Vrijdenkers op tv

[PietV.]

Inge Bosscha en nog 5 anderen laten zich interviewen op tv. Neem de tekst van de site over.

Vrijdenkers

Over het loslaten van religieuze dogma's en het vinden van je eigen pad
Wat gebeurt er als je binnen een geloofsgemeenschap opgroeit en je je er op een dag niet meer thuis voelt? Daarover praat Özcan Akyol met zes voormalig gelovigen in de HUMAN-serie Vrijdenkers.

Eus groeide zelf op binnen het alevitisme, een vrijzinnige stroming binnen de islam. Op latere leeftijd kon hij zich er niet meer in vinden en nam er afscheid van. Hij is benieuwd hoe dat proces bij anderen verliep en gaat daarover in gesprek met zes jonge mensen, ieder met een andere achtergrond: joods, hindoeïstisch, islamitisch, gereformeerd vrijgemaakt, Jehovah’s getuigen en zevendedagsadventisten.


Ze hebben allen afscheid genomen van hun geloofsgemeenschap en hebben zichzelf opnieuw moeten uitvinden. Eus: "Om vrijdenker te kunnen worden, moet je een ontzettend sterke persoonlijkheid hebben. Het loskomen van religie gaat gepaard met conflicten - bijna altijd veroorzaakt door dierbaren en mensen uit dezelfde geloofsgemeenschap. Je verliest, of je het nu wilt of niet, een deel van je identiteit. Voor veel mensen is het zelfs alsof ze opnieuw worden geboren. Dat is niet alleen bevrijdend, maar ook zwaar en verwarrend.”

Een zoektocht in vier afleveringen
In de eerste aflevering vertellen de vrijdenkers Eus over hun geloof en over de zekerheden en rituelen die daarbij horen. Hoe veilig en geborgen ze zich hebben gevoeld, maar ook hoe angstig. Aflevering twee gaat over hun eerste twijfel en de worsteling om te breken en een eigen pad te durven gaan. In aflevering drie vertellen ze over hun coming-out: hoe vertel je aan je ouders dat je niet meer gelooft? In de laatste aflevering vraagt Eus of het inslaan van de eigen weg hen de vrijheid heeft gegeven waarnaar ze verlangden.

Vrijdenkers is een serie van HUMAN, in coproductie met De Haaien, onder regie van Eva de Breed.
Vanaf 2 mei elke zondag rond 17:40 uur - NPO 2

https://www.human.nl/vrijdenkers.html?f ... MHTKzVBz3w

[Rereformed]

"Om vrijdenker te kunnen worden, moet je een ontzettend sterke persoonlijkheid hebben. Het loskomen van religie gaat gepaard met conflicten - bijna altijd veroorzaakt door dierbaren en mensen uit dezelfde geloofsgemeenschap. Je verliest, of je het nu wilt of niet, een deel van je identiteit. Voor veel mensen is het zelfs alsof ze opnieuw worden geboren. Dat is niet alleen bevrijdend, maar ook zwaar en verwarrend.”

Dat is bijzonder pakkend en treffend gezegd. En zo waar.

[Maria]

"Om vrijdenker te kunnen worden, moet je een ontzettend sterke persoonlijkheid hebben. Het loskomen van religie gaat gepaard met conflicten - bijna altijd veroorzaakt door dierbaren en mensen uit dezelfde geloofsgemeenschap. Je verliest, of je het nu wilt of niet, een deel van je identiteit. Voor veel mensen is het zelfs alsof ze opnieuw worden geboren. Dat is niet alleen bevrijdend, maar ook zwaar en verwarrend.”

Dat is bijzonder pakkend en treffend gezegd. En zo waar.

Jouw nick zegt al zoveel.
Ik noemde het dan ook wedergeboren.
Zoveel van de basis van je denken en je normen en waarden zijn onder je weggeslagen en het lijkt alsof je jezelf compleet moet heropvoeden.
Opnieuw geformeerd.

Steeds weer de vraag:
Wat denkt de oude geconditioneerde ik nog in mij en wat denk ik nu als vernieuwde ik?

Gelukkig heb ik niet zoveel problemen gehad met mijn naaste omgeving.
Ik lees daar zeer heftige verhalen over.

[PietV.]

Gelukkig heb ik niet zoveel problemen gehad met mijn naaste omgeving.
Ik lees daar zeer heftige verhalen over.

In getuigenissen van afvalligen (en twijfelaars) op freethinker staan vele verhalen. Opvallend is het vaak langdurige proces van omkeren. En de frictie met de omgeving die niet meebeweegt maar stilstaat of zichzelf verder ingraaft. Interesse in je nieuwe denkwijze is er in de regel niet of men wil de oude status quo herstellen en zoekt naarstig naar aanknopingspunten om de afvallige te tackelen. Ben benieuwd naar de verhalen op tv en de manier waarop dit toegelicht wordt. De EO gooit wekelijks met een verhaal in het programma de verandering of maakt een karikatuur van bn-ers die bij Tijs van den Brink hun adieu god episode mogen toelichten. Het is goed dat er nu gewone mensen in beeld komen uit diverse stromingen. Wel op een tijdstip dat over het hoofd kan worden gezien bij een organisatie die bij veel mensen onbekend is. Hard nodig om deze serie iets meer bekendheid te geven.

[PietV.]

Morgenavond zitten jullie er klaar voor?

[PietV.]

Uiteraard gekeken en het is de moeite waard. Aflevering 1 stond in het teken van de ex-religieuze belevingswereld van de betrokkenen. Wat sterk naar voren kwam was het eigen gelijk, het gelijk van de stroming waarin zij vertoefden. Ook het dogmatische wat kinderen van jongs af aan meekregen en waar ze geen verzet tegen boden maar in meegingen. Iedereen praatte met hun god, goden; sommigen doorlopend. De ex-jehovagetuige vond het leuk om langs de deuren te gaan, het rollenspel wat ze thuis eindeloos oefende werd werkelijkheid en de verschillende omgevingen intrigeerden haar. De omgeving was conservatief en een voorbeeld waar ze ook naar streefden. Goed doen om beloond te worden en proberen om het kwaad te vermijden. Want ze wisten allemaal dat er constant op hen werd gelet. Op de vraag van de interviewer of dit niet benauwend was, kwam vanuit hun oorspronkelijke perspectief eigenlijk geen negatieve respons. Nu achteraf kijkend vinden ze het vreemd. Volgende week aflevering 2 waarin langzaam het facet verschuift naar de momenten waarop ze gingen twijfelen aan hun geloof.

[Maria]

Op de vraag van de interviewer of dit niet benauwend was, kwam vanuit hun oorspronkelijke perspectief eigenlijk geen negatieve respons. Nu achteraf kijkend vinden ze het vreemd. Volgende week aflevering 2 waarin langzaam het facet verschuift naar de momenten waarop ze gingen twijfelen aan hun geloof.

Ik heb het net gezien via uitzending gemist.
Van Inge en Veerle weet ik ook iets meer achtergrond.
Idd. realiseer ik me, dat ik als kind ook niet beter wist en er ook niet over nadacht. Er was niets anders.
Vanuit mijn herinnering het eerst bewust toen ik een jaar of tien was en er vragen kwamen, die ik direct zelf ook weer beantwoordde in de zin van:
Wij kunnen niet alles weten. Je moet dat aannemen en geloven, dat God wel alles weet.
Want dat was wat je voortdurende kon horen.
Wat nodig is om in de hemel te komen, is duidelijk.
Dus eigenlijk en feitelijk nooit een antwoord op moeilijke vragen.
En dat nam je ook als kind als zodanig.
Later kon je daar geen genoegen meer mee nemen.
Maar als kind was het realiteit.

[dikkemick]

En...de kinderen waren gelukkig! Dat voel mij het meest op. Waarschijnlijk tot aan een bepaalde leeftijd, maar die aflevering gaan we volgende keer zien.

[Rereformed]

Ik vond een link: https://www.npostart.nl/vrijdenkers/02- ... ON_1323640

[Rereformed]

De uitzending uitgekeken.
Het was bijzonder goed gemaakt, mijn belangstelling verminderde op geen moment. Zeer goed dat men mensen had gevonden uit zeer verschillende geloofsrichtingen. Het feit dat ze allemaal in essentie hetzelfde verhaal hadden was veelzeggend en dus heel leerzaam.

[PietV.]

Overgenomen uit het facebook van Inge Bosscha afkomstig uit dagblad Trouw.

Tv-column - Maaike Bos.
Eus legt omgewoelde gevoelslevens bloot. Vrijdenkers is een dapper programma.
3 mei 2021
Wanneer de Zeeuwse Inge (43) als kind ging slapen en zich in haar deken nestelde, voelde het of ze in een warme hand lag: “Ik lig nu in Gods hand, ik ben veilig.” Hoe beklemmend moet dat geloof zijn geweest, dat ze het ondanks die geborgenheid heeft verlaten.
Inge is een van de zes mensen die Özcan Akyol, ofwel Eus, interviewt in zijn nieuwe programma Vrijdenkers (Human), omdat ze een gesloten geloofsgemeenschap verlieten. Zij groeide op in een gereformeerd vrijgemaakt gezin, “van de stroming die denkt dat zij het enige ware geloof heeft en de juiste Bijbeluitleg”, zegt ze.
Grappig, want Eus laat in gesprek met een voormalige Jehovah’s Getuige, zevendedagsadventist, hindoe, moslim en ultra­orthodox Joodse vrouw juist zien dat elke strenge geloofsleer dat van zichzelf denkt. Precies daarom is die waarheidsclaim niet houdbaar. Zoals Eus aan Inge vraagt: “Dacht jij niet: het zou toch wel heel toevallig zijn als onze groep het monopolie op de waarheid heeft, van al die miljarden mensen?”
In die vraag klinkt door hoe hij zelf afstand nam van de (redelijk liberale) alevitische islam van zijn Turks-Nederlandse ouders.
Vrijdenkers. De titel doet me nu denken aan de viruswaarheid-types die het woord vrijheid hebben gekaapt. Toppunt is wel de poster die Forum voor Democratie op Twitter verspreidt over Bevrijdingsdag: dat we deze 5 mei 75 jaar vrijheid ‘herdenken’ omdat die in coronajaar 2020 gestorven zou zijn. Potsierlijk. We leven juist in een land waar zovéél soorten vrijheid (en onvrijheid) bestaan, inclusief mogelijkheden soms om van die onvrijheden weg te bewegen.
Eus heeft in zijn programma zes ervaringsdeskundigen aan tafel. Ze vertellen over hun geloof, de twijfel, de moed om een andere weg te volgen en hun gemeenschap van zich te vervreemden. Zo is de titel Vrijdenkers heel mooi: die benadrukt een positief verlangen, net als de boektitel van Lale Gül die van haar streng islamitische milieu weg wilde: Ik ga leven. De gangbare term ‘afvalligen’ benadrukt het negatieve: de val van mensen die van iets weg bewegen, zonder de beloning waarvoor ze het deden.
‘Alsof ze naar de hemel gingen’
In de eerste ronde gesprekken, serieel monogaam opgenomen en in de montage door elkaar gesneden zoals Coen Verbraak doet, vertellen ze over het gesloten universum waarin ze zich als kind wentelden. Filmpjes van vroeger illustreren het. Jehovah’s Getuige Veerle (53) oefende met haar zusje gierend van de lach hoe ze bij mensen moest aanbellen. Sofyan (26) voelde zijn hoofd leeg worden als hij koranteksten reciteerde. De Ghanees-Nederlandse Oliver (42) ziet zijn tante nog zingend met een stoet mensen achter zich de heuvel van de kerk oplopen, “alsof ze naar de hemel gingen”.
Je hoort in gedachten al de onheilspellende toon, want die gelukzaligheid verdween toen ze andere mensen troffen en zelfbewuster werden. Hoe heeft Veerle haar eigen wil teruggekregen nadat ze die bij haar doop op haar dertiende aan God had overgedragen? Hoe eenzaam of schuldig hebben Inge, Dina-Perla en hindoe-priesterzoon Rajiv zich gevoeld? De verhalen worden alleen maar heftiger de komende weken.
Eus heeft in Sterren op het doek en De geknipte gast beter leren interviewen. Hij luistert aandachtig, werkt met zijn mimiek om zijn gasten aan te moedigen en vraagt door naar hoe ze iets beleefden. Ondanks de kale vormgeving voel je hun omgewoelde gevoelsleven. Een dapper programma, voor geïnterviewden én de maker.

[Ronaldus67]

Overgenomen uit het facebook van Inge Bosscha afkomstig uit dagblad Trouw.

Een dapper programma, voor geïnterviewden én de maker.

Inderdaad een dapper programma. Gisteren met respect en genoegen gekeken en kijk nu al uit naar de volgende aflevering.

[Nic]

Mag dit een link plaatsen (voor de liefhebbers van dit topic)
https://www.trouw.nl/religie-filosofie/ ... ~b517bdc3/

Titel van het artikel: Gelovigen kunnen ook vrijdenkers zijn
Koptekst:
Het is goed dat het Humanistisch Verbond geloofsverlaters opvangt, maar er moet ook aandacht zijn voor het herstel van de band met de familie, vinden twee leden van het theologisch elftal.

[Maria]

Mag dit een link plaatsen (voor de liefhebbers van dit topic)
https://www.trouw.nl/religie-filosofie/ ... ~b517bdc3/

Titel van het artikel: Gelovigen kunnen ook vrijdenkers zijn
Koptekst:
Het is goed dat het Humanistisch Verbond geloofsverlaters opvangt, maar er moet ook aandacht zijn voor het herstel van de band met de familie, vinden twee leden van het theologisch elftal.

Mi. zijn dit 2 verschillende onderwerpen.
Vrijdenken is niet toegestaan in orthodox gelovige milieus.
Bij twijfel geldt altijd het dogma als hoogste autoriteit.
Vrij denken over religie en persoonlijke interpretaties kunnen ook in diverse andere geloofsgemeenschappen, ook al is het vaak een moeilijk punt.

Het onderwerp van dit topic gaat over beide, maar met als hoofdzaak dat bepaalde gemeenschappen het niet accepteren dat er eigen meningen, dus ook van ongelovigen of andersgelovigen kunnen zijn, dan de gemeenschap accepteert.
Dat er sterke behoefte is aan acceptatie van het geloof, of juist ongeloof van de ander. moge duidelijk zijn.
Dat kan alleen als er wederzijds respect is.

Het topiconderwerp gaat vooral over die gevallen waar dat in bepaalde leefgemeenschappen niet mogelijk is.

[Rereformed]

Mag dit een link plaatsen (voor de liefhebbers van dit topic)
https://www.trouw.nl/religie-filosofie/ ... ~b517bdc3/

Titel van het artikel: Gelovigen kunnen ook vrijdenkers zijn
Koptekst:
Het is goed dat het Humanistisch Verbond geloofsverlaters opvangt, maar er moet ook aandacht zijn voor het herstel van de band met de familie, vinden twee leden van het theologisch elftal.

Ik vraag me af of de journalist hier weergeeft wat de theologen probeerden te zeggen.
-"Het is goed dat het Humanistisch Verbond geloofsverlaters opvangt, maar er moet ook aandacht zijn voor het herstel van de band met de familie."
Deze opmerking van de journalist suggereert dat het de taak van het Humanistisch Verbond zou zijn om de band met de familie te herstellen. Het kan zijn dat de theoloog Ajouaou dat bedoelt wanneer hij zegt: "Bij het platform moet het er ook over gaan wat er nodig is om deel te blijven van het sociale systeem waarin mensen leven. Als dat niet gebeurt, is dat onbevredigend."
Indien zo, dan komt het op mij over als bijzonder vreemd dat men het Humanistisch Verbond opzadelt met het oplossen van een probleem dat juist door de religieuze gemeenschappen gecreëerd wordt, hetgeen door de theologen uitvoerig wordt uiteengezet. De theoloog Ajouajou begint nota bene met: “Openlijk breken met je geloof is in de islam zonder meer een probleem”, zegt Mohamed Ajouaou, docent islamitische theologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. “Het is zelfs zo dat andere mensen jou tot afvallige kunnen verklaren zonder dat je zelf die intentie hebt. Het verketteren van mensen is problematisch". En vult het aan met zeer rake opmerkingen betreffende de kern van het boekgeloof: "Theologisch is het grootste probleem dat twijfel niet wordt toegelaten. Dat heeft de moslimgeleerde Al Ghazali al in de elfde eeuw gezegd en dat speelt in alle religies. Conservatieve islamitische gezinnen kunnen er niet mee omgaan als hun kinderen gaan twijfelen over het geloof. Ze raken bij voorbeeld in paniek, ze zijn bang dat ze hun kind niet in het paradijs zullen zien als die eruit stapt. Dat is emotie, maar ook gebrek aan vaardigheid om met twijfel om te gaan."
En een christelijke theoloog vult het nog even aan met de opmerking dat het niet alleen een probleem is in orthodoxe kringen: "Dat je vanuit de Vrijdenkplaats minder over niet-orthodoxe geloofsgemeenschappen hoort, wil niet zeggen dat het daar geen probleem is om de groep te verlaten. Met name voor vrouwen en homo’s kan het daar ook moeilijk zijn als de groep niet gericht is op emancipatie."