
MaartenV
Bevlogen
Berichten: 3990
Lid geworden op: 28 mei 2013 19:03

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door MaartenV »

axxyanus schreef: 11 dec 2019 12:00 Ik heb hier nog eens over nagedacht en een van de problemen die ik heb met panpsychisme is dat het niet kan uitleggen waarom wij op bepaalde momenten geen bewustzijn hebben. Als bewustzijn een inherente eigenschap is van materie, dan zou het niet zomaar kunnen verdwijnen als ik ga slapen om dan weer te voorschijn te komen als ik wakker wordt.
Misschien is er tijdens de diepe slaap of zogenaamde bewusteloosheid een zeer lage vorm van bewustzijn dat aanwezig is en dat sluimert, zoals een kleine waakvlam, waarvan wij ons, eens terug wakker, niks meer van herinneren.

Anderzijds vraag ik me ook af wat dat betekent voor bijvoorbeeld mijn ledematen. Hebben de atomen of moleculen in mijn lichaam een afgescheiden bewustzijn op zichzelf volgens een panpsychist?
Hoe maak je (volgens mij) het onderscheid tussen een waarnemer mét bewustzijn en één zonder bewustzijn:
Zie hier voor mijn (kort Engelstalig) artikel erover als je meer interesse hebt:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17297777
Hopper
Banned
Berichten: 1064
Lid geworden op: 25 apr 2016 21:04

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door Hopper »

axxyanus schreef: 11 dec 2019 12:00 Ik heb hier nog eens over nagedacht en een van de problemen die ik heb met panpsychisme is dat het niet kan uitleggen waarom wij op bepaalde momenten geen bewustzijn hebben. Als bewustzijn een inherente eigenschap is van materie, dan zou het niet zomaar kunnen verdwijnen als ik ga slapen om dan weer te voorschijn te komen als ik wakker wordt.
Dat komt omdat je kennelijk bewustzijn niet goed begrijpt. Bewustzijn in actieve zin betekent ergens bewust van zijn. Kortom, bewustzijn heeft 'iets' nodig waar het zich op kan richten.

Sluit bijvoorbeeld eens je ogen en laat geen gedachten opkomen. Ben je dan bewusteloos? Nee hè? Dan is je bewustzijn even een momentje inactief. In zichzelf rustend. Bewustzijn is zich dan alleen van zichzelf bewust en dat is een toestand wat een gevoel kan opwekken van 'zijn' als je dit in een meditatie toepast. Heel eenvoudig , want je hoeft niks te doen, niet eens te denken.

Dat geeft ook al aan dat jouw denken bewustzijn nooit kan vinden, het denken kan er alleen over denken en gaande vanuit zichzelf begrijpen.
Bewustzijn verdwijnt dan ook niet in je slaap. Als je droomt richt bewustzijn zich op de beelden die je geest zelf produceert. Dat jij het je meestal niet herinnert is weer een andere kwestie. En in droomloze slaap heeft bewustzijn niks om zich op te richten dus dan is er schijnbaar niks. Maar slapen is niet hetzelfde als bewusteloos zijn, dat weet iedereen.
Zien dat er niks te bereiken valt is zien.
Hopper
Banned
Berichten: 1064
Lid geworden op: 25 apr 2016 21:04

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door Hopper »

MaartenV schreef: 12 dec 2019 00:34
Misschien is er tijdens de diepe slaap of zogenaamde bewusteloosheid een zeer lage vorm van bewustzijn dat aanwezig is en dat sluimert, zoals een kleine waakvlam, waarvan wij ons, eens terug wakker, niks meer van herinneren.
Dat kan niet Maarten. Bewustzijn kan geen afmetingen hebben. Afmetingen hebben juist de vormen die bewustzijn waarneemt: groot, klein, zwart, wit, enz. Wat er gebeurd tijdens slaap is dat het opslaan van herinneringen op een heel laag pitje staat. (En dat is maar goed ook, wie wil er nu al die dromen herinneren?) De geest is aan het rusten en verwerken zodat we er weer een dagje tegen aan kunnen.
Zien dat er niks te bereiken valt is zien.
Gebruikersavatar
axxyanus
Moderator
Berichten: 12275
Lid geworden op: 08 nov 2008 21:23

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door axxyanus »

Hopper schreef: 12 dec 2019 12:55
axxyanus schreef: 11 dec 2019 12:00 Ik heb hier nog eens over nagedacht en een van de problemen die ik heb met panpsychisme is dat het niet kan uitleggen waarom wij op bepaalde momenten geen bewustzijn hebben. Als bewustzijn een inherente eigenschap is van materie, dan zou het niet zomaar kunnen verdwijnen als ik ga slapen om dan weer te voorschijn te komen als ik wakker wordt.
Dat komt omdat je kennelijk bewustzijn niet goed begrijpt. Bewustzijn in actieve zin betekent ergens bewust van zijn. Kortom, bewustzijn heeft 'iets' nodig waar het zich op kan richten.

Sluit bijvoorbeeld eens je ogen en laat geen gedachten opkomen. Ben je dan bewusteloos? Nee hè? Dan is je bewustzijn even een momentje inactief. In zichzelf rustend. Bewustzijn is zich dan alleen van zichzelf bewust en dat is een toestand wat een gevoel kan opwekken van 'zijn' als je dit in een meditatie toepast. Heel eenvoudig , want je hoeft niks te doen, niet eens te denken.
Ik begrijp niet goed waar je naar toe wil. Waar ik problemen mee heb is hoe panpsychisme bewusteloosheid uitlegt. De toestand die jij hier uitlegt en bewusteloosheid zijn niet het zelfde. Inactief bewustzijn is geen bewusteloosheid. Als mijn bewustzijn even inactief is, dan kan ik mij dat daarna herinneren.
Hopper schreef: 12 dec 2019 12:55Dat geeft ook al aan dat jouw denken bewustzijn nooit kan vinden, het denken kan er alleen over denken en gaande vanuit zichzelf begrijpen.
Maar je moet bij bewustzijn zijn om er over te kunnen nadenken.
Hopper schreef: 12 dec 2019 12:55Bewustzijn verdwijnt dan ook niet in je slaap. Als je droomt richt bewustzijn zich op de beelden die je geest zelf produceert. Dat jij het je meestal niet herinnert is weer een andere kwestie. En in droomloze slaap heeft bewustzijn niks om zich op te richten dus dan is er schijnbaar niks. Maar slapen is niet hetzelfde als bewusteloos zijn, dat weet iedereen.
Maar bewusteloosheid bestaat ook. Het enige wat je hiermee gedaan hebt is eventueel mijn woordgebruik verbeterd. Ik had misschien beter "bewusteloosheid" gebruikt i.p.v. slapen maar het probleem voor panpsychisme blijft het zelfde.
Al mijn hier gebrachte meningen, zijn voor herziening vatbaar.
De illusie het verleden te begrijpen, voedt de illusie dat de toekomst voorspelbaar en beheersbaar is -- naar Daniël Kahneman
Hopper
Banned
Berichten: 1064
Lid geworden op: 25 apr 2016 21:04

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door Hopper »

axxyanus schreef: 12 dec 2019 18:11
Ik begrijp niet goed waar je naar toe wil. Waar ik problemen mee heb is hoe panpsychisme bewusteloosheid uitlegt. De toestand die jij hier uitlegt en bewusteloosheid zijn niet het zelfde. Inactief bewustzijn is geen bewusteloosheid. Als mijn bewustzijn even inactief is, dan kan ik mij dat daarna herinneren.

Je hebt gelijk, ik heb je verkeerd gelezen/begrepen. Ik zit feitelijk op dat panpsychisme te reageren. Excuus daarvoor.
Zien dat er niks te bereiken valt is zien.
Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21021
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door Peter van Velzen »

Een heel andere insteek op de vraag, concentreert zich op gevoelens en niet op introspectie.
MArk Solms legt de oorsprong van bewustzijn bij een veel ouder deel van de hersenen: de hersenstam. Net als ik vermoedde stelt hij dat hoogwaardige subjectieve ervaringem voortkomen uit een meer basale vorm. Ik echter heb tot nu het belang van gevoelens hierbij onderschat.

Engels ruim 1 uur
Ik wens u alle goeds
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11953
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door heeck »

Peter,

Het eerste deel waar hij de probleemstelling schetst is een na te volgen voorbeeld voor duidelijk uitleggen.
Het volgende waar hij telkens een hersendeel laat wegvallen om aan te tonen dat er desondanks “gevoel” blijft bestaan maakt nieuwsgierig naar zijn “clou”.

En die vind ik tamelijk teleurstellend, want nadat hij heeft aangewezen waar dat “gevoel” dan wèl moet zitten en dat er serotonine en dopamine gevoeligheid voorkomt springt hij a.h.w. van zijn onderwerp af en betoogt dat het hebben van het “ervarende gevoel” een evolutionair voordeel geeft.
Dat dankt je de donder. Het gewaar worden in zijn simpelste vorm was er niet gelijk in volle glorie en dat beseffende vind ik zijn conclusie triviaal.

Omdat er de genoemde serotonine en dopamine afscheidingen zijn die kennelijk in eerste instantie het gevoel toevoegen aan een lijfelijke toestand komt er wel een mechaniek in zicht dat willen en gemotiveerd zijn kan verklaren.
Namelijk dat een voorzien van zo een toestand gelijk al serotonine/dopamine-reacties geeft zodat je al iets voelt voor je het ervaart.

Als je daar verder op fantaseert met de pijn aan een fantoom-ledemaat of het navoelen per spiegelneuronen dan zitten we nog steeds in Chalmers “harde probleem”: de Qualia zijn evolutionair bezien nuttig, maar wanneer komt het eerste model smartphone uit met ongesimuleerd affect/gevoel?


Roeland
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21021
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door Peter van Velzen »

Mijn gevoel zegt mij dat besluiten altijd op grond van gevoelens worden genomen. Deze kunnen weliswaar beinvloed wordem dppr rationele overwegingen, mssr als er geen gevoelsm

aangezien bewustzijn mijns inziens te maken heeft met het afstemmen van onze handelingen metonze waarnemingen, is dit onderdeel van de hersenen dus absoluut essentiëel voor wat wij bewustzijn noemen.

De klemmende vraag is of er bij het ontbreken van communicatie met anderen, sprake is van bewustzijn. zoals wij die ervaren. Het lijkt er sterk op dat oms bewuste denken slechts een controleren onderdeel van onze hersenwerking is. (Wat Kahneman systeem 2) noemt. Dus zou de hersenstam wellicht alleen de initiële neiging (systeem 1) veroorzaken. Waarna systeem 2 deze neiging formuleert of hem te kunnen communiceren, en daarbij tevens enkele controlerende processen initi:eert.

Het is dus niet zeker dat onze gevoelens gelijk kunnen worden gesteld met bewustzijn , maar het is vrijwel wél zeker dat ze er noodzakelijk voor zijn.
Ik wens u alle goeds
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11953
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door heeck »

Peter schreef:Mijn gevoel zegt mij dat besluiten altijd op grond van gevoelens worden genomen. Deze kunnen weliswaar beinvloed worde . . knip/. . knip
Zonder zo een beginnetje in de krochten van het onderbewustzijn valt er niets te Kahnemannen. Inderdaad.
Of jouw gevoel introspectief kan spreken neem ik op de koop toe.
Peter schreef:Het is dus niet zeker dat onze gevoelens gelijk kunnen worden gesteld met bewustzijn , maar het is vrijwel wél zeker dat ze er noodzakelijk voor zijn.
Dat is inderdaad de overlap tussen jouw en mijn commentaar.

Dank voor de link.

Roeland
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
authority
Forum fan
Berichten: 120
Lid geworden op: 17 aug 2020 14:01

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door authority »

uw uiterste. Zoek niets achter iets anders. Je bent niet NIETS.

apart of it
authority
Forum fan
Berichten: 120
Lid geworden op: 17 aug 2020 14:01

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door authority »

ik dit, gij dat so wat.

heb je probleem met tijd. keep on!
authority
Forum fan
Berichten: 120
Lid geworden op: 17 aug 2020 14:01

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door authority »

stand by 18.04.

vaya....................
Gebruikersavatar
Ivar
Ervaren pen
Berichten: 687
Lid geworden op: 26 mar 2021 16:31

Re: Wat is bewustzijn?

Bericht door Ivar »

axxyanus schreef: 11 dec 2019 12:00 Ik heb hier nog eens over nagedacht en een van de problemen die ik heb met panpsychisme is dat het niet kan uitleggen waarom wij op bepaalde momenten geen bewustzijn hebben. Als bewustzijn een inherente eigenschap is van materie, dan zou het niet zomaar kunnen verdwijnen als ik ga slapen om dan weer te voorschijn te komen als ik wakker wordt.
De simpele verklaring voor dit raadsel is dat panpsychisme, net als idealisme, helemaal niet om (menselijk) bewustzijn draait. Het maakt dergelijk bewustzijn mogelijk (gedachten, gevoelens, beslissingen, dromen etc.), maar kan net zo goed diepe, droomloze slaap beleven. Er zijn zelfs toestanden mogelijk die zo levenloos lijken dat het op ons overkomt als levenloze materie. De "psyche" van het panpsychisme en idealisme bestond al voor de oerknal, maar uiteraard zonder menselijk bewustzijn.

Hoewel we als mens rationeel, logisch, wiskundig kunnen denken (wat de "psyche" van het panpsychisme normaliter onbewust doet) is onze menselijke ervaring op talloze manieren geconditioneerd door de biologische behoeften van ons lichaam (honger, dorst, seksuele drang, waakzaamheid voor gevaar etc.). De mens kan "goddellijke" gedachten hebben, maar menselijk bewustzijn is bovenal fysiek bewustzijn.
Nihil est sine ratio.
Plaats reactie